تکاپوهای فکری برای مسیر جدیدی از پیشرفت که از پیش از مشروطه در ایران آغاز گردید در دهه اخیر به نقطه عطف مهمی رسیده است و آن عزم اندیشمندان برای ارائه یک الگوی ایجابی پیشرفت است که متصف به اسلامیت و متناسب با اقتضائات جامعه ایرانی باشد. پرسش مهمی که در مسیر تدوین الگو باید پاسخ روشن و صریح یابد آن است که چه زمانی یک الگوی پیشرفت را اسلامی می دانیم؟ در ایران معاصر چندین رویکرد متفاوت در خصوص معیا...

بی شک کودکان آینده سازان هر جامعه ای هستند و پرورش و تربیت دینی شخصیت کودکان امری ضروری است. بنابراین ادبیات دینی کودکان و نوجوانان، با سرلوحه قرار دادن اصول و ارزش-های اخلاقی در قالب قصه های اسلامی، بیان سیره و زندگی نامه ی قهرمانان و برجستگان دین، سعی در تربیت دینی و اخلاقی کودکان دارد و همین امر کودک را با زندگی معنوی آشنا می نماید و به سمت سعادت سوق می دهد. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل مض...

از نظر کرکگور، اخلاق در مرحلۀ دینی ـ که سومین مرحله از مراحل زندگی است ـ محقق می‌شود و مؤلفۀ اصلی آن، تسلیم در برابر امر مطلق دین است. ارزش‌های عام، کلی و عقلی در اخلاق، اعتباری ندارند. اخلاق از نظر اشاعره با مؤلفۀ حسن و قبح و تکلیف دینی، الاهی و شرعی، از حسن و قبح و تکلیف ذاتی و عقلی، دوری می‌‌‌جوید. از این رو، در اخلاق کرکگور و نیز در اخلاق اشاعره، عقل جایگ...

امروزه بسیاری از کشورهای اسلامی با مشکلات ناشی از فقر و توزیع نابرابر امکانات روبرو هستند و این درحالی است که عناصر مهم رشد و توسعه اقتصادی و گسترش عدالت اجتماعی در آموزه های اسلامی مطرح گردیده است که توجه به آن در برنامه ریزی های اقتصادی می تواند تمدن شکوهمند اسلامی را زنده و رفاه و آسایش عمومی را به ارمغان آورد؛ یکی از نگرش های کارآمد اسلام دراین باره، آمیختن ارزش های اخلاقی با اقتصاد است که ...

در جامعه اسلامی تحت تأثیر آموزه های دینی و تعالیم قرآنی زمینه مساعدی برای آثار حکمی و اخلاقی وجود دارد. در ایران پیش از اسلام نیز به ویژه در عصر ساسانی دانش هایی به صورت اندرزنامه، پندنامه، وصایا و امثال آن با عنوان هایی مانند آداب و حکم، حکمت عملی، پند و فرمان های اخلاقی وجود داشت، تا جایی که حتی بر تاج شاهان و حاشیه ی لباس ها نیز نگاشته می شد. در این تحقیق می کوشیم حکمت عملی را به عنوان بن ما...

مقولۀ «خوش بختی» از مسائل بنیادین و پرسش های دیرینۀ بشری به شمار می آید که با ابعاد گوناگون زندگی بشر پیوند دارد و لذا از زوایای گوناگونی بررسی شده است. در دوران جدید برخی از متفکران، از جمله جان لاک، این موضوع را بررسی کرده و با مشکلات آن دست و پنجه نرم کرده اند. جان لاک در این راه با مسائلی هم چون لذت و آلام بشری، اصول اخلاقی، عقلانیت رفتاری و معیار نیک و بد و هم چنین اجتماع، نهادهای دینی، حک...

درباره قلمرو قرآن در عرصه موضوعات و مسائلْ سه دیدگاه عمده وجود دارد: دیدگاه اکثریگرایان، اقلّیگرایان و اعتدالگرایان. فخر رازی با استناد به آیاتی از قرآنکریم قلمرو قرآن را به امور دینی محدود کرده است. امور دینی از دیدگاه وی اعمّ از مسائل اعتقادی، اخلاقی و فقهی است و معتقد است که قرآنکریم اصول این مطالب را به صورت کامل بیان کرده است و قرآن را در بیان جزئیّات مسائل اعتقادی و اخلاقی در مقایسه با دیگر ک...

چکیده بی شک رسیدن به سعادت، همیشه دغدغه بشر به شمار رفته و از این نظر مسئله تربیت از سوی مربیان موفقی همچون امام سجاد در ابعاد فردی و اجتماعی و نیز قالب های متنوع پیگیری شده است؛ به طوری که به گواهی تاریخ برطرف کننده مشکلات فرهنگی عصر خویش به شمار می رفتند. این پژوهش با مطالعه مکتب امام سجاد در صدد بررسی نظام مند مبانی، اهداف، اصول و روش های تربیتی مبتنی بر آموزه های آن حضرت می باشد که در مجم...

هدف این مقاله تحلیل و بررسی عقلانیت دینی و سکولار در اندیشه متفکران اسلام است. به منظور دست یابی به این هدف ابتدا به مفهوم و کالبد شکافی عقلانیت و سپس به ویژگی های عقلانیت دینی و سکولار پرداخته شده است. پس از بررسی الگوهای عقلانیت سکولار به تحلیل و بررسی عقلانیت مطرح در اندیشه متفکران مسلمان می پردازیم که به دو سرمشق تجزیه شده است. الگوی نخست، عقلانیت فلسفی است که با عقلانیت دینی پیوند دارد و ا...

چکیده مهدی آذریزدی(1388-1300) از پیشگامانِ بازنویسی آثار کهن برای کودکان و نوجوانان، بین سال های 1336 تا 1369 مجموعه هشت جلدی «قصّه های خوب برای بچه های خوب» را بازنویسی کرد. انتقال درون مایه اخلاقی در کنار آشنایی مخاطبان با گنجینه ارزشمند ادب فارسی، از اهداف اصلی آذریزدی در این بازنویسی ها بوده است، از اینرو وی سعی در گزینشی اخلاق گرایانه از قصّه ها داشته است. در حکایت هایی که انتقال مسایل اخلاقی...