محمد صالح شکوهی بیدهندی

پژوهشگر دکتری شهرسازی، دانشگاه تهران.

[ 1 ] - فرایند برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های شهری تهران

شهرداری تهران در سال‌های اخیر دست به اقدامات متنوع و متعددی در انجام پروژه‌های شهری و در راستای محورهای مختلف توسعه زده که چهره و مناظر جدیدی را برای شهر ایجاد کرده است. آسیب‌شناسی انجام گرفته نشان می‌دهد ویژگی‌های مثبت و منفی بسیاری در این پروژه‌ها قابل بحث و بررسی است که می‌توان در چهار گام تعریف پروژه، برنامه‌ریزی و طراحی، اجرای پروژه و ارزیابی و بازنگری به آنها پرداخت. عدم توجه به اولویت‌ه...

[ 2 ] - همه WH ها درباره سفر هند

سفر به هندوستان، کشور رنگ‌ها، داستان‌های اساطیری و طوطیان شکرشکن یک رویاست. سرزمین هزار دین و آیین، خدایان زمینی در کنار ادیان آسمانی.... سرزمین تضادها... فقر و غنا، کویر و جنگل، خداپرست و بت‌پرست، سرزمین شهرهای پرجمعیت، مملو از آلودگی، ازدحام، مردمانی قانع، فارغ از تعلقات دنیوی با آیین‌های بسیار. تجربه‌ای تکرار ناشدنی از صحنه‌های منحصر به فرد که در پی لحظه لحظه نزدیک‌تر شدن به منظر مردمی ای...

[ 3 ] - مشارکت اجتماعی و حمل و نقل

در این مقاله تلاش می‌شود تا با مرور تجارب جهانی و داخلی، روندهای جاری در افزایش نقش مردم در تصمیم‌گیری برای شبکه معابر شهری، بررسی شود. تحلیل سطوح مشارکتی در این طرح‌ها، به ویژه در مواردی که تغییر جهت‌های عبور و مرور و دسترسی در معابر شریانی روی می‌دهد (مانند طرح یک‌طرفه شدن خیابان ولی‌عصر شهر تهران و یا چند تجربه مشابه بین‌المللی دیگر) نگاه دقیق‌تری را بر طرح‌های توسعه شهری ایجاب می‌نماید. به ...

[ 4 ] - بازنگری کوین لینچ در برنامه‌ریزی سیمای محیط

  با مطالعاتی که «کوین لینچ» در زمینه سیمای شهر انجام داد، موضوع برنامه‌ریزی محیطی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت. مطالعات لینچ، پنج محور گره، نشانه، راه، لبه و محله را به عنوان عناصر اصلی سیمای شهر طرح می‌کند که اساس تصور ذهنی شهروندان از موقعیت مکانی آنها در محله را تشکیل می‌دهد. با وجود اهمیت و ارزش‌های این مطالعات، انتقاداتی نیز در طول دهه‌های گذشته به اندیشه و روش او وارد شده که موجب ار...

[ 5 ] - الگوی رنگ در معابد و مساجد هند

رنگ، عنصر شاخص و کلیدی در فرهنگ و آیین هندویی است. مردم هند در زندگی روزمره از پوشش ظاهری تا لوازم و مبلمان خانگی، اثاثیه شهری، تزئینات مختلف در آرایش سر و صورت، دست و پا، رنگ‌آمیزی و استفاده از گل‌های رنگارنگ طبیعی و مجسمه‌ها و نقاشی‌های رنگین بر در و دیوار خانه‌ها، نماهای شهری، وسایل نقلیه (چون دوچرخه، موتور، ریگشا، تاکسی و اتوبوس)، فضاهای داخلی و خارجی ساختمان معابد و هم‌چنین معابد کوچک خصوص...

[ 6 ] - تحلیل سیر تحول تاریخی مفهوم عدالت اجتماعی در برنامه ‏های توسعة شهری ایران (1340-1390)

برای پاسخ به این پرسش که «چه نظریه‏ای از عدالت بیش‌تر مد نظر برنامه‏ریزان شهری در ایران بوده است و این نظریه در گذر زمان چه تغییراتی یافته است؟» در این مطالعه نخست نمونه‏هایی از کاربرد مفهوم عدالت در آثار برنامه‏ریزان شهری ایرانی و سپس سه طرح نمونة جامع شهری بازخوانی شد. یافته‏ها نشان می‏دهد بیش‌ترِ برنامه‏ریزان شهری ایران در دو تعریف «عدالت به مثابة برابری یک‌سان» و «عدالت به مثابة تأمین حداقل‏...

[ 7 ] - فرایند تهیۀ برنامه‌های توسعۀ شهری و تبیین انواع مغالطه در زمان پاسخگویی به افکار عمومی؛ نمونۀ موردی: کارگاه‌های ایسنا در نقد طرح جامع تهران

بیان مسئله: این مقاله با توجه به انتشار کتاب «نقد و بررسی طرح جامع تهران 86» از سوی پژوهشکدۀ نظر تهیه شده است. در حال حاضر حدود 10 سال از تصویب طرح جامع تهران می‌گذرد. مرور تلاش تعدادی از استادان دانشگاه در جهت تهیۀ طرح جامع، که با حمایت گروهی از متخصصان همراه شد و به تشکیل جلسات مناظره در خبرگزاری ایسنا منجر شد، مثال مناسبی برای ارزیابی جایگاه نظر کارشناسی در روند تهیۀ طرح‌های...

[ 8 ] - بازکاوی مؤلفه‌های ناکامی تجربه ایجاد پیاده‌راه 17 شهریور شهر تهران

بیان مسئله: در کشور ایران با الهام از کشورهای پیشرفته و الگوهای دیرینۀ فضاهای پیادۀ شهری ایران، احداث پیاده‌راه‌ها در کلان‌شهرهای کشور در راستای حرکت از خودرومداری به پیاده‌مداری رواج یافته است. پیاده‌راه‌سازی در شهر تهران بعد از چند تجربه نسبتاً موفق نظیر پیاده‌راه ۱۵ خرداد، پیاده‌راه سپه‌سالار، با احداث پیاده‌راه ۱۷ شهریور دنبال شد. ولی متأسفانه پیاده‌راه ۱۷ شهریور، بنابر شواهد موجود همچون یاف...