اگر در مباحث جهان شناختی پذیرفته باشیم که هستی دارای  دو بخش عالم غیب و عالم شهادت است و این مسأله نیز مستدل شده باشدکه هر امری که در عالم شهادت رخ می‌دهد در مبادی عالیه و عقول مجرده ثبت و ضبط است، در نتیجه دسترسی به عالم غیب به معنای پذیرش اتصال وارتباط نفس انسانی با مبادی عالیه است دراین مقاله سعی شده است با تبیین دیدگاه ابن سینا دربارة نقش متخیله در ارتباط با غیب، ابتدا با ارائة مقدمه و مدخ...

کانت در فلسفه خود رویکردی انتقادی به تعالیم و نظریه های لایب نیتس اتخاذ کرده است. تلقی کانت از هماهنگی پیشین بنیاد، شهود، و احکام تألیفی و تحلیلی، متفاوت از تعریف و تلقی لایب نیتس است. فلسفه نقدی معنای جدیدی به این مفاهیم می دهد و بر بی سابقه بودن تقسیم احکام به تألیفی و تحلیلی تأکید می ورزد. کانت در نقد عقل محض  علاوه بر پاسخ گویی به شکاکیت هیوم، با جزم گرایی فلسفه لایب نیتس نیز به مقابله برمی...

شناخت عرفانی آن‌سان که عین‌القضات زیست می‌کند، با زیستجهان دیگر عارفان چندان متمایز به نظر نمی‌رسد، اما شاید نخستین بار از رهگذر وی به شکل مدون آورده شده است. از این‌رو، پرسش بنیادین پژوهش این است که شناخت عرفانی از نگرگاه عین‌القضات چیست؟ و چگونه از دانش بازشناخته می‌شود؟ راه دریافت آن چگونه است؟ به نظر وی، ارزش معرفتی هر یک از دریافتهای بشری در شناخت عرفانی چگونه تعیین می‌شود؟ عین‌القضات در ه...

چکیده علامه طباطبایی معرفت نفس را نزدیک ترین و کامل ترین طریق در معرفت خداوند به شمار می آورد. وی معرفت حصولی نفس را معرفتی حقیقی نمی داند بلکه معرفت نفس ناب را معرفتی حضوری و شهودی می داند. معرفت حصولی نفس لزوماً همراه با شناخت خداوند نیست ولی معرفت شهودی نفس تهی از معرفت حق تعالی نخواهد بود و هر کس به اندازه ظرفیت وجودی خویش از شهود خداوند سبحان بهره می برد. علامه طباطبایی بر مبنای وحدت شخصی ...

این مقاله خاستگاه و پیشینه نگرش اشراقی شیخ شهاب الدین سهروردی را بررسی کرده، اصل و تبار و سابقهٔ کهن آن را ترسیم می کند؛ حکمتی که بُن مایه آن کشف و شهود عرفانی و تفکر عقلانی و منطقی است و کلید فهم درست آن خودشناسی و معرفة النفس است؛ معرفة النفسی که تنها از طریق ریاضت و تصفیه باطن قابل دست یابی است. در این پژوهش ثابت خواهد شد که خاستگاه و پیشینه مکتب فلسفی اشراق متعدد و متنوع است؛ قرآن کریم، سنت ن...

هدف این پایان نامه بررسی راههای شناخت حقیقت است.یکی ازمهم ترین منابع یاراههای معرفت،عقل است.اهمیت عقل به حدی است که،سقراط دراین باره می گوید: زندگی تادر ترازوی خردسنجیده نشود،ارزش زیستن ندارد. دراین نوشتار،بعدازذکرمختصری ازتاریخچ? معرفت شناسی ازقبل ازسقراط تاقرن هفده، دیدگاه سه فیلسوف خردگرای غرب؛ دکارت، اسپینوزاولایب نیتس وسپس فیلسوف اسلامی، ملاصدرابیان شده است. یکی دیگرازراههای مهم شناخت ...

فارابی، پایه گذار فلسفه اسلامی است و بررسی مبادی و غایات فلسفه او می تواند نقش تعیین کننده ای در تبیین اهداف تعلیم و تربیت اسلامی داشته باشد . بر این اساس، در پژوهش حاضر، ابتدا مبادی و غایات محوری اندیشه فلسفی فارابی در سه بخش هستی شناسی ، معرفت شناسی ، و ارزش شناسی ، به صورت مختصر معرفی شد. آن گاه بر اساس این مبادی و غایات ، اهداف تعلیم و تربیت فارابی ، صورت بندی و ارائه شد. برای ورود به این ا...

کاوش در باب فطرت و نقش عقل و خرد به‌عنوان کانون این قلمرو در مکاتب گوناگون، ابعاد مختلفی دارد. از بررسی این ابعاد گوناگون چنین برمی‌آید که فطریات مربوط به حوزۀ ادراک و شناخت، اصول و مبادی شناخت و تفکر بشر را تشکیل می‌دهد و موجب تمایز فطرت از طبیعت و غریزه می‌شود، تفاوتی که از سنخ اختلاف تشکیکی و ناشی از تفاوت در مراتب وجودی موجودات است. هرگونه تردید در این اصول و مبادی تفکر، بنای معرفت بشری را ...

کانت در فلسفة خود رویکردی انتقادی به تعالیم و نظریه های لایب نیتس اتخاذ کرده است. تلقی کانت از هماهنگی پیشین بنیاد، شهود، و احکام تألیفی و تحلیلی، متفاوت از تعریف و تلقی لایب نیتس است. فلسفة نقدی معنای جدیدی به این مفاهیم می دهد و بر بی سابقه بودن تقسیم احکام به تألیفی و تحلیلی تأکید می ورزد. کانت در نقد عقل محض  علاوه بر پاسخ گویی به شکاکیت هیوم، با جزم گرایی فلسفة لایب نیتس نیز به مقابله برمی...

پیدایی تجربه های (شبه) عرفانی در پی مصرف داروهای روان نما (توهم زا) یکی از مستندات مهم کسانی است که اعتبار معرفتی (حجیت) تجربه های عرفانی (مکاشفات عرفانی) را  نفی کرده و با تمسک به آن مدعی شده اند که تجربه های عرفانی همواره ممکن است برخاسته از حالات نابهنجار فیزیولوژیک صاحبان این گونه تجربه ها باشد و از این رو، این تجربه ها اعتباری ندارند و نمی توان واقع نمایی آن ها را تضمین کرد. در این مقاله ...