نوستالژی یا غم غربت از جمله مباحثی است که در سالیان اخیر وارد حوزۀ ادبیات شده است. کمتر شاعر یا نویسنده‏ای است که از این ویژگی در امان مانده باشد. هنگامی که انسان در زندگی فردی یا اجتماعی خود با مشکلاتی روبه­رو می‏شود، ممکن است با پناه بردن به گذشته درد خود را التیام بخشد. این همان نوستالژی است که در زبان فارسی می‏تواند معادل غم غربت یا تاسه ترجمه شود و در شعر مشروطه نمونه‏های آن بسیار یافت می‏...

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

شکوائیه یا بثّ‌الشکوی یکی از موضوعات شعر غنایی فارسی است که در قالب‌های کوتاه، متوسط و بلند به‌ویژه در قالب‌های قصیده و غزل سروده می‌شود. شاعران زیادی به این نوع ادبی روی آوردند و از درد و رنج شخصی یا اجتماع سخن‌سرایی کردند. ابوالقاسم لاهوتی از شاعران ادبیات سیاسی و کارگری و معترض در دورۀ مشروطیت به شمار می‌رود که با جهان‌بینی خاص خود از این شیوۀ شاعری برای حمایت از طبقات فرودست جامعه و نیز انتق...

ابوالقاسم زهراوی پزشک، داروساز و جرّاح بزرگ اسلامی، یکی از پزشکان مسلمان است که در اثر پزشکی خود ـ التَصریف لِمَن عَجَزَ عَن التَألیف ـ به حوزه دندان‌پزشکی نیز پرداخته است. نوشتار پیش‌رو تلاش دارد به روش توصیفی ـ تحلیلی، دیدگاه و دستاوردهای زهراوی در حوزه دندان‌پزشکی را با تکیه به دست‌نوشته وی، مورد بررسی و مطالعه قرار دهد تا از این رهگذر سهم و نقش وی در گسترش و تکامل دانش دندان‌پزشکی، تبیین گردد. یافت...

ابوالقاسم شابی(1909-1934م) یکی از شاعران برجستۀ معاصر تونس در ادب عربی به شمار می آید که شعر و اندیشه اش را در خدمت انسان و ارزش های انسانی قرار داده است. یافته­های این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بیانگر این است که شعر او توانسته است به عنوان الگوی دیگر شاعران معاصر عرب در مسیر انسانیّت حرکت نماید. وی برآن بود تا در چارچوب هنر شعری ، تجسّم کننده آرزوها و رؤیاهای ناب انسانی باشد.شابی برای رسیدن به چنین ...

قرن پنجم هجری یکی از دوره های مهم تاریخ ادبی و اجتماعی ایران است. دوره حکومت اقوام بیگانه و فاقد فرهنگ و تمدن غزنوی و سلجوقی بر ایران و اوج تعصبات مذهبی است. آغاز شکوفایی عرفان و تصوف ایرانی نیز است و عارفان و صوفیان مشهوری همچون هجویری، قشیری، غزالی، خواجه عبدالله انصاری و ابوسعید ابوالخیر در این دوره می زیستند.سوال اینجاست آیا بزرگان عرفان و تصوف این دوره در شکوفایی ادبیات فارسی در این دوره س...

مجمع الانشاء نام یکی از نسخه های خطی فارسی موزۀ بریتانیاست که بسیاری از کارشناسان و کتابشناسان از آن با عنوان مجموعۀ منشآت ابن ابوالقاسم حیدر بیک ایواوغلی نام برده اند. در این مقاله پس از معرفی این اثر، مطالب مفیدی دربارۀ اهمیت مجمع الانشاء، اسم و اقوام حیدر بیک ایواوغلی، زندگی نامۀ حیدر بیک و تاریخ تالیف و محتویات مجمع الانشاء نوشته شده که خواننده را با این اثر که در زمان صفویه نوشته شده است، ...

ابوالفتح محمدبن ابوالقاسم عبدالکریم بن ابوبکراحمد شهرستانی متَکلّم شافعی اشعری فقیه اصولی، فیلسوف وملقب به افضل، حجة الحق وتاج الدین، ازاندیشمندان بزرگ تاریخ علوم درایران است که بیشتر به سبب نگارش کتاب ملَلونحل(آیین هاوکیش ها) شهرت دارد .ملل و نحل مروری جامع ومفصل برادیان، فِرق، مذاهب، مکاتب ونحله های فلسفی گوناگون است. این مقاله سعی دارد تا شهرستانی وملل ونحل اورامعرفی کرده و برخی ادعاهای آن دربار...

ابوالقاسم شابی یکی از شاعران برجسته معاصر است که از وی به‌عنوان شاعری رومانتیسم یاد شده است و عموم ناقدان بر گرایش وی به مکتب رومانتیسم تأکید کرده‌اند؛ حال آنکه در اشعار وی رّدپایی از مکتب سمبولیسم نیز یافت می‌شود. اکنون این سؤال مطرح می‌شود که آیا شابی صرفاً شاعری است با گرایش‌های رومانتیسمی یا اینکه می‌توان او را پیرو مکتب سمبولیسم نیز دانست؟ در این پژوهش شعر شابی از منظر رمزگرایی بررسی و به اب...