نام ایران و ایرانی همیشه با شعر همراه بوده و ایرانیان همواره علاقه خاصی به ادبیات داشته اند. شهر شیراز و مردم آن نیز با شعر و ادبیات پیوندی کهن و ناگسستنی دارند، وجود این علاقه و بسیاری شاعران معاصر و شاعران جوان و نوپا در فارس، نیاز به احداث مرکزی برای عموم ادب پروران و ادب دوستان شیراز را دو چندان می کند. این احساس نیاز سبب شد که فضایی به نام انستیتوی شعر و ادب پارسی در پایتخت فرهنگی ایران طر...

چکیده هجرت امام رضا (ع) از مدینه به ایران، خراسان را قبله دل های پیروان آل علی (ع) گردانید و ذهن و زبان شاعران پارسی گوی با سیره و سیمای رضوی پیوند یافت. سنایی غزنوی شاعر پارسی گوی قرن ششم هجری در پی تحوّلات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی پیشگام شد و پس از آن، پردازش سیمای رضوی یکی از موضوعات مهم در شعر شاعران پارسی گوی گردید. این پژوهش با هدف تبیین جلوه های سیمای امام رضا (ع) و برابری یا برتری آن با س...

ورود پارسی ها به انشان / پارسه و ارتباط گستردۀ آنان با ساکنان عیلامیِ این سرزمین در جنوب غرب ایران باعث نفوذ فرهنگ و تمدن عیلام در فرهنگ و تمدن هخامنشی به‎ویژه در زمان کوروش دوم و کمبوجیۀ دوم شد. به‎علاوه، ادعاهای کوروش در استوانۀ مشهور خود به زبان بابلی که خود و اجدادش را پادشاهان انشان معرفی می کند و ذکرنکردن نام پارس و یا هخامنش در این نوشته، باعث شده است که در سال های اخیر تعدادی از اندیشمند...

در امپراتوری وسیع هخامنشی از خطّ و زبان های متفاوتی در نقاط مختلف قلمرو هخامنشی برای انجام فعّالیّت های اداری ـ اقتصادی در سیستم های اداری استفاده می کردند. آرشیو باروی تخت جمشید در مرکز امپرتوری مربوط به سال های 13 تا 28 سلطنت داریوش بزرگ را می توان بزرگترین و مهم ترین سازمان اداری چند زبانة هخامنشی دانست. اگر چه زبان قالب در گل نبشته های آرشیو، ایلامی است ولی گل نبشته هایی به زبان آرامی و نمونه ...

بهار امسال مجلۀ ادبیات پارسی معاصر هفتمین دورۀ خود را آغاز کرد. در این مدت با یاری اصحاب قلم و فکر و مساعدت داوران و صاحب‌نظران تلاش کردیم در فرایند داوری و گزینش مقالات گام‌های مؤثری برداریم. یکی از مهم‌ترین معیارها در انتخاب مقالات مسئله‌محوربودن آن است؛ مقالاتی که بتوانند پاسخ‌گوی دغدغه‌ای در حوزۀ ادبیات معاصر باشند و یا دریچه‌ای نو به روی مطالعات ادبی باز کنند. همین‌طور مقالاتی که با رویکرد...

فروغ فرخزاد از چهره‌های صاحب سبک شعر پارسی است. یکی از وجوه مهم سبک‌شناختیِ شعرِ او، زبان متمایز شعرهایش است که در هر دو محور عمدة نحو و واژگان برجسته است. این نوشتار، واژگان شعر فروغ را با شیوة توصیف و ارائه آمار بررسی کرده و هم‌چنین به تبار لغات، دایرة واژگانی، برجستگی واژگان خاصِ مفرد و مرکب و نیز نوع و ساختمان فعلِ اشعار او و پیوند میان سبک واژگانی و عواطف و ذهنیت شاعر پرداخته است.

گویش کنونی همدانی، بازماندۀ گویشِ ازدست‌رفتۀ همدانی کهن است که می‌توان بخشی از ویژگی‌های این گویش کهن را در سروده‌های دگرگون‌نشدۀ باباطاهر همدانی بازیافت. در این نوشتار به بررسی گزیده‌ای از واژگان گویش همدانی امروز پرداخته شده است. از ویژگی‌های این گویش، می‌توان به شمول بر برخی واژه‌های پهلوی و واژه‌هایی با ریشه‌های باستانی (اوستایی، پارسی باستان و سنسکریت) که در زبان فارسی معیار کاربرد ندارند، ...

‏همگان حافظ را سرچشمه الهام گوته_شاعر نامدار المان_می دانند. دراین باره، مقاله های بسیاری نگاشته شده، ولی نکته مهم دراین زمینه، تاثیردیگر سخنوران بزرگ پارسی زبان برگوته است. سال ها پیش از ترجمه هامر _پورگشتال از دیوان حافظ، ادام اولئاریوس، فرستاده دربار اشلزویگ _هولشتاین به اصفهان عهد صفوی _گلستان سعدی را به المانی ترجمه کرده بود و این ترجمه نه تنها برگوته، بلکه بر بسیاری از شاعران و نویسندگان ...

سفر به هندوستان، کشور رنگ‌ها، داستان‌های اساطیری و طوطیان شکرشکن یک رویاست. سرزمین هزار دین و آیین، خدایان زمینی در کنار ادیان آسمانی.... سرزمین تضادها... فقر و غنا، کویر و جنگل، خداپرست و بت‌پرست، سرزمین شهرهای پرجمعیت، مملو از آلودگی، ازدحام، مردمانی قانع، فارغ از تعلقات دنیوی با آیین‌های بسیار. تجربه‌ای تکرار ناشدنی از صحنه‌های منحصر به فرد که در پی لحظه لحظه نزدیک‌تر شدن به منظر مردمی ای...

قرینه ‏پردازی، تکرار متوازن الگوی واحدهای زبانی در متن و از فنون مهم صورتگرایانه است که در شکل‌گیری فرم نثر و نظم پارسی، به‌ویژه نثر فنی و مصنوع روایی، داشته است. مشخص کردن وزن و جایگاه قرینه‏ پردازی، نه تنها در بازشناسی بوطیقای متن، بلکه در شناخت سازمان ذهنی مؤلف نیز اهمیت زیادی دارد؛ چراکه قرینه‏ پردازی، متن منثور را به متن منظوم شاعرانه مانند می‌کند. هدف از این پژوهش توصیفی- تحلیلی که مبتنی ...