جهان اسلام به‌ویژه خاورمیانه در هزاره جدید بیشتر ماهیت ایدئولوژیک به خود گرفته است. بر همین مبنا، مقاله حاضر تلاش دارد تا از منظر هویتی و ایدئولوژیک، نقش تقابل ایدئولوژی وهابیت با گفتمان انقلاب اسلامی ایران را بر ایجاد ژئوپلتیک جدید خاورمیانه پس از وقوع بیداری اسلامی مورد تبیین و بررسی قرار دهد. این پژوهش در چهارچوب رهیافت تئوریک سازه‌انگاری استدلال می‌‌کند که بروندادهای سیاست خارجی عربستان و ج...

حمایت غرب از ایجاد اسرائیل و اشغال سرزمین‌های عربی توسط این رژیم، یکی از اساسی‌ترین عواملی بوده که به تقابل سیاسی بین خاورمیانه اسلامی و غرب دامن زده است. در این تقابل با غرب صنعتی و قدرتمند، خاورمیانه همه ابزارهای قدرت خود را وارد عرصه نموده است. با توجه به وابستگی اقتصاد غرب به نفت، کشورهای عربی خاورمیانه تحریم نفتی را در گذشته تاریخی علیه غرب حامی اسرائیل به‌کار گرفتند که به‌ویژه در سال 1973...

در این مقاله تلاش شده است تا اهداف پنهان و آشکار همکاری های استراتژیک هسته ای و فروش تسلیحاتی میان آمریکا و اسراییل را مورد بررسی قرار دهیم. ایالات متحده در ابتدای تاسیس دولت اسراییل، به دلایل استراتژیک و اجرای سیاست های دراز مدت خود در خاورمیانه به سرمایگذاری سیاسی، نظامی و اقتصادی در این سرزمین پرداخته است. از نظر نئورئالیست ها از جمله کنث والتز، برخلاف نظریه اسکات سیگن، سلاح های هسته ای مناس...

دیپلماسی عمومی فرایند ارتباط مردم یک کشور با عامه مردم کشورهای دیگر برای شناساندن ایده های خود و شناخت ایده های آن ها و آرمان های ملی، معرفی نهادها، فرهنگ و هنجارها و تبیین اهداف سیاست های خود را شامل می شود. گفتمان قوی انقلاب اسلامی ایران نیز قوی ترین ابزار هنجارساز و تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام بوده و اثرات تعیین کننده آن مورد اذعان موافقان و مخالفان نظام جمهوری اسلامی ایران می ...

بیش از 10 سال از رحلت امام خمینی می‏گذرد، در حالی که سیاستهای منطقه‏ای خاورمیانه هنوز از رهنمودهای ایشان تأثیر می‏پذیرد. در دهه1950 جمال عبدالناصر، مرد اول خاورمیانه بود. او هیجانات سیاسی منطقه‏ای را به اوج خود رساند و ناسیونالیسم عربی را به عنوان محوری برای مبارزه با استعمار و اسرائیل به کار گرفت. شکست نظامی اعراب در جنگهای 1956 و1967 بسیاری از امیدها را بر باد داد . خاورمیانه دچار خلأ گردید و...

به طورکلی پیامدهای ژئوپلیتیکی حادثه ی یازدهم سپتامبر در دو جهت کاملاً مخالف خودنمایی کرده است: نخست برجسته شدن ابعاد نظری و عینی مقولة «مرز» از جنبة ژئواکونومیک، و دوّم کمرنگ شدن این ابعاد از جنبة ژئواستراتژیک. این دو بعد ژئوپلیتیکی که همچون ژانوس دو چهره ای عرصة مطالعاتی جدیدی را پیش روی صاحب نظران و محققین حوزة ژئوپلیتیک و جغرافیای سیاسی گشوده، آثار و پیامدهای عمده ای در منطقة خاورمیانه داشته ا...

جهت تعیین زمان آغاز تابستان در هر سال، تغییر رفتار روزانه جت بصورت تصویری و عددی مورد پایش قرار گرفت. در بررسی رفتار روزانه جت، میزان جابجایی عرضی هسته جت و شدت جریان، معیارهای اصلی جهت تشخیص تغییر الگوی گردش و آغاز فصل تابستان تعیین گردید. پردازش داده ها در دو آستانه زمانی، شامل زمان آغاز پرش و زمان خاتمه پرش صورت گرفت. یافته ها بیانگر آن است که در منطقه خاورمیانه، آغاز واقعی تابستان -بر اساس ...

چکیده در هزاره‌ جدید؛ به‌ویژه پس از واقعه‌ 11 سپتامبر 2001 و به­دنبال  تحولات پس از قیام‌های مردمی و بیداری اسلامی، جهان شاهد گسترش فزاینده‌ جریان­های سلفی- تکفیری و قدرت‌یابی افرا‌ط­گرایان مذهبی در خاورمیانه بوده است. جریان­های سلفی- تکفیری با عقبه‌ ایدئولوژیک، در حلقه‌ اول جغرافیای سیاسی ایران قرار گرفته و علاوه بر تهدیدهای منطقه‌ای و بین‌المللی آن، به‌طور خاص جمهوری اسلامی ...

چکیده: در هزاره‌ی جدید، به‌ویژه پس از واقعه‌ی 11 سپتامبر 2001 و به دنبال  تحولات پس از قیام‌های مردمی و بیداری اسلامی، جهان شاهد گسترش فزاینده‌ی جریانات سلفی- تکفیری و قدرت‌یابی افرا‌طگرایان مذهبی در خاورمیانه است. جریانات سلفی- تکفیری با عقبه‌ی ایدئولوژیکی، در حلقه‌ی اول جغرافیای سیاسی ایران قرار گرفته و علاوه بر تهدیدهای منطقه‌ای و بین‌المللی آن، به‌طور خاص جمهوری اسلام...

فروپاشی شوروی و مطرح شدن ایالات متحده در قالب قدرت هژمون، همزمان با تغییر ساختارهای قدرت در نظام بین الملل همراه گردید. با توجه به گسترش موضوعیت و اهمیت اقتصاد در ساختار جدید، دغدغه های امنیتی به جد با دغدغه های اقتصادی گره ناگسستنی پیدا نموده و سیاست نوین ما بعد جنگ سرد، براساس شاکله ی منسجمی از رابطه ی امنیت و اقتصاد نمود پیدا کرده است. در این شرایط، نقش انرژی در اقتصاد بین الملل، نقشی انکارن...