نقد ادبی در فرهنگ ایران تاریخی کهن دارد و با دقّت در آثار کلاسیک از جمله تذکره­ها، رد پای بسیاری از نظریه­های نقدی نوین را می­توان دید. تذکره­ها سوای گزارش­های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، و...، سرشار از اشارات نقدی­اند. نگارنده می­کوشد به منظور نمایش سلیقۀ نقادی و ادبی سام میرزا در تذکرۀ تحفۀ سامی و تبیین گرایش­های ادبی شاعران عصر صفوی، با روش مطالعات کتابخانه­ای به دسته­بندی انواع رهیافت­های نقدی م...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

تذکرۀ تحفۀ سامی یکی از تذکره‌­های درخور تعریف و ذکر عهد صفوی است. در این اثر سام میرزا صفوی، شاهزادۀ دانشمند، هنرمند و خوش‌­ذوق، با رعایت کلام و ادب و در نهایت راستی و صداقت دست به تألیف زندگینامۀ 722 تن از شاعران کمی قبل از خود و هم‌­عهد خود زده است و الحق، که در این گنجینۀ گرانقدر از ذکر هیچ دانش و هنر و اصول و فنونی دریغ نورزیده است به طوری که تذکرۀ تحفۀ سامی را می‌­توان آی...

بهمن نامه ، برزونامه و بانو گشسب نامه که در این پژوهش بررسی شده اند , سه اثر حماسی ارزشمند و باز مانده از روزگار باستان هستند که مطالب شاه نامه را در باره ی خاندان رستم تکمیل می کنند . و می توان آن ها را دنباله ی شاهکار ارجمند حکیم توس دانست. می توان عنصر پیش گویی را که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته شده است , از ویژگی های مهم داستان های حماسی دانست. پیش گویی در داستان وارد می شود و داستان ...

طلا فلزی است کمیاب و به دلیل داشتن ویژگی های خاص ، همواره در طول تاریخ، مورد توجه انسان بوده است طلا عنصر زرد و براق در جدول تناوبی عناصر مندلیف با علامت اختصاری (au) نشان داده می شود . در طبیعت به حالت طبیعی ولی ناخالص وجود دارد . از خواص فیزیکی جالب توجه طلا این است که به عنوان یک فلز در برابر هوا و آب زنگ نمی زند و قابلیت خارق العاده ای در چکش خواری ورقه شدن دارد. اسیدها غالباً بر آن بی اث...

هدف کلی این پژوهش، بررسی و مقایسه ی دلالت های تربیتی گلستان سعدی و قابوس نامه ی عنصرالمعالی می باشد. با توجه به این هدف ابتدا مفاهیم تربیتی و اخلاقی موجود در این دو اثر استخراج گردیده و هم زمان با آن در مقوله های پنج گانه ی تعیین شده ی دلالت های تربیتی که شامل اهداف، روش ها، برنامه درسی (محتوا)، معلم و متعلم بوده است، تقسیم بندی شده اند. تحقیق حاضر از نوع کیفی و در ردیف طرح های غیرپیدایشی است. ...

تذکره انیس¬الاحباء به وسیله شخصی هندو به نام موهن لعل (لال) متخلص به انیس به نگارش درآمده است. موهن از شاعران سده 12.ق/18م در هند است.او در این تذکره بیشتر درباره خود و پدرش (تولارام) اشاره کرده است اما اطلاعات چندانی درباره زندگی وی به دست نمی¬دهد. دیباچه این اثر به عباراتی مصنوع اختصاص داده شده است که حاوی شکسته¬نفسی، اظهار فروتنی و تعارفات ادیبانه است در این پژوهش ابتدا مختصری درباره تذکره و...

یکی از سنت های مردمی رایج در بدخشان «دعوت بقا»ست که به نام هایی چون «زنده دعوت»، «دعوت صفا»، «دعوت به سوی ابدیت» و... نیز معروف است. «سنت بقا» مراسمی است که با هدف «فناء فی الله» برگزار می شود و کسی که این مجلس برای او برپا می شود، باید زندگی آیندۀ خود را در پرهیزگاری بگذراند. هدف این مقاله معرفی این سنت براساس دست نویس های قدیمی جمع آوری شده از میان اهالی بدخشان است. براساس معلومات رساله ای قد...

ادبیات تعلیمی یک نوع از انواع ادبی است که قدمت زیاد و اهمیت فراوانی دارد.  شاعران فارسی زبان از قرن چهارم هجری به بعد، نسبت به بیان اندرزها و حکمت ها در شعرشان همت گماشتند. از جمله شاعران که به حکمت و اخلاق توجه وافر نشان داده اسدی طوسی در «گرشاسب نامه» است؛ وی توانسته است آموزه های دینی، اخلاقی، اجتماعی، آموزه های تدبیر منزل و سیاست مدن را وارد این متن حماسی کند. در «گرشاسب نامه» میزان اشعار ح...