چکیده عینیت و ضرورت از جمله مباحث مطرح در فلسفه تاریخ است که فیلسوفان تاریخ، پیرامون آن، نظرات متعددی دارند. علیت در تاریخ، هدفمندی تاریخ و اینکه آیا گزاره های تاریخی قابل صدق و کذبند یا نه، از جمله مباحثی هستند که ما در این پایان نامه برای اثبات عینیت و ضرورت در گزاره های تاریخی به بررسی آنها با بهره گیری از تحقیقات کتابخانه ای پرداخته ایم. حوادث و رویدادهای تاریخی نه براساس تصادف، بلکه براس...

اخلاق فضیلت¬ در کنار وظیفه¬گرایی و فایده¬گرایی از زیر شاخه¬های اخلاق هنجاری به شمار می¬روند. اخلاق فضیلت به دلیل تأکید بر شخصیت و منش اخلاقی افراد از دو رویکرد دیگر متمایز می¬گردد. بدین معنا که رویکرد فایده¬گرا درستی یا ارزش عمل را بر حسب خیر و منفعتی می¬داند که پیامد آن فعل تلقی می¬گردد و وظیفه¬گرا درستی یک عمل را نه به دلیل نتایج برآمده از فعل، بلکه خود فعل را به مثابه یک ارزش مستقل می¬پذیرد،...

علامه طباطبایی در آثار خود، دیدگاه‌های متفاوتی درباره‌ی نحوه‌ی اتصاف ذات الهی به صفات کمالی دارد: الف) عینیتِ صفات با یکدیگر و با ذات الهی، ب) عینیت یک طرفه، ج) عینیت مفهومی و مصداقی ذات الهی با صفات. چنین به‌نظر می‌رسد که این سه دیدگاه بر مبانیِ متفاوت و در طول یکدیگر استوار است. هر دیدگاه با حفظ موضوع و مبانی‌اش تحقق داشته و دیدگاه‌های دیگر را نیز نقض نمی‌کند. در دیدگاه نخست، عینیت دو‌طرفه‌ی صف...

پدیدار‌شناسی جان، از منظر هگل سیر تطور آگاهی از امر جزئی تا صورت معقول است. سعی هگل بر آن است تا از معضل شناخت‌شناسی سنتی - جدا افتادگی اساسی آگاهی و جهان واقع - گذر کرده و به صورت‌بندی جدیدی برسد. راه درک نحوه این گذار، چگونگی رفع (Aufheben) امر جزئی در دل مفهوم (Begriff) است. امر واقع به صورتی منفی در دل مفهوم جای می‌گیرد و همین منفیت بنیاد واقع بودگی در دل آگاهی است. سعی ما در این مقاله بیان...

رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی، در بستر اندیشه ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی که به واژگان و زبان دارد، به ساختار شکنی مسائل مختلف فلسفه مبادرت ورزد. بدین منظور، او تمام معرفت شناسی سنتی را با تمام مقولاتش (نظیر حقیقت، عینیت، عقل و غیره) زیر سوال می برد. دیدگاه او این است که فیلسوفان سنتی (مثل افلاطون، دکارت، و کانت ) همواره با باور به واقعیت های فراانسانی و فراتاریخی (نظیر حقیق...

دانشِ فارغ از ارزش، از آرمان‌های دوران مدرن بود که در چند دهۀ اخیر امکان تحقق آن نفی شده است و اکنون بیشتر فیلسوفان علم، دانش را به‌عنوان هویتی ارزشمدار تعریف می‌‌کنند. پرسش مطرح در این خصوص آن است که آیا تأثیر ارزش‌ها بر دانش، عینیت آن را به چالش می‌‌کشد و دلیلی بر نسبیت است؟ در این مقاله با توجه به تعدد شاخه‌های دانش و تنوع ارزش‌ها استدلال خواهد شد که ارزش‌ها در دانش‌های مختلف نقش یکسانی ندارن...

به طور کلی، دو دیدگاه رایج در تفسیر مفهوم عینیت از نظر فرگه وجود دارد. دیدگاه نخست، عینیت را در قلمرو هستی‌شناسی مطرح می‌کند که مستقل از هر چیزی حتی خرد است. بر همین اساس، می‌توان فلسفۀ فرگه را فلسفه‌ای واقع‌گرا ‌خواند. در مقابل، دیدگاه دوم عینیت یا امر عینی را در قلمرو شناخت‌شناسی مطرح می‌کند که همچون امری بیناذهنی برای خرد در دسترس است. در این مقاله، پس از شرح برخی از مفاهیم بنیادین فلسفۀ فرگ...

رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی و در بستر اندیشه­ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی به واژگان و زبان، مسائل سنتی فلسفه را تحلیل و نقد کند. بر اساس خوانش وی از تاریخ فلسفه، مسأله­ ی حقیقت، به‌عنوان ژانر اصلی تاریخ فلسفه، به مثابه مطابقت میان باورها در اذهان­مان و فکت­ها در بیرون تعبیر شده است. وظیفه ­ی فیلسوفان این بود که با ارائه ­ی بهترین استدلال­ها و ارائه ­ی یک روش دقیق و یک زبان ...