یکی از چالش های پیش روی هیدرولوژیست ها یافتن یک روش مناسب برای طبقه­ بندی هیدرولوژیکی حوزه های آبخیز است. یک روش طبقه ­بندی مناسب می تواند در بسیاری از شاخه های علم هیدرولوژی مانند مدل سازی مؤثر واقع گردد. با توجه به پیچیدگی و غیرخطی بودن فرآیندهای هیدرولوژیکی، استفاده از نظریه آشوب که قادر به شناسایی رفتار سیستم های پیچیده می­باشد، در طبقه­ بندی حوزه های آبخیز از سوی برخی محققین مطرح شده است. ...

اهمیت آب در تمام جنبه های زندگی انسان، گیاهان و جانوران واضح و غیر قابل انکار است. آب با کیفیت مناسب برای مصارف روزمره، یکی از پرارزش ترین منابع طبیعی است که متاسفانه به علل رشد بی رویه جمعیت در کشورهای در حال توسعه و مناطق خشک و نیمه خشک و پدیده صنعتی شدن و شهری شدن جوامع انسانی کمیاب شده است. لذا یکی از چالش های مهم در جهان کنونی رقابت برای دسترسی به منابع آب می باشد. تغییرات آب و هوایی، توسع...

سیل هرساله در نقاط مختلف جهان باعث بروز خسارات جانی و مالی فراوانی می شود. بنابراین با توجه به پیامدهای سیل، پیشگیری و مهار سیلاب با انجام عملیات کنترل سیل امری ضروری است. این تحقیق بر روی سه هدف عمده متمرکز می باشد: 1- بررسی تاثیر تداوم بارش بر روی اولویت بندی زیرحوضه های یک حوضه آبخیز به منظور انجام عملیات کنترل سیل، 2- ایجاد رابطه ای منطقه ای برای اولویت بندی سیل خیزی زیرحوضه های یک حوضه آبخ...

تبیین مدل مفهومی جامع و در عین حال قابل فهم برای ارزیابی سلامت آبخیز از اولویت‌های اصلی و ضروری بسیاری از طرح‌ها و برنامه‌های مختلف مدیریتی و سیاست‌گذاری در سطح جهان و از جمله طرح کلان ملی مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز کشور است. در همین راستا، پژوهش حاضر به‌عنوان پژوهش پیش‌گام در کشور به بومی‌سازی مدل مفهومی پایایی، تاب‌آوری و آسیب‌پذیری (RelResVul) مبتنی بر داده‌ه...

برنامه‌های مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، نیازمند توجه به رسوب و فرایندهای مربوط به آن در قالب مدیریت رسوب هستند. در حالی‌که فرایندهای حاکم بر رفتار تولید رسوب در مقیاس حوزه‌های آبخیز کمتر مورد توجه بوده است. مدیریت رسوب شامل تمام اقداماتی است که فرسایش، انتقال، بازتوزیع و ترسیب رسوب را در راستای انحراف یا تله‌اندازی رسوب در سامانه‌های آبراهه‌ای تحت تأثیر قرار می‌دهد. بر همین اساس، اتصال رسوبی به‌...

اجرای عملیات آبخیزداری در سطح آبخیز می‌تواند رژیم هیدرولوژیک جریان خروجی از آبخیز از جمله دبی اوج، زمان تا اوج، زمان پایه و حجم رواناب را تحت تاثیر قرار دهد. یکی از کاربردهای هیدروگراف واحد، محاسبه اثر فعالیت‌های انجام‌شده به‌منظور کنترل سیل روی عکس‌‌العمل هیدرولوژیک آبخیز است که به‌وسیله مقایسه خصوصیات هیدروگراف واحد استخراج شده از داده‌های بارش و جریان قبل و بعد از انجام اقدامات در آبخیز صورت...

به‌منظور دستیابی به توسعه پایدار، طرح‌ریزی یک برنامه مدیریتی صحیح ضروری است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاریخچه، وضعیت فعلی و نیازهای آتی مدیریت حوزه‌های آبخیز به‌عنوان واحدهای اصلی مدیریت سرزمین در ایران است. بدین ‌منظور، ضمن ارایه مفاهیم آبخیز و مدیریت حوضه، ساختار تشکیلاتی، فعالیت‌ها و رویکرد فعلی آبخیزداری در ایران بررسی شد. همچنین، برای تبیین اهداف پژوهش، نحوه نگرش و انجام مدیریت آبخیز، برا...

ضریب رواناب به­عنوان معیاری برای ارزیابی پتانسیل تولید سیل حوزه آبخیز مورد استفاده قرار می­گیرد. این عامل به مشخصات حوزه آبخیز بستگی داشته و طی سال دچار تغییرات زمانی می­شود. آگاهی از حوزه­های آبخیز مستعد تولید بیش‌تر رواناب و زمان وقوع بیش‌ترین رواناب­، در برنامه­ریزی مدیریت حوزه­های آبخیز نقشی اساسی دارد. در این پژوهش مشخصات فیزیکی و وقایع بارش و رواناب طی دوره بیست ساله (1384-1365) در یازده ...

سیمای سرزمین، یکی از عوامل موثر بر فرایندهای هیدرولوژی آبخیز می­‌باشد. تغییر ساختار و توزیع مکانی کاربری‌های اراضی مختلف، نقش مهمی در تولید رواناب و رسوب در سطح آبخیز دارد. تعیین ارتباط بین الگوهای چشم‌انداز آبخیز و فرایندهای هیدرولوژی می­تواند در تعیین مقدار فرسایش خاک و رسوب­ آبخیز مورد استفاده قرار گیرد. از این­‌رو، با توجه به مشکلات موجود در اندازه‌­گیری رسوب، برآورد آن با استفاده از ویژگی‌...

حوزه­ ­آبخیز اکوسیستمی پیچیده و پویا است و به­عنوان واحد برنامه­ریزی و مدیریت تلقی می­شود. باید تمام ابعاد­ فنی، اجتماعی، اقتصادی، فیزیکی، اکولوژیکی و سازمانی را در فرآیند برنامه­ریزی و مدیریت حوزه لحاظ نمود. از آنجایی که بین این ابعاد روابط متقابل و پیچیده­ای وجود دارد، برای هماهنگ­سازی آنها رویکرد مدیریت یکپارچه آبخیز ضرورت دارد. معمولا ذینفعان در مدیریت آبخیز با گزینه­ها و اطلاعات مختلفی روب...