پژوهش حاضر با فرض گرفتن این نکته که درک روشنفکران و اهل اندیشه، از خویشتن (به معنای فهم از فرهنگ و جامعه خودی)، بر راهکارهایی که آنان پیش روی جامعه قرار می دهند تاثیر بسزایی دارد، درصدد واکاوی و تحلیل این فهم برآمد. لذا آراء آرامش دوستدار، عبدالکریم سروش و رضا داوری اردکانی هر یک به عنوان نماینده طیفی از متفکران، مورد مطالعه قرار گرفت، با این هدف که طیِ این بررسیِ مقایسه ای، شباهت ها و تفاوت های ...

نمایه مجله سورش جهت استفاده سریع از مطالب و محتویات مجلات سروش در سالهای 1361-1358 جهت پژوهشگران و مراجعین کتابخانه ها تهیه شده است . در برگیرنده کلیه مقالات ، سخنرانیها، اشعار، مصاحبه ها، اخبار ایران و جهان، نقد فیلم و سینما و کتاب می باشد. در تدوین آن از کتاب "سرعنوانهای موضوعی فارسی" و "پیوست " آن و "سرعنوانهای موضوعی سیرز" و "سرعنوانهای موضوعی کنگره" استفاده گردیده است . شیوه تنظیم براساس ا...

استقراء، مسأله‌ای است که از زمان ارسطو تاکنون فیلسوفان درباب آن سخن گفته‌اند. مشکل اساسی در مسألة استقراء این است که چگونه می‌توان با مشاهدة چند مصداق به نظریه یا فرضیة کلی دست یافت. فیلسوفان علم نظرات گوناگون عقل گرایی، تجربه گرایی، حساب احتمالات و غیره را مطرح کرده‌اند. شهید صدر در کتاب الاسس المنطقیه للاستقراء ضمن نقد دیدگاه‌های فیلسوفان غرب به ارائة نظریة نوینی پرداخته است. وی در این نظریه،...

استقراء، مسأله ای است که از زمان ارسطو تاکنون فیلسوفان درباب آن سخن گفته اند. مشکل اساسی در مسألة استقراء این است که چگونه می توان با مشاهدة چند مصداق به نظریه یا فرضیة کلی دست یافت. فیلسوفان علم نظرات گوناگون عقل گرایی، تجربه گرایی، حساب احتمالات و غیره را مطرح کرده اند. شهید صدر در کتاب الاسس المنطقیه للاستقراء ضمن نقد دیدگاه های فیلسوفان غرب به ارائة نظریة نوینی پرداخته است. وی در این نظریه،...

در این مقاله سعی خواهیم کرد که به بررسی نقادانه پاسخ به مسأله‌ی تکنولوژی از سوی دو متفکر مطرح معاصر‌، عبدالکریم سروش و سید حسین نصر بپردازیم. بدین منظور ضمن بیان مختصری از اهم اندیشه‌های مرتبط با مسأله‌ی تکنولوژی در منظومه فکری این دو صاحب‌نظر و تبیین دو نظریه، به مقایسه دو دیدگاه و نقد نظریات و استدلال‌های آن‌ها می‌پردازیم. این پژوهش نشان می­دهد که علی‌رغم تفاوت‌های بنیادین نظام فکری این دو مت...

چکیدهرا میتوان از مهمترین مبانی معرفت شناسانه در راستای قبول و یا رد مسأله « جهتداری علم » مسألهدانست و از همین رو موضوعی پر اهمیت به شمار میرود. « علم دینی »در نوشتار پیش رو، مسأله مذکور از نگاه سه اندیشمند معاصر؛ یعنی آیت الله جوادی آملی، دکتر سروش وحجت الاسلام و المسلمین میرباقری مورد بررسی قرار گرفته است و سعی شده تا با تکیه بر مبانی وتصریحات هر یک، نظر ایشان در مسأله جهتداری تبیین شود.برخی...

مطابق شاهنامه، آن‌گاه که فریدون بر ضحّاک چیره می‌شود، دو بار اراده‌ی کُشتنِ او می‌کند که هر دو بار سروشِ خجسته، فریدون را از کُشتن ضحّاک بازمی‌دارد و بند کردنِ او را بهتر می-داند. پیش از این، در توجیه و تحلیلِ نَکُشتن و به بند کِشیدنِ ضحّاک، گمان‌هایی زده شده است؛ امّا نگارنده بر این نظر احتمالی است که اگر ایزد سروش به فریدون اجازه‌ی کُشتنِ ضحّاک نمی‌دهد، این برایندِ باوری زروانی در شاهنامه است. بر بنیان متن‌های...

شعور شهروندی (1)   حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     چکیده   تقلید از مجتهدان، یکی از مسائل دینی است که پایه و اساس عقلی دارد. از نظر خردمندان، در مسایلی که شهروندان، اطلاع و آگاهی کامل ندارند، باید به افراد عالم و خبره مراجعه کرده و بر اساس آن عمل کنند، اما آیا تقلید بدان معنی است که حتی اگر یقین به اشتباه خبره و متخصص حاصل شود،...

قرآن کریم به عنوان کلام الهی، همواره منبع اصلی معرفت دینی مسلمانان و مورد اهمیت و توجه آنان بوده است. اندیشمندان مسلمان، هرکدام از منظری خاص به این متن الهی نگریسته و به تحلیل ماهیت آن، به عنوان وحی پرداخته اند. دکتر عبدالکریم سروش و دکتر نصر حامد ابوزید نیز از جمله اندیشمندانی هستند که در دوره های اخیر، در پی حل مشکل رکود تمدن اسلامی، نظریه تجربه دینی بودن وحی را ارائه کرده اند. از آنجا که ن...