فصل اول پس از تعریف نفقه و اسباب وجوب آن، به بررسی و نقش تمکین در استحقاق نفقه که آیا تمکین شرط پرداخت نفقه و یا اینکه نشوز مانع آنست؟ موانع وجوب نفقه از نظر فقهی و حقوقی و ماهیت حقوقی آن پرداخته است. فصل دوم اختصاص یافته به تحلیل و بررسی فقهی ، حقوقی ماده 1129 ق.م و سوالاتی که پیرامون این ماده قابل طرح است.سوال اول، آیا محاکم قضائی به مضمون ماده 1129 ق.م عمل می کنند یا خیر؟ سوال دوم ، به پیروی...

 پاسخ استاد دکتر صادقى به پرسشهاى چندى راجع به زن در قرآن است. در این گفت‌وگو، نخست تفسیر مسأله قوّامیّت مردان مطرح شده و استاد ملاک آن را توانمندى و قدرت مى‌داند و نه فضیلت دیگر. سپس محدوده قوّامیّت را خانواده معرفى مى‌کند نه جامعه. آن گاه به مسأله اختیاردار بودن مرد در طلاق اشاره کرده فلسفه آن را توضیح مى‌دهد و شرایط خاص طلاق را بیان مى‌کند. در ادامه به تاریخمندى احکام زنان در قرآن پرداخته آن را ...

علامه معرفت از قرآن‌پژوهان برجسته معاصر، با وضع اصطلاحاتی همچون «نسخ مشروط»، «نسخ تمهیدی» و «نسخ تدریجی»، به دنبال برطرف کردن شبهات پیرامون نسخ در قرآن و بستن راه طعنه به قرآن عزیز بوده است. اما از آنجا که این نظریه در اواخر عمر شریفشان مطرح شد و فرصت کافی برای پرداختن و تحلیل بیشتر آن وجود نداشت، ابهاماتی در آن به وجود آمد که موجب خلط و عدم تفکیک این سه اصطلاح گردید. در این نوشتار با بررسی بیا...

قانون مدنی ایران، در مادۀ 1105، ریاست خانواده را از خصائص شوهر دانسته است. در فقه نیز از ولایت شوهر صحبت شده است. در مورد مفهوم «ریاست خانواده» و«ولایت شوهر» و اینکه آیا این امر امتیازی برای شوهر است یا تکلیف و مسئولیتی به شمار می­رود که بر عهدۀ او نهاده شده است و نیز حدود آن، بحث­های جدی در فقه و حقوق وجود دارد. همچنین در مورد آثار آن بر روابط زوجین، و اینکه آیا شوهر می­تواند به طور مطلق، از ا...

با وجود آن که اسلام به‌عنوان کامل‌ترین دین راهکارهایی در قرآن برای تنظیم روابط خانوادگی توصیه می‌کند، اما امروزه به دلیل داشتن برخی واژگان و عبارات متهم به تجویزخشونت علیه زنان شده است‌. یکی از این عبارات واژه «وَاضرِبُوهُنَّ » در آیه 34 سوره نساء است. به این دلیل مقاله حاضر باذکر نظرات جامعه‌شناسان در باب خانواده و خشونت خانوادگی و کج رفتاری اجتماعی به بررسی این عبارت با استفاده از واژه‌شناسی و ایجا...

حوزه ی مسائل زنان در عصر گفتمان حقوق بشر و دموکراسی، جایگاه گسترده ای را در پژوهش های اسلامی معاصر به خود اختصاص داده است؛ اتباط نزدیک این حوزه به خانواده که در اسلام بستر بنیادین تربیت و تعالی جامعه اسلامی برآن استوار گشته ، براهمیت و حساسیت این حوزه افزوده است.بر همین اساس برآن شدیم تا یکی از مسائل را که حقوق مالی می باشد ، مورد بررسی قرار دهیم.حقوق مالی زوجه عبارتند از : مهریه، نفقه و اجرت ا...

دیدگاه اسلام به ویژه قرآن در مورد شخصیت، آموزش، کار و معیشت، حقوق، مرجعیت دینی، پوشش، منزلت انسانی و مکانت معنوی زن تبیین شده است. در این گفت وگو، محورهای اساسی چون زبان قرآن در حکایت از زن و مرد، علم آموزی، مالکیت، حجاب و مرجعیت دینی زنان مورد بحث قرار گرفته است. علامه فضل الله زبان قرآن درباره زنان و مردان را طبق قانون کلی که هر زبان نماینده جامعه خاص است، نماینده جامعه عرب میداند که در گویش ...

قاعده نفی عسر و حرج از قواعدی است که فقها در موارد فراوان بدان استناد کرده و به موجب آن به نفی تکالیفی که مستــلزم عسر و حرج برای مکلّف است، حکم کرده اند. این قاعده فقهی از عناوین ثانویه ای است که در مباحث مختلف اعم از عبادات و معاملات و غیره بـدان تمسک شـده است و بـاعث رفـع احکام اولیه می گردد و بر آنان مقدم می شود. در اصطلاح فقها دو واژه عسر و حرج مربوط به تکالیفی است که مکلف عقلاً قدرت انجام...

با وجود آن که اسلام به عنوان کامل ترین دین راهکارهایی در قرآن برای تنظیم روابط خانوادگی توصیه می کند، اما امروزه به دلیل داشتن برخی واژگان و عبارات متهم به تجویزخشونت علیه زنان شده است . یکی از این عبارات واژه «وَاضرِبُوهُنَّ » در آیه 34 سوره نساء است. به این دلیل مقاله حاضر باذکر نظرات جامعه شناسان در باب خانواده و خشونت خانوادگی و کج رفتاری اجتماعی به بررسی این عبارت با استفاده از واژه شناسی و ایجا...

همسرآزاری مردان پدیده پنهان جهانی به شمار می‌رود که تا حد زیادی از طریق شناخت‌زایی برطرف می‌شود. یکی از راه‌های شناخت‌زایی در جامعه مسلمان ایرانی، آموزه‌های قرآنی است. این پژوهش بر آن است که قطع نظر از حوزه فقهی و حقوقی و صرفاً در دامنه شناختی و با رویکرد مشاوره‌ای به تفسیر آیات مربوط به همسرآزاری مردان، آموزه‌های ناب قرآنی را از آن‌ها استنباط نماید تا مشاوران خانواده از این آموزه‌ها برای شناخت‌...