یکی از ابزارهای دیوان استیفا برای ثبت و ضبط دخل‌وخرج کشور دفاتر مالی بوده که برای تدوین آن‌ها از شیوۀ خاصی پیروی ­شده‌ است. از جملۀ این دفترها دفتر توجیهات بوده که به ثبت هزینه­های جاری مملکت اختصاص داشته‌ است. هدف این مقاله واکاوی ساختار و اجزای دفاتر توجیهات، چگونگی ثبت و ضبط آن و قوانین حاکم بر آن در عصر صفوی است. در این دفاتر، اطلاعات مربوط به هزینه­ها به‌صورت مجزا در دو بخش «توجیهات» و «مق...

هدف: زیویه از محوطه‌های بااهمیت  باستان‌شناسی ایران در 48کیلومتری شمال شرق شهرسقز ‌است. کشف اتفاقی مجموعه‌ای از اشیاء باستانی در این محوطه و سرازیرشدن آنها به مجموعه‌ها و موزه‌های جهان و سپس حفاری‌های تجارتی طی سال‌های 1325 تا 1332 به تخریب بخش عمده‌ای از آثار و شواهد معماری و غارت اشیاء آن انجامید.  از آنجا که این حفاری‌ها برای گنج‌یابی بود،  گزارشی از آن‌ها  عرضه نشده است. هد...

هدف پژوهش حاضر این بود تا قابلیت های یونی مارک و مارک ایران و همچنین نرم افزارهای آرشیوی ایران را جهت ارائه الگویی برای یک نرم افزار آرشیوی بهینه یا تهیه این نوع نرم افزار، مورد بررسی قرار دهد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی است و به صورت پیمایشی انجام شد. برای گردآوری داده ها از سیاهه وارسی، پرسشنامه، دستنامه های یونی مارک و مارک ایران و نظرات متخصصان در حوزه های آرشیو و مارک ایران استفاده گردید. بر...

مقاله حاضر با هدف اطلاع رسانی بیش تر و بهتر به نابینایان و کم بینایان در کشور ضمن مرور اجمالی بر مفاهیم اطلاع ر سانی، کتابخانه و آرشیو به تشریح وظایف و اهداف کتابخانه ها و آرشیوها، ناظر بر اطلاع رسانی و توجه به نیاز مراجعان به کتابخانه از جمله نابینایان و نیمه بینایان پرداخته، آماری از بزرگی تعداد آنها و روند افزایش آنها در جهان ارائه داده، نقش دولت و مجامع بین المللی در تامین حقوق اجتماعی و تو...

هدف: هدف اصلی این نوشتار، شناخت و تحلیل یکی از اسناد سلطانیات عصر قاجاری، یعنی ملفوفه ­فرمان و تبیین اهمیت تاریخی چنین اسنادی در پژوهش‌های سیاسی، اجتماعی، ملکی، و حقوقی ایران دورة قاجار است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، با روش توصیفی‌تحلیلی- تاریخی باتکیه بر اسناد پایگاه‌های آرشیوی و متون اصلی انجام گرفته است. یافته‌ها و نتایج پژوهش: بنابراین، یکی از منابع و سرچشمه‌های مهم که از متن و محتوای ...

هدف: ابتکار ناصرالدین‌شاه قاجار در تأسیس «صندوق عَدالت» نوعی نوآوری در سنت دیرینۀ شاهان ایرانی مَعدلت‌شعارِ از پیش‌از اسلام تا عصر قاجار بود. میزان عزم شاه در تأسیس این صندوق و تأکید او بر وجه نمادین و ابزاریِ این اقدام ابتکاری برای ارتباط بی‌واسطه با رعایا، و میزان کامیابی او در دادرسی به مظالم، و زمینه‌سازی برای اقتباس نهادهای نوینِ مرتبط در عصر مدرن، از اهداف این پژوهش است....

در سال 1295ق و به هنگام سفر دوم ناصرالدین‌ شاه قاجار به اروپا و بازدید از کشور اتریش، استفاده از دانش و توان مستشاران آن کشور با هدف آموزش قشون ایران و انتقال دانش و فناوری نظامی مورد توجه و در دستور کار دولت‌مردان قاجار قرار گرفت. با ورود اتریشی‌ها و شروع به کار آنها، فعالیت‌ها و کوشش‌های بسیار و گوناگونی در زمینۀ آموزش تولید تسلیحات و نیز نگارش و ترجمۀ کتاب‌های نظامی به افواج و دانش‌آموزان مد...

هدف از پژوهش حاضر، تبیین شیوه تنظیم اسناد آرشیوی و به کارگیری دو اصل پاسداشت منشا و حفظ نظم نخستین در آرشیو ملی ایران است. داده‌های پژوهش، با استفاده از روش پیمایش تحلیلی و ابزار مصاحبه، گردآوری شد. جامعه آماری مورد بررسی، متشکل از کارشناسان اداره تنظیم و پردازش آرشیو ملی ایران و دفترهای راهنمایی می‌باشد که برای کاربران در سال‌های 1350-1370 تدوین شده است. یافته‌های پژوهش، نشان می‌دهد که در آرشی...

هدف: پژوهش حاضر به بررسی و تعیین عناصر فراداده‌ای جهت سازماندهی نقشه‌های جغرافیایی به‌عنوان یک منبع اطلاعاتی باارزش در مراکز جغرافیایی، آرشیوی، کتابخانه‌ای و موزه‌ای ایران پرداخته است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی توصیفی تحلیل محتوا انجام پذیرفته و داده‌ها از طریق سیاهه وارسی و پرسشنامه گردآوری‌شده‌اند. جامعه این پژوهش شامل 10 استاندارد توصیفی بین‌المللی، کاربرگه 9 سازمان دربردارنده ...