با پیدایش فناوری های جدید، محیط جدیدی به نام محیط تبادل اطلاعات یا محیط مجازی که از به هم پیوستن رایانه های مختلف ایجاد شده، به وجود آمده است. در این فضا کاربران بدون نیاز به حضور فیزیکی می توانند به گفتگو، تحصیل، تفریح، آموزش و تجارت بپردازند. در مقابل این مزایا، فضای جدید مسائلی را نیز به دنبال داشته است که مسئولیت مدنی کاربران یکی از مهم ترین آنها می باشد. در این رساله مبنای مسئولیت مدنی کا...

مقاله حاضر به بررسی و تبیین مبانی عدم مشروعیت ضرر معنوی از دیدگاه قرآن و احادیث پرداخته است. به طور کلی در این مبحث حجیت نهی از ضرر معنوی منطبق بر قرآن و روایات، و اثبات این موضوع که دین اسلام علاوه بر جلوگیری و نهی از ضرر مادی، جلوگیری و نهی از خسارت معنوی را مدّ نظر داشته، و مقاومت در برابر این ضرر را نوعی امتناع از احقاق حق انسانی می داند بیان شده است. نهایتاً اگر قانونگذار در قوانین موضوعه به...

توجه به محیط زیست و حقوق مرتبط با آن مسأله­ای نوظهور است، تا جائی که امروزه حقوق محیط زیست، از زمرۀ حقوق اساسی و بنیادین بشر به حساب می­آید. دغدغۀ حفاظت از محیط زیست، بشر را به تدوین مقررات در سطح بین المللی واداشته است. اهمیت محیط زیست، به حدی است که هرچند معیار تقصیر، به عنوان یک ضابطۀ تمام عیار در مسئولیت مدنی مورد توجه حقوقدانان و قانونگذاران بوده است، اما با این حال، این امر به سمت «مسئولی...

مهم‌ترین ملاک موضوعی در بیماری‌های واگیرِ خطرناک و سریع الاشاعه، مسری‌بودن و قابلیت انتشار این بیماری‌ها در سطح توده‌ای و انبوه و با سرعت زیاد است. از آنجا که انتقال این بیماری‌ها نیز با خسارات فردی و اجتماعی همراه است، اصل اباحه و آزادی اشخاص در رفتارهای اجتماعی در مورد بیماران مبتلا به بیماری واگیر با محدودیت مواجه می‌گردد. یکی از قواعد محدودکننده اصل مذکور، قاعده عقلی «وجوب دفع ضرر محتم...

در حقوق مسئولیت مدنی، مقصود از مبنای مسئولیت این است که چرا با ورود زیان، فاعل فعل زیان بار متعهد به جبران خسارت می‌شود. ثمره‌ی عملی بحث نیز در مورد اثبات تقصیر است که حسب تعیین مبنا، ممکن است اثبات تقصیر بر عهده‌ی زیان‌دیده قرار گیرد یا وی از اثبات تقصیر معاف شود. در خصوص مبنای مسئولیت مدنی در حقوق سنتی، به اتلاف بالمباشره و بالتسبیب و تئوری تقصیر به عنوان قاعده و مسئولیت مطلق به عنوان استثنای...

جرائمزیست‌محیطی با چالش‌های فراوانی روبه‌روست که سبب می‌شود نتوان همچون جرائم ساده به ترمیم خسارات ناشی از آنها اقدام کرد. نخست آنکه گاه بزهکار زیست‌محیطی یا دولت است (مانند سدسازی‌های بی‌رویۀ دولت‌ها) یا شرکت‌های قدرتمند (مانند شرکت‌های تولیدکنندۀ محصولات تراریخته) که در پس لابی‌های ثروت‌ـ‌قدرت به رفتارهای ناقض محیط زیست اقدام می‌کنند. دوم آنکه قربانیان جرائم زیست‌محیطی گاه به‌حدی کثرت دارند ک...

امر سلامت و حفظ جان انسان ها از جمله مسائلی بوده است که از گذشته های دور مورد توجه خاص بشر، به ویژه پزشکان متخصص قرار گرفته است. انگیزه ی نیل به چنین اهداف مهمی، علم پزشکی را به پیشرفت در زمینه ی برداشت و پیوند عضو به بیماران نیازمند و در نتیجه تحقق این اهداف سوق داده است؛به گونه ای که در حال حاضر کمتر عضوی است که پزشکان قادر به پیوند آن نباشند. با این که چندان از ظهور پیوند عضو در حیطه ی علم ...

در کنار دستگاه قضایی، از مراجع رسیدگی به دعاوی ،« نهاد داوری » در اکثر نظام های حقوقی شناخته شده است. در برخی کشورها قضات در مقام رسیدگی به دعاوی به طور مطلق یا محدود، مسئولیتی برای جبران خسارت وارده به طرفین دعوا ندارند. در حقوق ما نیز قضات تحت شرایط خاصی وفق اصل 171 قانون اساسی، اگر در راستای رسیدگی موجب ورود ضرر به اصحاب دعوا شوند و منشا ورود ضرر اشتباه یا قصور قاضی باشد، مسئولیتی برای جبران...