نسبیت گرایی را لازمه کثرت گرایی معرفتی می انگارند. چنین تلقی می شود که آن ریشه در نیمه دوم عصر مدرنیته دارد و تفسیر کانتی – بویری از توسعه علم به چنین بحرانی انجامیده است. فایرابند را به دلیل افشا کردن این بحران بدعت گذار خوانده اند. کثرت گرایی برامده از نظریه زمینه مندی معرفت و تجارب بشری است و آثار آن در زمینه های معرفت اخلاق دین و سیاست تهدیدی است که به نسبیت انگاری و آنارشیسم در اندیشه منجر...

هانس رایشنباخ در نظریۀ نسبیت و معرفت پیشین (1920) و پیدایش فلسفۀ علمی (1951) از احکام تألیفی پیشینِ کانت دو برداشت یا خوانش متضاد دارد. کتاب نخست، خواستار بازاندیشی تألیفی پیشین از طریق نظریۀ نسبیت، اما اثر دوم، به ‌دنبال ردّ این احکام است. رایشنباخ در 1920، با تفکیک میان اصول موضوعۀ ارتباط و اصول موضوعۀ هماهنگی، دو برداشت متفاوت از امر پیشین کانت ارائه نمود: 1. ضروری و غیرقابل تجدیدنظر، 2. سازند...

امروزه به نظر می رسد که ارتباط عمیقی بین گرانش و ترمودینامیک وجود دارد. نخستین کسی که به این ارتباط توجه کرد، بکنشتین بود که در دهه ی 1970 میلادی نشان داد برای یک سیاهچاله، کمیت های ترمودینامیکی مانندآنتروپی و دما متناسب با کمیت های هندسی یعنی مساحت افق رویداد و گرانش سطحی است. بعد از او ژاکوبسون در سال 1995 توانست، معادلات میدان نسبیت عام اینشتین را با استفاده از رابطه ی ترمودینامیکی کلاسیوس، ...

در ابتـدا به پایه های نظری مورد نیاز برای این پژوهـــش پرداخــته می شود. در این مقطع سعی می گردد مطالب از زاویه ای موجز و موثر مورد بررسی قرار بگیرند. این دوره ی نظری شامل سرفصل های نسبیت عام ، نظریه ی میدان ها و نظریه ی کالوزا – کلاین می باشد. این بخش بر مبنای تقابل منابع برتر موجود نوشته شده و تلاش می گردد که شامل مفاهیم بکر و برداشتهای زیبا ی فیزیکی باشد. در پژوهـش انجام شــده، ما سنجه ی فض...

در این پایان نامه برآنیم که به بررسی تعمیم نسبیت عام در قالب تئوری گرانش f(r) بپردازیم. نظر به اینکه از اولین سال¬های گسترش نسبیت عام تلاش¬هایی از نظرکنجکاوی دانشمندان آن دوره از نقطه نظر ریاضی برای تعمیم این نظریه صورت گرفته و در سال¬های بعد انگیزه¬های بسیاری مبنی بر لزوم وجود چنین نظریه¬هایی طرح گردید، ما نیز آن را انتخاب کردیم. نظریه مورد بحث تئوری گرانش f(r) به صورت تعمیمی کلی به لاگرانژین ...

همزمانی اینشتاینی و انتقالی ساعتهای نزدیک به هم (به فاصله سیستماتیک کوچک) و ساعتهای دور از هم در فضا - زمان ریمانی عام بررسی شده است. ثابت شده است که ساعتهای نزدیک به هم را همواره می توان همزمان کرد. در حالت کلی ناظران دور از هم نمی توان یافت که ساعتهایشان به معنی اینشتاینی همزمان باشد؛ اما همیشه ناظرانی وجود دارند که همزمانی انتقالی در موردشان صادق است. در صورتی که هر دو فرآیند همزمان کردن امک...

خانواده مهمترین عامل تعیین کننده در حمایت از کودک و والدین مهمترین اشخاص در زندگی وی هستند. اما  این نقش و رابطه نباید عاملی در جهت اعطای حقوق و امتیازات ویژه به والدین و سایر مراقبان محسوب شود  و در نتیجه، زمینه  عدول از اصل جهانی منع تبعیض ضد کودکان را فراهم سازد. ایجاد توازن میان حقوق کودک و حقوق والدین در خانواده از چالش برانگیزترین حوزه های مربوط به حمایت از کودکان در برابر بزه دیدگی درون ...

این تحقیق بر آن است که ماهیت زمان را در آرای ملاصدرا و نظریات نسبیتی موجود، در قالب نسبیت خاص و نسبیت عام، مورد مداقه قرار دهد و به نقاط اشتراک و افتراق میان آن‌ها بپردازد. مسئلة زمان همواره از منظر وجود مورد اختلاف میان فلاسفه و متکلمان متعددی بوده است. چنانچه عده‌ای زمان را امری موهومی دانسته و عده‌ای دیگر رأی به وجود زمان داده و به تبع آن خصوصیاتی را برای ماهیت زمان در نظر گرفته‌اند. به مواز...

پس از انتشار مقالة پرنفوذ هیلاری پاتنم در سال 1967 با عنوان «زمان و هندسة فیزیکی»، بحث از نظریة نسبیت خاص در مناقشة میان دیدگاه ایستانگرانه و دیدگاه پویانگرانه به شکلی جدی در فلسفة زمان معاصر مطرح شد. پاتنم در این مقاله با استفاده از این نظریه استدلالی به سود دیدگاه ایستانگرانه طرح می‎کند. او در استدلال خویش مبتنی بر نظریة نسبیت خاص رابطة همزمانی را رابطه‌ای نامتعدی در نظر می‎گیرد. از این رو، ب...

هدف ما در مقالۀ حاضر توضیح چگونگی تأثیر متقابل علم و متافیزیک در بحث فضا و زمان است. خصوصاً بر این نکته تأکید خواهیم داشت که، بر خلاف تصور رایج، تحولات در نظریه‌های علمی و فیزیکی می‌تواند در اتخاذ موضع فلسفی و متافیزیکی ما در قبال واقعیت فضا و زمان تأثیرگذار باشد. به این منظور، ضمن بررسی براهین سنتی جوهرگرایان و رابطه‌گرایان دربارۀ فضا و زمان، که خصوصاً در مکاتبات لایبنیتز و کلارک مطرح شده است، ت...