چکیده مجموعه­ای که در پژوهش حاضر بررسی گردیده، تعداد 100 عدد سفالینه منقوش وابسته به تمدن سفال نخودی هزاره چهارم تا اول ق.م. می­باشد. این آثار ارزشمند که طی حفاری از تپه گیان و گودین تپه در مرکز غرب ایران بدست آمده­اند، هم اینک به دور از بازدید عموم در مخزن موزه دفینه نگهداری می­شوند و تاکنون هیچ گونه پژوهشی بر روی آنها صورت نگرفته است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی عناصر بصری نقشمایه­هایی است ...

فرش‌های روستایی ایران منابع مهمی برای مطالعۀ هنر و فرهنگ روستایی ایران به شمار می‌روند. کاربرد نقوش و رنگ‌های به‌کاررفته در این فرش‌ها بازتاب فرهنگ، آداب و رسوم، هنر و تجربۀ زیست مردم منطقه است. حضور وجوه مشترک در نقوش به‌کاررفته در قاب‌های فرش‌های خشتی و رنگ آن‌ها حاکی از روح حاکم بر این آثار، تحت تأثیر معاشرت با طبیعت است. در این فرش‌های خشتی، تفاوت‌هایی از لحاظ ظاهری و تکنیکی وجود دارد که بر...

یکی از هنرهای رایج در شهر زنجان ملیله‌کاری بوده که شاخه‌ای از هنر فلزکاری است و در ساخت آن اکثراً از فلز نقره با عیار بالا استفاده می‫شود. در ملیله‌کاری شمش‫های نقره را با دستگاه نورد به شکل مفتول‫های چهارپهلوی باریک در‫آورده و نقش‫های کوچک را با آن می‫سازند، سپس آنها را کنار هم قرار داده و لحیم می‫کنند. هدف از این جستار پس از معرفی ملیله‌کاری، شناساندن نقوش و رایج در ملیله‌کاری زنجان، میزان تأث...

سنگ نگاره ها یا هنر صخره ای، یکی از کهن ترین آثار تاریخی و هنری به جای مانده از بشر هستند. این نقوش از جمله هنرهایی هستند که در نقاط مختلف ایران پراکنده اند و هر یک نشانی از دنیای باستان دارند. این پژوهش، به بررسی و مطالعه سنگ نگاره های آسو پرداخته است. سنگ نگاره های نویافته آسو در ناحیه ای کوهستانی به فاصله 300 متری در جنوب روستای آسو در شهرستان بیرجند، در استان خراسان جنوبی قرار دارد. روش برر...

یکی از رازآمیزترین و گسترده ترین تزیینات آثار معماری دوره اسلامی به ویژه مساجد، نقوش هندسی است. مطالعه پیشینه پیدایش نقوش هندسی در هنر ایران سابقه شش هزار ساله را نشان می دهد. تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که ریشه های تاریخی پیدایش نقوش هندسی در آثار دوره اسلامی چیست و این نقوش می تواند حاوی چه مفاهیمی رمزی و سری باشد. هدف از تحقیق، بیان پیشینه تاریخی نقوش هندسی در هنر ایران و بررسی مفا...

درباره نقوش واق و افسانه درخت ‌سخن‌گو، تحقیق و پژوهش بسیار اندکی انجام شده است. پژوهش در این موضوع، سبب می‌شود این نقش در تاریخ هنر اسلامی و ایرانی بیشتر شناخته شود. این مقاله درپی پاسخ به این سؤالات است: خاستگاه درخت سخن‌گو و نقوش واق چیست؟ انواع نقوش واق کدام‌اند؟ حیطه نمایشی نقوش واق در چه گستره‌ای از هنرهای اسلامی است؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها، به افسانه‌های درخت ‌سخن‌گو به‌اختصار پرداخت...

مهر در دوران صفویه و قاجاریه کاربردی بیشتر داشته و بسیاری از فرامین ، اسناد و نامه های رسمی با مهر رسمیت می یافت ، از این رو نقش مهم مهر در ساختار اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی انکار ناپذیر گردید . روش پژوهش ، تاریخی و زیبایی شناختی می باشد و دیدگاه زیبایی شناختی نسبت به نقوش مهر پادشاهان صفویه و قاجاریه ، بررسی عوامل تاثیر گذار بر آنها و روند تغییرات نقوش مهرها ، مساله این تحقیق را شکل می دهد. هد...

با مطالعه نقوش به جای مانده از آثار هنری هزاره های پیش از تاریخ علاوه بر مشاهده ی باورهای فرهنگی مشابه، سنت های هنری و الگوهای مشترکی را در خلق آثار هنری مناطق مختلف این سرزمین پهناور خواهیم یافت. گستره ی عظیمی از این نقوش بر تن پیکره های سفالینی نقش بسته است که همچون مدارکی مکتوب، شیوه ی معیشتی و آئین های سنتی پیشینیان ما را معلوم می دارد. برای مطالعه ی این منابع تصویری نخستین خاستگاه های سفال...

چکیده سوزن دوزی هنر آراستن سطح رویین پارچه های ساده با بهره گیری از نخهای الوان و با کمک سوزن یا قلاب است و دست اندرکاران آن به مدد بخیه های ظریفی که بر منسوجات ساده می نشانند معمولاً تلفیق زیبایی از صبر و شکیبایی و هنر را به نمایش می گذارند . سوزن دوزی ترکمن به جهت تنوع نقش، تنوع در موارد مصرف و پیچیدگی دوخت، یکی از زیبا ترین و پر معناترین انواع رودوزی های ایرانی است. نقطه عطف این هنر استف...

مجموعۀ حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، در بافت تاریخی شهر باستانی ری، گنجینۀ ارزشمندی از آثار معماری و هنرهای وابسته به آن است که شالوده اش در نیمۀ دوم قرن سوم ق گذاشته شده و تا عصر حاضر توسعه و تکمیل یافته است. به روزگار قاجار، با انتخاب تهران به پایتختی، این زیارتگاه نیز مورد توجه ویژۀ پادشاهان و تقریباً عموم سفیران و جهانگردان واقع گشت. صرف نظر از ویژگی های معماری و سبک شناسانۀ بناهایی که در اط...