نام پژوهشگر: مسعوده فاضل یگانه

بررسی فلسفی عینیت و ضرورت در تاریخ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  مسعوده فاضل یگانه   مهدی دهباشی

چکیده عینیت و ضرورت از جمله مباحث مطرح در فلسفه تاریخ است که فیلسوفان تاریخ، پیرامون آن، نظرات متعددی دارند. علیت در تاریخ، هدفمندی تاریخ و اینکه آیا گزاره های تاریخی قابل صدق و کذبند یا نه، از جمله مباحثی هستند که ما در این پایان نامه برای اثبات عینیت و ضرورت در گزاره های تاریخی به بررسی آنها با بهره گیری از تحقیقات کتابخانه ای پرداخته ایم. حوادث و رویدادهای تاریخی نه براساس تصادف، بلکه براساس قوانین و روابط علی و معلولی جریان دارند و بر آنها ضرورت حکم فرماست، البته ضرورتی که منافات با اختیار بشر ندارد، بلکه این اختیار از جمله علل ناقصه آن روابط است.وجود این قوانین ،حاکی از هدفمندی تاریخ است و شناخت این قوانین ، ما را در رسیدن به هدف یاری می رساند و قادر خواهیم شد که برای آینده برنامه ریزی دقیق تری داشته باشیم .باید توجه داشت که عدم شناخت قوانین، دلیل بر عدم وجود قوانین نیست، بلکه همانطور که پدیده های طبیعی، هرچه پیچیده تر باشند، کشف قانون برای آنها مشکل تر است، حوادث تاریخی نیز این چنین هستند و وظیفه مورخ کشف قوانین حاکم بر تاریخ است که با تحلیل وتفسیر وقایع تاریخی به دست می آید. اهم این قوانین را قرآن کریم در اختیار ما می گذارد و از ما می خواهد که در آنها تأمل کنیم. دیگر قوانین را می توانیم به کمک تجربه و غور در رویدادهای تاریخ با درس گرفتن از رهنمودهای قرآن، به دست آوریم. واژگان کلیدی : عینیت (objectivity) ، ضرورت(necessity)، واقعیت(reality)، علیت(causality)، فلسفه تاریخ (philosophy of history)، نسبیت(relativity).