ایلات و عشایر از نیروهای سیاسی-اجتماعی مؤثر در تاریخ ایران بوده اند و بسیاری از سلسله های حکومتی ایران،خاستگاه ایلاتی داشته اند و ساختار نیروهای نظامی نیز عمدتا عشایری بود.با این حال،جابجائی و کوچ در اجباری ایلات نیز از مسائل تاریخ ایران بویژه از صفویه به این سو بوده است. در این نوشتار،به روند و چگونگی،اهداف،علل و انگیزه های سیاسی-نظامی کوچ و اسکان اجباری تیره های مختلف عشایر ایران در دوره های ...

در سطور آتی، سعی شده است ضمن معرفی گذرا و مجمل کتابخانۀ ملی ملک تهران، وابسته به آستان ملک پاسبان سلطان دو سرا حضرت علی بن موسی الرضا علیه آلاف التحیه و الثنا، همراه با بازخوانی مختصر فهارس دوازده گانۀ تألیفی روانشادان ایرج افشار و محمدتقی دانش پژوه ـــ1352ش.ـــ مرورنامه ای بر مندرجات و مطاوی فهرست جدید الانتشار کتابخانه، جلد 14، اثر دانشور فاضل، سید محمدحسین حکیم ترقی ام شود تا فراروی مطالعه ک...

تاریخ ایران در دوره اسلامی شاهد ظهور دولت های نظامی گرای متعددی همچون غزنویان، ایلخانان، تیموریان و افشاریان بوده است.از میان دولت های یاد شده، سلسله افشار عمری به غایت کوتاه داشت. این مقاله با هدف بررسی علل فروپاشی زودهنگام دولت نظامی گرای افشاری تهیه شده است.فرضیه اصلی مقاله این است که فقدان ارتباط مناسب میان ساختار سیاسی و ساختار اجتماعی موجب بی ثباتی سیاسی و در نهایت فروپاشی این دولت شد.ب...

چکیده یکی از فرایندهای واژه سازی در ساختواژة اشتقاقی، فرایند تغییر نقشی یا تغییر مقوله است که در آن،مقوله­ای بدون تغییر صوری، به مقوله ای دیگر تبدیل می شود که از جمله این تغییر نقش­ها، تغییر مقولاتی چون اسم و صفت به فعل تبدیلی است. در این مقاله، سعی بر آن است که با بررسی انواع مختلف تغییر نقشی، توجیهی ساختواژی از سبک خاص طرزی افشار، شاعر قرن یازدهم، در واژه­سازی به دست داده شود تا روشن گردد ک...

تاریخ ایران در دوره اسلامی شاهد ظهور دولت‌های نظامی‌گرای متعددی همچون غزنویان، ایلخانان، تیموریان و افشاریان بوده است.از میان دولت‌های یاد شده، سلسله افشار عمری به غایت کوتاه داشت. این مقاله با هدف بررسی علل فروپاشی زودهنگام دولت نظامی‌گرای افشاری تهیه شده است.فرضیه اصلی مقاله این است که فقدان ارتباط مناسب میان ساختار سیاسی و ساختار اجتماعی موجب بی‌ثباتی سیاسی و در نهایت فروپاشی این دولت شد.ب...

چکیده محمد طرزی­افشار شاعر عهد شاه عباس دوم و شاه صفی از ایل افشار است که متاسفانه، تاکنون چون مرواریدی مکنون در صدف خمول و گمنامی مانده است. زبان او در آثارش ویژگی خاصی دارد که در آثار شاعران دیگر کمتر دیده شده است. این پژوهش بر آن است تا به طریق تحلیلی اشعار طرزی را بررسی کند و نشان دهد تغییراتی که طرزی در آن روزگاران در مورد واژگان انجام داده، امروزه تحت عنوان هنجارگریزی مطرح می­گردد. در این...

زبده التواریخ نوشته محمدمحسن بن محمدکریم تاریخی عمومی است که مطالب آن مانند دیگر تاریخهای عمومی از آدم شروع می شود و تا عصر مولف ادامه می یابد. تاریخ نویسان عصر صفوی وقایع تاریخی پیش از اسلام را تا دوره تیموری، معمولا از روی تاریخ روضه الصفای می خواند و نظایر آن می نوشته اند. بنابراین از نظر ارزش تاریخی و سندیت ، هرچه مطالب اینگونه کتابها به عصر نویسنده آن نزدیکتر می شود مهمتر است . تا آنجا که ...

شاهنشاهنامه یکی از نسخ مصور دوره قاجار است که در نیمۀ اول قرن سیزدهم توسط فتحعلی خان صبا سروده شده است. این کتاب در باب شرح فتوحات فتعلی شاه قاجار و تاریخ این سلسله است. نسخه‌های متعددی از شاهنشاهنامه در کتابخانه‌های مختلف موجود است. در این پژوهش، نسخه 15234 کتابخانه مجلس مورد بررسی قرار خواهد گرفت. نسخه مورد نظر دارای 24 تصویر نگارگری است که نگاره‌های آن فاقد هرگونه امضا یا شناسه است. هدف از ا...

چکیده. وضعیت سیاسی خراسان در دورۀ جانشینان نادر یکی از کتاب های چاپ شده در حوزه تاریخ است که به عنوان یک اثر پژوهشی در باب تاریخ نواحی شرقی ایران، در عهد فترت بین نادرشاه و قاجاریه، تألیف شده است. به رغم اهمیت موضوع و ضرورت پژوهش در این باب، و با توجه به ویژگی هایی که لازمۀ یک اثر پژوهشی است، برخی نارسایی ها در متن دیده می شود که از جملۀ آن می توان به ناهماهنگی عنوان و محتوا، ابهام در مسئله، عد...

«گلیم پیچ باف» در ولایت کرمان از دست بافته های عشایری است که در بین بافندگان شهرستان های سیرجان، بافت و بخش هایی از جیرفت رایج گردیده و از مفاخر فرهنگی این نواحی است. این سوال پیش می آید که این شیوه ی بافندگی چگونه در ولایت کرمان شکل گرفته است و سابقه ی تاریخی آن به چه دوره ای می رسد؟ براساس منابع تاریخ محلی، مهم ترین ایلات در تولید «گلیم پیچ باف» در ولایت کرمان، ایلات افشار و بچاقچی بوده اند ک...