در طول تاریخ در میان منابع دریایی خلیج فارس، صید مروارید پس از ماهی در کانون توجه سوداگران قرار داشت. خلیج فارس گذشته از این که یکی از غنی ترین دریاهای جهان از نظر منابع معدنی و انواع جانوران دریایی است، از لحاظ صید مروارید نیز از جایگاه بالایی برخوردار است. بسیاری از تاجران در طول تاریخ برای خرید و فروش مروارید به بنادر و جزایر خلیج فارس رفت و آمد می کردند. از دیگر محصولات مهمی که در تجارت خلی...

ساخت جزایر مصنوعی از سوی کشورهای حاشیه‎ی خلیج فارس، به‎ویژه امارات متّحده‎ی عربی، سبب‎شده تا این موضوع با حساسیّت بیشتری از سوی کشورهای منطقه، به‎ویژه ایران دنبال شود. در چنین شرایطی، ریشه‎یابی آثار زیست‎محیطی و سیاسی این مسئله، بسیار مهم به‎نظر می‎رسد. آلودگی زیست‎محیطی سال های پیش، درنتیجه‎ی فعّالیّت های انسانی و بهره برداری بی‎رویّه از طبیعت به‎وجود آمده است. آلودگی آبها ازجمله خلیج فارس، بخش چشم...

مناطق افیانوسی ذاتأ دارای همرفت پخش دو گانه هستند به دلیل اینکه در اعماق مختلف آب ها اختلاف شوری و دما وجود دارد. همچنین قسمت وسیعی از اقیانوس های دنیا دارای وارو نگی دما (افزایش دما با عمق) هستند.وارو نگی دما باویژگی های متنوع (ضخامت- شدت- پایداری) در افیانوس مشخص می شود پایداری هبدروسناتیکی آن ار اهمیت خاصی برخوردار است. با بررسی نیمرخ های متعدد در نقاط مختلف آب های خلیج فارس و دریای عمان ...

مناطق احساء و قطیف، در سواحل غربی خلیج فارس و در شرق عربستان، قرار دارد و از دیر باز با نواحی مختلف خلیج فارس و پس کرانه های آن در ارتباط بود و این ارتباط، در زمان های مختلف و به شکل های متفاوت، بر قرار بود. مناطق احساء و قطیف، با تاریخ طولانی و تقریباً یکسانی که پشت سر گذاشته اند، از دوران باستان تا اوایل دوره صفویه، به تناوب پیوندهای تاریخی و سیاسی نزدیکی با تاریخ و سرزمین ایران نیز داشتند....

قراداد صلح عمومی؛ هدف‌ها و پی‌آمدها (1820 م/ 1235 ق) محمد علی رنجبر* جواد موسوی دالینی** چکیده دو دهه نخست سده نوزدهم به ویژه 1820 میلادی (1235ق) در تاریخ سیاسی خلیج فارس بسیار مهم است؛ زیرا دولت بریتانیا در این زمان در قالب دزدی دریایی، چند بار به کرانه‌های جنوبی خلیج فارس یورش آورد که به انعقاد قراردادی سرنوشت‌ساز با عنوان «صلح عمومی» با جوامع و شیوخ سواحل جنوبی این خلیج انجامید. انگلیس با ان...

سابقه و هدف: در سال 1978، کنوانسیون منطقه ای کویت با هدف محافظت از محیط زیست دریایی خلیج فارس، بین کشورهای منطقه منعقد گردید. منطقه ای که کشورهای ایران، عربستان، کویـت، عراق، امارات متحده عربی و قطر، نفت تولیدی خود را از این دریای نیمه بسته صادر می نمایند. از آنجایی که در کنوانسیون مذکور کشورهای امضاء کننده متعهد شده اند کلیه اقدامات لازم را برای جلوگیری و یا کاستن از آلودگی محیط زیست در منطقه ...

در تحلیل و تبیین نقش و جایگاه ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک ایران در اقتصاد بین الملل نمی­توان نقش سواحل خلیج فارس و منطقه مکران را نادیده گرفت به نحوی که هم منطقه مکران و هم سواحل خلیج فارس دروازه صادرات واردات حجم عظیمی از کلاهای اقتصادی و فراورده‌های انرژی محسوب می‌شوند. سؤال اصلی مقاله این است که نقش و تأثیر سواحل خلیج فارس و منطقه مکران در اقتصاد بین الملل چیست و با توجه به تأثیر استراتژیکى آن‌...