ماهیت وجودی تمدن، کمتر در فلسفه بررسی شده است، ولی آن مقدار از فلسفه که به تمدن پرداخته است، مسائل مهمی را پیش کشیده و جنبه ها و زوایای تازه ای را گشوده است. در این مقاله، نه به همه جنبه های فلسفیِ تمدن، بلکه تنها به برخی از پرسش های فلسفی در باب تمدن پرداخته ایم تا به فهمی عمیق تر و درکی فراتر از تعریف های لفظی از تمدن، ماهیت تمدن و عناصر وجودی آن برسیم.  مهم ترین مسائل  فلسفی که در این نوشته ب...

چکیده آموزش عمری به درازای عمر جامعه بشری دارد و انسان ها برای انتقال تجربیات و اندوخته های معرفتی خود به دیگران نیاز به آموزش داشته اند، به همین دلیل، با روش های اشاره، نقاشی، گفتار و نوشتار به آموزش می پرداخته اند، جوامع و دولت های متمدن دارای روش های آموزشی مخصوص خود بوده اند که تقریباً از سیستم یکسانی برخوردار بوده اند. در میان جوامع بشری، پیامبران به ویژه پیامبر اسلام به عنوان آموزگاران ا...

عالم طبیعت همواره مورد توجه تمدن های بشری بوده و نگاه هر تمدن به طبیعت، انعکاس باورهای آن تمدن در مورد حقایق معنوی وملکوتی است که نسبت به عالم طبیعت داشتند. این امر به نحوی آشکار در آثار بر جای مانده از اقوام و ملل مختلف قابل مشاهده است. درجهان بینی اسلامی هم عالم طبیعت از شأن ویژه ای برخوردار است و درباره ی آن در قرآن کریم وآراء حکما و عرفای مسلمان، حقایقی مطرح شده است. از این رو می توان ن...

از جمله مفاهیم پُرمناقشه در علوم انسانی مفهوم «تمدن» است که در مورد آن کمتر توافقی میان اندیشمندان می توان یافت؛ چه در تعریف و چه در جهت گیری. ادبیات بسیاری در مورد «تمدن» تولید شده و هریک از زاویه ای خاص بدان پرداخته اند. برخی رو به گذشته دارند و تمدن را امری تاریخی می بینند. برخی حال را می نگرند و تمدن را همچون پروژه می انگارند. برخی چشم به آینده دارند و به فرجام تمدن می اندیشند؛ در این میان ع...

تمدن اسلامی یکی از دوره های ممتاز در تاریخ تمدن بشری است. لازمه تحقیق در این تمدن همچون هر تمدن دیگری دوره بندی آن است، زیرا دوره بندی تاریخی اساساً ناظر بر تحولاتی است که در اصل و متن حیات اجتماع بشری رخ می دهد و دیگر اینکه این امر سبب نظام بخشی ذهن مورخان در تنظیم اطلاعات تاریخی شده، امکان بررسی و شناخت فرایند و روند تحولات رویدادهای تاریخی در دوره های مختلف را فراهم می سازد. این تحقیق به روش ...

جهان پیش رو و آینده جهان، یکی از دل نگرانی ها و دغدغه های جوامع بشری بوده و هست. ریشه این نگرانی را باید در فطرت جستجوگران یافت که هماره و همه گاه، می خواهد پرده ها و حجاب ها را بر دارد و ابهام را زدوده و بازدارنده ها را از پیش راه کنار بزند و روشن، در جام جم، فردا و فرداهای ویش را بنگرد، تا بر اساس آن نگرش، زندگی فردی و اجتماعی خویش را سازمان دهد. رساله حاضر بر آن است تا آینده بشریت را در راست...

اشیای سنگی باز یافته از منطقه جیرفت ، باور ها، اعتقادات و جهان بینی انسان کهن، که در جنوب شرق ایران می زیسته را بر سینه خود حمل می کند. این تمدن که به تمدن جیرفت شناخته شده، مربوط به هزاره سوم پ . م است. صحنه ها و موضوع هایی که روی آن کار می کردند، شامل چشم انداز های فلات ایران، معماری، گیاهان و جانوران آن و نیز ازگمانه زنی های کلی دربار? جمعیت و باورهای آنان صورت گرفته است. نقوش انسانی در بازی...

چکیده اراده از مهمترین صفاتی است که چگونگی اتصاف خداوند به آن همواره محل نزاع و اختلاف اندیشمندان مختلف بوده است. ریشه این اختلافات و نزاع ها به دو مسال? اساسی باز می گردد؛ یکی اینکه اراده از صفات کمالی است و ذات خداوند متعال به عنوان جامع هم? کمالات باید واجد چنین صفتی باشد. از سوی دیگر اراده صفتی است که در معنای کلی خود عامل تحقق و صدور افعال است و در انسان همراه با تصور و تصدیق و فعل و انفع...

مقاله حاضر به بحث پیرامون معانی در قرآن کریم م یپردازد. در این مقاله « فتنه » به عناوین فرعی همچون «  فتنه »  ، با توجه به آیات قرآن « فتنه » پس از تعریف لغوی کلمه آزمایش و امتحان الهی، عذاب الهی، شرک به خدا، جنون و دیوانگی، آزار و اذیت مؤمنان، ضعف و ظلم پذیری (مسلط شدن ظالم بر مؤمن) ، فساد بزرگ، گمراهی، فریب دادن (فریفتن)، معذرت خواستن و عذرخواهی، تقسیم شده است. آنگاه در هر عنوان آیات مربوط به...

درک متقدمی که ابن خلدون در مقدمه از تمدن ارائه کرد تکچراغی بود که تا چند قرن بعد در جهان اسلام مورد توجه قرار نگرفت. یک قرن بعد با آغاز رنسانس درک تازه ای از تمدن در میان متفکران اروپایی پدید آمد که در قرنهای هفدهم و هجدهم رشد کرد و طی قرنهای نوزدهم و بیستم با نگارش تاریخهای تمدن و ارائه نظریه های تمدن به بلوغ رسید. مساله پژوهش حاضر این است که ازچه زمانی درک جدید از تمدن در میان مسلمانان شکل گر...