نظریه اعتباریات علامه با نظریه ناشناخت گرایی در فرا اخلاق، از این حیث که هر دو جزء احکام انشایی هستند وجه تشابه دارد، ولی علامه برخلاف ناشناخت گرایان انشایی بودن را به معنی «بی معنی بودن» نمی دانند.در نظریه ناشناخت گرایان، جملات ارزشی عین ظهور عواطف اند نه معلول عقلانی عواطف و نه معناهایی حاکی از عواطف. در حالی که در اعتباریات علامه، ادراکات اعتباری و بیان «خوب» و «بد» تابع دواعی و نیازهای ما ه...

چکیده نظریه: فطرت مبتنی بر آفرینش ویژه انسان است که براساس آن نوع انسان از سه قسمت مشترکی برخوردارند که این سرشت ویژگی های خاصی را در جنبه های وجودی انسان از جمله در حوزه معرفت و ادراک و نیز در حوزه گرایش ها در بر می گیرد. لذا امور فطری به دو دسته ادراکات فطری و گرایش های فطری تقسیم می شوند. در زمینه اخلاق که از مهم ترین مسائل انسانی و دارای مباحث متعددی است این مسأله مطرح می شود که آیا فطرت و...

فطرت یکی از مباحث زیربنایی در حوزۀ انسان شناسی و نسبت آن با هستی است. فطرت مسئله ای است که حل آن می تواند در ابعاد مختلف فلسفی، فرهنگی و اجتماعی انسان را راهبری کند. فهم فطرت از منظر عقل با لسان برهان و از منظر نقل با لسان تبیین و تعمیق صورت می پذیرد، بررسی ساختار داخلی فطرت در نسبت با زیباییِ دانشی هستی و همچنین در بحثی عمیق تر در نسبت با فطرت هستی، مسئلۀ اصلی بحث ماست. ما در این مقاله  با روش ...

نظریه اعتباریات علامه با نظریه ناشناخت‌گرایی در فرا اخلاق، از این حیث که هر دو جزء احکام انشایی هستند وجه تشابه دارد، ولی علامه برخلاف ناشناخت‌گرایان انشایی بودن را به معنی «بی‌معنی بودن» نمی‌دانند.در نظریه ناشناخت‌گرایان، جملات ارزشی عین ظهور عواطف‌اند نه معلول عقلانی عواطف و نه معناهایی حاکی از عواطف. در حالی که در اعتباریات علامه، ادراکات اعتباری و بیان «خوب» و «بد» تابع دواعی و نیازهای ما ه...

شناخت قلمرو کارآیی دین در زندگی فارغ از انگیزه های انسانی از نگاه علامه طباطبایی مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.  نویسنده، با طرح پرسشهایی راجع به نقش و کارکرد دین در زندگی اجتماعی از ضرورت شناخت دو مقوله انسان و دین برای پاسخ به آن پرسشها سخن گفته است. سپس دیدگاه انسان شناختی علامه طباطبایی را در سه محور فطرت، عقل و سعادت مطرح نموده، به این نتیجه می رسد که ویژگی فطرت آدمی عقل اوست و عقل به تن...

در این نوشتار به بیان" رمز جاودانگی اسلام در قرآن از نظر علامه طباطبایی و شهید مطهری " پرداخته می شود و هدف این است که بدانیم چگونه اسلام خود را با مقتضیات زمان و موقعیت های جدید تطبیق می دهد و آیا همان دینی است که فطرت و نهاد انسان در جستجوی آن است، آیا همان دینی است که سلامت جسم و روان را تضمین می کند و بر روابط فردی و اجتماعی تأثیر به سزایی می گذارد. در این نوشتار در فصل اول به بیان "کلیات...

شناخت انسان از نخستین دغدغه­های متفکران بوده است. اندیشه‌وران مسلمان نیز تلاش بسیار برای ارائه نظریه­ و دیدگاهی جامع درباره انسان داشته­اند. این مقاله، مطالعه­ مرتبه دوم در باب الگوهای اندیشه‌وران مسلمان در شناخت انسان است که الگوی صدرایی و نوصدرایی را با یک‌دیگر مقایسه می­کند. غرض این مقاله، داوری درباره محتوای این الگوها نیست، بلکه مبادی چرخش ساختاری نوصدراییان را در مطالعات اسلامی معاصر بررس...

درون می باشد. دراینکه شناخت خداوند از طریق براهین قطعی عقلی و همچنین بیانات شرایع قابل اثبات می باشد جای شبهه نیست; در عین حال برای کسانی هم که به مبانی استدلال عقلی، اسباب درک مفاهیم مجهز نباشند، راهی روشن برای معرفت و ارتباط با ذات مقدس الهی، وجود داردکه همان راه فطرت است. در مقاله حاضر برای نشان دادن معرفت فطری تنها به دوآیه از قرأن کریم استناد شده، در ذیل آیه اؤل به نکاتی اشاره شده که عمدتأ...

این پژوهش که با هدف بررسی منابع انگیزش از دیدگاه علامه طباطبایی و آبراهام مازلو و مقایسه آن دو دیدگاه انجام شد به دنبال پاسخگویی به این سؤال بود که: منبع انگیزشی رفتار اخلاقی انسان‌ها چیست؟ روش این پژوهش تحلیل عقلی و نظری متون دینی و روان‌شناختی است. این پژوهش از یک‌سو، دارای رویکردی میان‌رشته‌ای بین اخلاق و روان‌شناسی و از سوی دیگر پژوهشی علمی _ دینی است. براساس بعضی از دستاوردهای این پژوهش، ع...

فطرت یا به عبارت دقیق‌تر فطرت انسانی از جمله مباحث قرآن کریم است که توجه و شناخت آن نه تنها به خودشناسی که نهایتاً به خداشناسی منجر می‌شود. وجود فطرت خدادادی و غیر اکتسابی در انسان باعث ایجاد معرفت و گرایش خاصی نسبت به خداوند متعال در وجود انسان می‌گردد. در این مقاله، ابتدا به مفهوم فطرت از نظر قرآن کریم و روایات پرداخته شده و سپس نظر امام خمینی، که از استاد ایشا...