محدودۀ مورد بررسی در این مقاله، حاشیۀ شمالی دشت کویر مرکزی ایران است. نظر به وسعت پهنۀ یاد شده، این نوشتار تنها به محوطه­های پارینه­سنگی موجود در استان سمنان امروزی اختصاص دارد. محوطه­های پارینه­سنگی کشف شده در این حوزه شامل میرک، دلازیان، صوفی­آباد و چاه­جم هستند که شواهدی از حضور گروه­های انسانی در طول آخرین چرخۀ یخچالی ارایه می­کنند. تحولات فرهنگی پهنۀ یاد شده در فلات مرکزی ایران در طول آخری...

دشت لوت با وسعتی حدود 54000 کیلومتر مربع به‌صورت چاله‌ای بیضی‌شکل با امتداد شمالی– جنوبی یکی از پدیده‌های ژئومرفیک منحصر به فرد در جهان است و با تأثیر از تحولات اقلیمی و تکتونیکی دوران چهارم‌، تغییرات زیادی را تجربه کرده است. این‌ پدیده‌ها‌ در منطقه همواره این پرسش را مطرح می‌کند که علت تفاوت در فرم‌سازی در این بخش از ایران چیست. پاسخ به این پرسش با اتکا‌ به شواهد عینی و تحلیل‌های دیداری و رقوم...

پاسخ به این سوال که در شرایط فرین دمایی ایران، به طور دقیق، نواحی بسیارگرم و  بسیار سرد چه مناطقیهستند، به دلیل نبود و عدم توزیع یکنواخت ایستگاه­های اندازه­گیری دما کار دشواری است. امروزه داده­های ماهواره­ای به دلیل وضوح مکانی بالا و پوشش تمامی مناطق، می­توانند مکمل پژوهش­های قبل باشند. هدف اصلی این پژوهش تعیین نواحی فرین دمایی ایران در بازه زمانی ماهانه می باشد. مقادیر استاندارد شده­ی داده­های...

در پاییز سال 1347 نگارنده برای اولین بار به همراهی گروه پژوهشی دشت لوت از منطقه ده بکری دیدن نمود وکلیات طبیعی و انسانی منطق را مورد مطالع قرار داد. در تابستان سا ل 1352 به اتفاق دانشجوی ممتاز خود اقای حسن مازاراتابکی که اهل بم بود برای دومین بار به منطقه رفت و این بار مسائل منطقه ای را بادیدی دقیقتر بررسی نمود. مطالبی که به نظر خوانندگان ارجمند می رسد حاصل این دو سفر پژوهشی است. ظهر روز 20/4/...

زمین لرزه از جمله مخاطرات طبیعی است که وقوع آن اغلب خسارات و تلفات زیادی به دنبال داشته است. پراکنش جغرافیایی زلزله ها در کشور ما نشانگر آن است که 66 درصد از سرزمین ایران در معرض خطر زمین لرزه قرار دارد و 90 درصد از جمعیت کشور در این مناطق زندگی می کنند. این در حالی است که شهرهای کشور ما در برابر زمین لرزه 5/5 و 6 ریشتری به طور جدی آسیب پذیرند. استان لرستان بخشی از رشته کوه زاگرس را تشکیل داده ...