آنچه در پی می ­آید اولین بخش از گزیده سخنرانی های وزیر محترم دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که طی سال 1369 با نگاهی جامع به تحولات دویست ساله اخیر جهان ایراد گردیده است. بخش دوم آن در شماره بعدی نشریه تقدیم علاقمندان مباحث جغرافیایی تاریخی و سیسای می­ گردد.

به‌هنگام سلطنت قاجاریان، کشور ایران در نظام بین‌الملل جایگاهی درخور یافته بود. ایران در سیاست بین‌الملل، ازحیث ژئوپولیتیک، پنج کاراکتر ممتاز یافته و این موضوع سبب شده بود به کشوری تأثیرگذار در عرصه روابط بین‌الملل تبدیل شود. طرفه آنکه، این موقعیت مهم از رقابت‌های جهان‌گیرانه میان قدرت‌های برتر زمانه نصیب ایرانیان شده بود و قاجاریان، در پدیدارسازی آن نقشی نداشتند. موقعیت کریدوری ایران سبب می‌شد...

پس از فروپاشی شوروی و انحلال پیمان ورشو، دلیلی برای تداوم حیات پیمان نظامی امنیتی ناتو به نظر نمی رسید اما نیاز به تداوم حیات این پیمان با هدف توسعه هژمونی ایالات متحده و تقسیم هزینه آن سبب گسترش ناتو به سمت شرق شد. در مسیر تسخیر مهمترین صحنه رقابت میان قدرت ها، آسیای مرکزی و تامین امنیت مسیر انتقال انرژی است. با توجه به اینکه ایران در موقعیت ژئوپولیتیکی بسیار حساسی واقع شده است و ربط دهنده دری...

انقلابات معمولا آثار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در کشوری که در آن واقع شده اند، در منطقه مربوطه و حتی در سطح جهانی می گذارند. انقلاب اسلامی به عنوان انقلابی شگفت انگیز و بزرگ اجتماعی، نتایج بسیاری در سطح داخلی و منطقه ای و جهانی گذاشته است. یکی از نتایج انقلاب اسلامی اثری است که در نظریه پردازی های انقلاب گذاشته است. در این مقاله اثر انقلاب اسلامی در نظریه های مربوط به علل وقوع انقلا...

این مقاله به دنبال تبیین پیوند ملاحظات امنیت ملی با سیاست خارجی غرب‌گرایانه ترکیه است. بررسی تحولات سیاسی و روابط خارجی ترکیه و سلف آن امپراطوری عثمانی طی سده‌های اخیر نشان می‌دهد دو دغدغه امنیت ملی در جهت‌دهی به سیاست خارجی این کشور نقش اساسی داشته است: سلطه خارجی و واگرایی داخلی. این دو موضوع که وابستگی نزدیکی به یکدیگر دارند، عمدتاً ریشه در ژئوپولیتیک خاص عثمانی/ ترکیه داشته‌اند. آنها باعث شد...

خصوصیات و ویژگی­های فرهنگی در اثرگذاری بر روابط میان گروه­های قومی- دینی در یک کشور و منطقه، نقش و جایگاه با اهمیتی دارند. مناطق گوناگون در جهان، با توجه به وجود شرایط متفاوت جغرافیایی، دارای ساختار متفاوتی از منظر فرهنگی هستند. این مسأله در شبه جزیره کریمه نیز وجود دارد، یعنی با توجه به تفاوت­های فرهنگی اقوام مختلف ساکن در این شبه جزیره، اختلافات قومی- دینی به عنوان یک مسأله چالشی، روابط میان ...

جهان امروز بیش از هر زمان دیگری، محتاج انرژی های طبیعی تجدید ناپذیر است، بر این مبنا کشورهای بهره مند از منابع سوخت طبیعی در ساختار دنیای آینده از جایگاه ویژه ای بر خوردار خواهند بود و نقش تعیین کننده ای در کنش های جهان ایفا خواهند کرد. در این راستا خلیج فارس به عنوان محور معادلات ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک در ساختار اقتصادی جهان و اصلی ترین منبع عظیم انرژی، به ویژه نفت و گاز مورد توجه است. در ...

موضوع این پژوهش، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در قبال تحولات سوریه از سال 2011 تا 2014 م، و هدف از آن تأثیر بحران سوریه در جهت گیری و الگوی رفتاری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و سیاست خارجی عربستان سعودی می باشد. در این راستا، ایران و عربستان به عنوان دو قدرت منطقه ای مهم، بنا به اهداف خاص خود، در سوریه و بحران آن موضع گیری نموده اند. بنابراین، نگارنده برای پی بردن به این ...

هدف این پژوهش مقایسة جهاد در اندیشة سلفیه و نوسلفیه و تاثیر آن درتحولات سیاسی خاورمیانه است. ابتدا به مرور ریشه‌ها و اندیشه های سلفیه و نوسلفیه پرداخته شد و سپس جهاد و سیر تحول آن بررسی و تاثیر تفسیرهای جدید از آن در تحولات سیاسی خاورمیانه تبیین می گردد. یافته ها حاکی از آن است که سلفی های متقدم به‌روشنی جهادرا شامل اقدامات خصمانه علیه کفار، منافقین و مشرکین دانسته و خون آن ها را حلال می شمردند...