با توجه به علل و عواملی که نظریه پردازان برای آغاز و تداوم همگرایی در یک منطقه عنوان نموده اند از جمله؛ عوامل داخلی، منطقه ای، بین المللی، سیاسی، اقتصادی، فنی، اجتماعی وفرهنگی،...دوعامل اساسی عملگرایی و ملاحظات سیاسی-امنیتی و قدرت های حامی باعث ایجاد و تداوم همکاری و همگرایی منطقه ای در دو سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه آ.سه.آن گردیده است. امور امنیتی و اوضاع خاص دو منطقه آسیای جنوب شرقی و آسی...

در اواسط قرن هجده میلادی، آسیای مرکزی به هجوم نادر افشار دچار شد. نادرشاه در محاربه های قفقاز، افغانستان و هندوستان ظفر یافت و در سال 1740م از راه بلخ و چارجوی وارد ماوراءالنهر شد. بعد از این واقعه تاریخی و درنتیجۀ فعالیت معنوی ایرانیان مهاجر در آسیای مرکزی اصطلاح «ایرانیان مهاجر» به وجود آمده است. فرهنگ ایرانیان مهاجر یکی از قسم های ترکیبی فرهنگ ملی این سرزمین است و این وادار می نماید که از دی...

پس از فروپاشی شوروی، «بنیادگرایی و افزایش خشونت در آسیای مرکزی»، یکی از موضوع‌هایی است که کشورهای این منطقه با آن مواجه بوده‌اند؛ این موضوع از چشم‌اندازهایی گوناگون مطالعه‌شده‌است و پژوهشگران مختلف به دلایل «سیاسی، اقتصادی و فرهنگی» شکل‌گیریِ این پدیده اشاره‌کرده‌اند. هدف این پژوهش، بررسی نقش عوامل خارجی ازجمله نقش عربستان سعودی در گسترش دامنه خشونت در آسیای مرکزی است. با فروپاشی شوروی، عربستان ...

آسیای مرکزی عرصه بازی بزرگ در قرن 19 برای توفق و برتری میان امپراتوری بریتانیا و روسیه تزاری، با ذخایر غنی نفت و گازش به عنوان اولین صحنه رقابت استراتژیک عصر چند قطبی در میان ایالات متحده، چین و روسیه پدیدار می شود. چین با یک خیزش جهانی و ایالات متحده به عنوان محور اصلی نظام بین الملل در رقابت برای منافع و نفوذ در آسیای مرکزی به سر می برند، منطقه ای که اهمیّت استراتژیک جهانی خود را پس از کسب است...

در عصر قاجار در محدوده مرزهای شمال شرقی ایران، اقوامی به نام ترکمن زندگی می کردند که همه ساله به دلایل مختلف، سرزمین های شرقی و سواحل جنوب شرقی دریای خزر را عرصه غارت و تجاوز خود قرار داده بودند. با این که همواره از سوی حکومت با آن ها مقابله می شد اما به دلیل خیانت بعضی از خوانین و حکام سرحدی به طور قطعی از حملات آن ها جلوگیری نمی شد. چون آن ها از این طریق منافع مادی زیادی کسب می کردند. ترکمانا...

این مقاله پس از مروری بر تحول مفهوم ملت باوری و هویت ملی در اروپا به چگونگی انتقال این مفهوم به آسیای مرکزی و بسط و ترویج آن توسط اتحاد شوروی می پردازد و معضل امروز مردم این منطقه را در دست یافتن به تعریفی از هویت ملی خود پس از استقلال از اتحاد شوروی و در عصر جهانی شدن مورد بررسی قرار می دهد. کوشش دارد نشان دهد که ماهیت تصنعی جمهوری های قومیت محورِ ایجاد شده در دوران اتحاد شوروی نه با پیشینه تار...

در دهه های اخیر حضور گسترده جمهوری اسلامی ایران در منطقه آسیای مرکزی به طور چشم گیری افزایش یافته است به طوری که سیاستمداران این کشور در مورد ایران به مانند کشوری که ایفا کننده نقش بیشتری در جریانات ژئوپلتیک جهانی می باشد صحبت می کنند. این قدرت منطقه ای به طور پیوسته با موضع گیری های ضد آمریکایی و ضد آتلانتیک که اغلب اوقات نیز هماهنگ با مواضع روسیه می باشد تاثیر ژئوپلتیک خود را افزایش می دهد. آ...

پایان جنگ سرد، سبب تحولات قابل توجهی در عرصه روابط بین­الملل شد که از مهم ترین نمونه آنها، ورود و قدرت­گیری روزافزون مجموعه­ای جدید از بازیگران بود. چین یکی از همین بازیگران است که روند قدرت­گیری آن، که از سال­های پیش از پایان جنگ سرد آغاز شده، توجه بسیاری از تحلیل­گران را به خود جلب کرده است. در این میان، منطقه آسیای مرکزی یکی از مناطقی است که چین به شکل سنتی ارتباط های نزدیکی با آن داشته و فر...

ایران همواره به منطقۀ آسیای مرکزی به‌عنوان منطقه‌ای در مجاورت جغرافیایی‌اش از جنبه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، ژئوپلیتیک و امنیتی توجه داشته است. با توجه به پیوستگی‌های مختلف ایران و آسیای مرکزی، وضعیت امنیتی در منطقه از منظر ثبات و بی‌ثباتی می‌تواند بر امنیت ایران تأثیرگذار باشد. در بیش از یک دهۀ اخیر، با تغییر رخ‌داده در مفهوم امنیت و طرح جنبه‌های نوین امنیت، بر میزان اهمیت آسیای مرکزی...

چکیده طرح ابتکار کمربند-راه نقطه عطف شکل دهی به نظم اقتصادی جدید و مستقل از آمریکا در منطقه آسیای مرکزی به عنوان یکی از مناطق مورد توجه چین و روسیه برای شکل دهی به شراکت راهبردی میان دو کشور با هدف جلوگیری از گسترش نفوذ ایالات متحده آمریکا در این منطقه به شمار می رود . مقاله حاضر با روش کیفی با رویکرد تحلیلی-توصیفی و با روش کتابخانه ای گردآوری داده ها، پس از تبیین ط...