زمانی که اصفهان پس از حمله محمود افغان در بوته فراموشی به سر می برد و در تمامی زمینه ها دچار انحطاط و عقب ماندگی شده بود، شخصیّتی مدبّر و ثروتمند به نام محمّدحسین خان صدراصفهانی در سال اوّل تاجگذاری آقا محمّد خان 1210ق (1174ش/1796م) به حکومت اصفهان منصوب شد. وی به تقلید از سلاطین صفوی اقدامات عمرانی زیادی در اصفهان صورت داد که بزرگترین آن، به نقل بیشتر مورخان، بنای مدرسه صدر بود. این نهاد آموزشی بین...

آیات قرآن و روایات شریفه به شکل های مختلف از قانون مندی جامعه و پدیده های اجتماعی سخن گفته اند که از خلال بررسی مضامین این آیات و روایات و بر اساس روش تفسیر موضوعی (اجتهادی)، دیدگاه های قرآنی در مورد این سنت ها شناخته می شوند. از جمله سنت های اجتماعی در قرآن می توان به سنت های اختیار انسان، سنت امداد مومنین، سنت ارسال رسل، سنت هدایت، سنت ازدیاد هدایت مومنان و ضلالت کافران، سنت تقابل حق و باطل، ...

مفهوم «آزادی» در درون دستگاه های نظری و جهان بینی گوناگون دارای معانی متفاوتی می شود. نظام سرمایه داری بر پایه مبانی بینشی و ارزشی خود، تفسیر خاصی از آزادی اقتصادی ارائه داد و اصل آزادی را در فعالیت های اقتصادی برای همه فعالان اقتصادی به عنوان یکی از اصول مسلم اعلام کرد. از آنجایی که هسته اصلی لیبرالیسم اقتصادی را اصالت فرد و آزادی های فردی تشکیل می دهد، لیبرالیسم ضمن به رسمیت شناختن آزادی برای...

اصولیان، از جمله محقق خویی و امام خمینی و شهید صدر، در شبهات بدویه حکمیه تحریمیه، قائل به برائت، و اخباری ها قائل به احتیاط هستند. سه اصولی فوق الذکر، در بحث برائت شرعی به مستنداتی از قرآن و روایات تمسک جسته اند که در پذیرش این ادله، هر سه با یکدیگر هم نظر نیستند. در مورد حکم عقل، مشهور اصولیان، از جمله محقق خویی و امام خمینی قائل به قبح عقاب بلا بیان و برائت عقلی شده اند و در مقابل، شهید صدر ق...

امکان نظام­سازی بر اساس فقه هرچند مورد تردید برخی قرار گرفته است اما اگر فقیه با نگاهی کل نگر و جامع به احکام فقهی بنگرد می­تواند شاهد نظمی معین در میان احکام باشد. بر این اساس مجتهد باید در پس مفردات احکام فقهی به دنبال کشف آن نظام منسجمی باشد که پاسخگوی نیازهای بشر در عرصه­های گوناگون حیات اجتماعی است. این قسمت که عناصر ثابتی را شامل است در صورتی می­تواند نقش خود را به خوبی ایفا کند که عنصر ا...