نتایج جستجو برای: عقل نظری
تعداد نتایج: 34242 فیلتر نتایج به سال:
یکی از پرسش های مهم و سرنوشت ساز در اجتهاد این است که عقل چه نقش و جایگاهی در اجتهاد دارد؟ واقعیت این است که فقهای امامیه در مقام اجتهاد بسیار از عقل استفاده می کنند. برخی از موارد استفاده از آن در علم اصول تدوین شده است, ولی بسیاری از موارد کارآیی عقل هنوز به شکل منظمی تدوین نشده و مبانی نظری و ادله آن بررسی نگردیده است, گرچه فقها در لابه لای مباحث اصولی و فقهی خود به آن اشاره کرده یا عملاً در ...
اگر بپذیریم که هرگونه تفسیر از میراث اندیشگی اسلام بر یک چارچوب از انگارهها و مفاهیم، که عنوان عقل تاریخی میگیرد، مبتنی است؛ در آن صورت تداوم ساختار این عقل تاریخی زمینهسازِ ناکارآمدیِ روایتهای تاریخی مسلمانان در پاسخ به دشوارههای جامعه معاصر میشود. بر همین اساس چگونگی گسست معرفتی از انگارههای عقل تاریخی در اسلام دشوارهای تلقی شد که مقاله درصدد پاسخ بدان برآمده است. مقاله روایتشناسی ...
در مباحث مربوط به فهم متون دینی، یکی از مهمترین مسائل مسأله تأویل است. پرسشهای اساسی در این مسأله اینهاست: فرآیند فهم متن دینی مثل قرآن و روایات چگونه شکل می گیرد؟ نقش معارف عرفی و زبان عادی در فهم این متون چیست؟ عقل و یافته های عقل نظری چه نقشی را در این باره بازی می کنند؟ روش شهودی- عرفانی چقدر کارآیی دارد؟ و ... پاسخ ملاصدرا به پرسشهای مذکور موجب شکل گیری دستگاه تأویلی خاصی شده است که در این...
باور مشهور میان دانشمندان درباره حقیقت انسان چنین است: انسان حیوان ناطق است. آنها ناطقیت را به معنای داشتن عقل نظری، یعنی داشتن قوه اندیشیدن و توان درک مفاهیم کلی میدانند. بنابراین، انسان در نگاه مشهور، حیوانی عاقل است که توانایی اندیشیدن دارد. هدف این مقاله اثبات آن است که مقوم انسانیت، افزون بر توانایی اندیشیدن و داشتن توان درک مفاهیم کلی، اعتقاد به...
از اساسی ترین و پیچیده ترین مباحث فلسفه کانت ، در بخش نظری که در کتاب نقد عقل محض مطرح شده است، بحث استنتاج استعلایی است. این بخش به بحث از جواز بکارگیری از مقولات می پردازد.آیا ما مجاز به بکارگیری مقولات هستیم؟ پاسخ مثبت کانت به این سوال ، در فصل استنتاج استعلایی در دو تحریر بیان می شود. مقولات ،اصل اساسی برای تجربه کردن است، و تجربه حسی از انطباعات متعدد تشکیل شده است. استنتاج استعلایی شالوده...
رابطۀ اخلاق و دین موضوعی است که میتوان آن را در تمام سیر تاریخ فلسفه و در تمامی دستگاههای فلسفی بررسی کرد. اما با مباحثی که کانت در باب عقل عملی و جدایی آن از عقل نظری عنوان کرد و در پی آن مباحث متافیزیکی و الهیاتی را به حیطۀ عقل عملی کشاند، رابطۀ اخلاق و دین جلوۀ دیگری پیدا کرد. کانت با آنکه تمامی براهین اثبات وجود خدا را رد میکند، اخلاق را متضمن باور به خداوند میداند. پس از کانت حکما...
بزرگترین دشمن سعادت و رستگاری آدمی نفس خودبین و هوسمدار اوست. این مرتبه از نفس زمینه را برای راهیابی اخلاق ناپسند به عرصة وجود انسان فراهم میکند؛ اگر آدمی با این مرتبه از نفس مبارزه کند، میتواند خویشتن اصلی خود را پیدا کند و به مرتبة بالاتری نائل آید. ازاینرو، مجاهده با نفس و کنارزدن هواهای نفسانی موجب بهبارنشستن اخلاق و شکوفاشدن آن در وجود آدمی میشود. درعینحال، تنوع و کثرت جلوه...
یکی از تاثیر گذارترین فیلسوفانی که در تاریخ فلسفه حضور پیدا کرده است فیلسوف شهیر آلمانی ایمانوئل کانت است. کانت فلسفه را متوجه خویش کرد و به آن هویتی نقدی داد. و از حدود و توانایی ذهن بشر پرسش نمود. وبدین وسیله مباحث معرفتشناسی را در صدر نشاند. پاسخ کانت به امکان ترکیبی ای پیشین منجر به نفی مابعدالطبیعه شد. این نتیجه منفی فلسفه کانت مهمترین دلمشغولی انسان ها را بیهوده قلمداد می کرد اما کانت مدع...
یکی از مسائل مورد توجه شارحان روایات الکافی تعریف عقل و حدودکارآیی آن است. این توجه به دلیل وجود روایات اهل بیت _ علیهم السلام _ در اصول الکافی است. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول، شامل تعریف عقل از نگاه ملاصالح مازندرانی و علامه مجلسی است. ملاصالح دارای تمایلات فلسفی بوده و بنا بر این، تعریف وی از عقل کاملاً متأثر از نگاه فلسفی وی است؛ اما علامه مجلسی به دلیل نگاه منتقدانه به فلس...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید