یکی از مباحث مهم در قلمرو فلسفه و الهیات، موضوع معرفت شناسی است و در سال های اخیر نیز نه تنها از اهمیت آن کاسته نشده بلکه روز به روز بر دامنه مباحث آن افزوده شده است. معرفت شناسی پژوهش درباره پرسش هایی درباره امکان معرفت و چیستی و ماهیت، دامنه، محدودیت و منابع معرفت است و در آن امور مربوط به معرفت مورد تحقیق قرار می گیرند. در عرصه تعلیم و تربیت هم یکی از مبناهای اصلی، مبنای معرفت شناسی است و با...

قرن بیستم را میتوان عصر نو زایی و تحول دگرگونی عمیق در تمام شئون اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مشرق زمین نامید. یکی از پدیدههای فرهنگی متأثر از این جریان نوزایی، ادبیات این کشورهاست. همزمان با گرایش به رمان نویسی و داستانکوتاه در نثر فارسی، در حوزة شعر نیز تحول لقب یافت. « نو » ، عظیمی رخ داد و نوعی شعر متولد شد که به جهت تازگی و لطافت عمیق با گذشته زبان فارسی و اردو نزدیکترین زبانهای امروزی جهان نسب...

در سالیان اخیر، با توجه به رشد فزایندۀ تحقیقات میان فرهنگی در حوزه های گوناگون علوم انسانی به ویژه فلسفه در جامعۀ ایرانی و طرح مسائل جدی در روش این تحقیقات و اعتبار آن ها، دو مطلب بسیار ضروری می نماید: نخست بررسی روش و اعتبار فلسفۀ تطبیقی به مثابۀ الگوی رایج در این تحقیقات و دیگری ارائۀ الگویی متناسب برای انجام دادن تحقیقات منطبق با اهداف این پژوهش ها، یعنی تعامل و گفت وگوی میان فرهنگی. فلسفۀ م...

میقات موسی (ع) با خدا از جملۀ حکایات یاد شده در قرآن کریم در بارۀ قوم بنی اسرائیل است؛ حکایتی که از یک سو در عهد عتیق نیز با قدری تفاوت بازتاب یافته، و از دیگر سو، در ادبیات تفسیری جهان اسلام به تفصیل مورد توجه واقع شده است. مقایسۀ تحلیلیِ میقات موسی (ع) در قرآن، عهد عتیق، و تفاسیر اسلامی، موضوع این مطالعه است. مباحثی چون شیوۀ طرح بحث قرآن و عهد عتیق در بارۀ دو میقات موسی و تفاوت رویکردهای بازتا...

چکیده در عصر حاضر مسائل مشترک اجتماعی و سیاسی، زمینه های مشترک فکری را نیز ایجاد کرده است. این مسئله در ادبیات نیز نمود یافته، خالقان آثار ادبی را به هم نزدیک ساخته، مشترکاتی را بین آنها به وجود می آورد که با بررسی این آثار می توان دریافت که چگونه اندیشه ای مشترک در بین ادبا در هر نقطه ای از جهان شکل می گیرد. بهار و زهاوی دو شاعر ایرانی و عراقی هستند که با توجه به مسائل جامعه و مشکلات مردم...

چکیده ترجمه، فرایند برگردانی لفظی یا ظاهری میان دو یا چند زبان نیست، چه، پژوهش های مربوط به تئوری ترجمه خصوصاً در قرن بیستم متحول گردیده و بخش بسیاری از اصطلاحات علمی را به ویژه در دو حوزه زبان شناسی و ادبیات تطبیقی به خود اختصاص داده است. ترجمه نه تنها در پژوهش های زبان شناختی و ادبی، بلکه در دیگر علوم کاربردی که پژوهش های آنها بر پایه ترجمه بوده دانشی مهم به شمار می آید، به طوری که اکنون این...

چکیده ادبیّات تطبیقی در سال­های اخیر، بسیار مورد توجّه محافل علمی و دانشگاهی ایران بوده است. این رویکرد، به ویژه در پژوهش­های حوزه فارسی - عربی از اهتمام بیشتری برخوردار است؛ نشر مجلّه­ها، برگزاری همایش­ها و نگارش کتاب­های گوناگون که در این زمینه حاصل شده است، مؤیّد این نکته است. البتّه، همه این تلاش­ها نیازمند نقد و بررسی است تا علاوه بر کمیّت­گرایی به کیفیّت دستاوردها نیز توجّه شود. نوشته حاضر، با هد...

نخست به تعریف و بررسی اجمالی رویکردهای تقلیدی و بومی به نظریات اقتصادی رایج از دیدگاه اقتصاد اسلامی می پردازیم و سپس مفاهیم بومی و بومی سازی را از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری به اجمال مرور می کنیم. رویکرد بومی را به دو رویکرد تطبیقی و مبنایی تقسیم کرده و نشان داده ایم که در رویکرد تطبیقی، نقد فروض پایه ای در نظریات اقتصادی و تبیین کاستی های منطق انتزاع در نظریه پردازی های اقتصا...

ادبیات ملی بدون آشنایی و شناخت ادبیات دیگر کشورها و ملت ها به سر منزل مقصود نخواهد رسید. از سویی دیگر ادبیات تطبیقی، دانشی بسیار مهم و بزرگ در دنیای امروز به شمار می رود. هم چنان که ابزاری برای شنیدن سخنان دیگر مردم جهان است و در آن نژاد، دین، رنگ و ... جایگاهی ندارد. با توجه به این که این ادبیات در نقد ادبی ذوب شده است بنا براین شاخه ای از آن به حساب می آید. هدف نهایی این ادبیات بارورسازی و تک...

امکان و نحوه فلسفه تطبیقی یکی از سؤالات مهم زمانه کنونی است. از جمله رهیافت‌هایی که در این حوزه تلاش داشته‌اند، رهیافت پدیدارشناسی است. هانری کربن از مهمترین بینانگذاران فلسفه تطبیقی و نزدیک به پدیدارشناسی است، اما علی‌رغم نکات مثبت متعدد، از جمله تلاش برای نقد تاریخ انگاری، اشکالاتی نیز بر رهیافت او وارد است. در نوشتار حاضر، تلاش بر این است تا با تمرکز بر اثر مهم هیدگر، افادات به فلسفه، راه غن...