در شاه­نامه داستان­هایی بی­شمار می­توان یافت که از بن مایه­های ژرف اساطیری برخوردار است. داستان ضحاک از جمله این داستان­هاست. ضحاک با درونی بسیار تاریک و روانی آشفته، موجودی هراس­انگیز در میان اسطوره­های ایرانی است. داستان ضحاک به دلیل برخوردار بودن از بن­مایه­های اساطیری در اوستا، بارها مورد نقد و بررسی واقع شده است. در این مقاله سعی شده است، این داستان از دیدگاه نقد روان­شناسی مورد بررسی قرا...

مطالعة روان‌شناسانه غزل‌های مولانا نشان می‌دهد که بیشتر غزل‌هایی که حاصل شور و جذبه و هیجان عاطفی است، حاوی نوعی خودشناسی و درک و بیان درست و عمیق از خودآگاه و ناخودآگاه شخصی و جمعی مولاناست. تجربة دیدار با فرامن که مولوی بنا بر عقاید عرفانی خود، او را با جبرییل، حق، انسان کامل و معشوق یکی می‌گیرد، در وجود شمس تبریز ظهور می‌یابد و شمس، یار غارِ مولانا در دیوان کبیر است که تجسمی از ضمیر ناخودآگاه...

این مقاله در صدد پاسخ به این سؤال است که آیا ناهشیار جمعی به معنی موسعی که یونگ در نظرمی گیرد و نقشی که برایش در روا نشناسی تحلیلی قائل می شود دارای همبستههای عصبی هست یاخیر. ضمناً نظریه ی ناهشیار یونگ بر مبنای علوم شناختی و بازخوانی هایی که متأخّران درروان شناسیِ شناخت از این نظریه کردهاند بررسی می شود. برای مثال، نشان داده م یشود که عواطفناهشیارانه انسان به نوعی مربوط به حافظه بلند مدت است که در...

هرکول، رستم و اسفندیار سه قهرمان اساطیر یونان و ایران اند. وجه مشترک هر سه انجام مأموریت های دشوار است. هرکول برای رسیدن به جاودانگی مأمور انجام دادن کار طاقت فرسا می شود. رستم برای نجات شاه کهنسال و اسفندیار نیز برای رهاییِ خواهرانش، باید از هفت خوان عبور کنند. در این مقاله، سه عزیمت مذکور را با الگویِ فرایند فردیت تطبیق داده ایم. مطابق با نظر یونگ، کهن الگوها محتویات ناخودآگاه جمعی بشرند و در م...

به فراخور موضوع که «تصویرسازی خیال و رویا بر اساس اندیشه های یونگ» است، با اشاره به زندگی و بررسی دیدگاه های یونگ در زمینه ی خیال و رویا به تحلیل تصویرسازی های چندی از تصویرسازان برجسته ی ایران و جهان پرداخته می شود. این رساله با معرفی کارل گوستاو یونگ و دیدگاه هایش آغاز می شود. در ادامه به بررسی مباحثی در زمینه ی اسطوره شناسی، انواع باستانی، نمادهای ماندگار و... پرداخته می شود، سپس با نگاهی ...

کارل گوستاو یونگ از نظر تاثیر بر اندیشه¬ی قرن بیستم و یاری به شناخت وضعیت انسان، شخصیّتی بزرگ و قابل تقدیر و هم ردیف روان شناسان بزرگی چون زیگموند فروید است. مفاهیمی که او ابداع کرد از جمله کهن الگوهای باستانی مانند نقاب و سایه و نیز طبیعت هدفمند روان انسان که به سوی تفرّد پیش می رود، و تعریف هوشمندانه اش از ناخودآگاه جمعی ، جزیی از فرهنگ بشری معاصر است. در عصر حاضر، با پیوند هر چه بیشتر ادبیات و...

این مقاله رابطه بین سلامت با بروز خشونت و آسیب در عرصه سیاست بین الملل را مورد بررسی قرار می دهد. دانش روانشناسی سیاسی و زیست سیاست رابطه بین سلامت و رفتار سیاسی را مورد توجه قرار می دهند. فروید ر یشه های روانشناختی رفتار را مورد توجه قرار می دهد و ریشه های مرضی برای رفتار قایل می شود. یونگ ذهن مشترک و ناخودآگاه جمعی را به نظریه فروید اضافه می کند به این معنا که فقدان سلامت جمعی می تواند در برو...

کهن الگوها انگاره­هایی یکسان و مشترک در ذهن و ضمیر ناخودآگاه افراد بشر هستند که در هر عصری به شکل باورهای رایج آن دوره خود را نشان می­دهند و بازشناسی تحولات و دگرگونی­های آنها می­تواند شناخت ما را در مورد جریان­های عمیق فرهنگی، اخلاقی و مذهبی در دوره­های تاریخی افزایش دهد. یونگ در آثار خود از کهن الگوهای متعددی نام می­برد و هر یک از آنها را به تنهایی و در پیوند کلی با هم در شمار پرمعناترین تجلی...

کهن الگوها، مفاهیم مشترکی هستند که ریشه در ناخودآگاه جمعی انسان ها دارند. این اصطلاح را نخستین بار یونگ در بحث ناخودآگاه جمعی اش مطرح کرد و آن را آرکی تایپ – الگوی نخستین، صورت مثالی، صورت ازلی- نامید. کهن الگوها را می توان شامل تصاویر، مایه ها و انگاره ها و نوع دانست. کهن الگوی منجی از انواع مایه ها و انگاره ها و مفاهیم مشترکی است که میان جوامع و فرهنگ ها و ادیان مختلف وجود دارد. منجی، فردی اس...

ادبیات، حاصل روان ناخودآگاه فردی و جمعی است که به وسیله روان خودآگاه فردی و اجتماعی (قرار دادهای فرهنگی) کنترل می شود. بنابراین می توان با جستجو در اثر ادبی به زوایای روانی فرد و اجتماع دسترسی پیدا کرد. مسأله اساسی پژوهش حاضر این است که نمود های رشد و تباهی که اریک فروم مطرح کرده است، چگونه می تواند در زبان نمادین شعر نمود پیدا کند. بنابراین پرسش، هدف مقاله یافتن نمود های رشد (عشق به زندگی، عشق...