در حکومت‏های دموکراتیک، اراده مردم مبنای اصلی قدرت سیاسی است و دولت مظهر اراده ملی است، و مشروعیت آن از خواست و اراده عمومی منبعث می‏شود. در حکومت‏های دموکراتیک قدرت سیاسی از طریق مشارکت فعال سیاسی اعمال می‏شود که براساس آن نهادهای سیاسی مختلف جامعه، به وسیله آرای عمومی شکل گرفته و تحت نظارت مردم، قدرت سیاسی را اعمال می‏کنند و تداوم مشروعیت این نهادها در اعمال قدرت سیاسی به میزان توانایی آنها د...

در این نوشتار، داستان رستم و شغاد از شاهنامه در چهارچوب «تحلیل گفتمان انتقادی از دیدگاه ون­دایک» بررسی می­شود. پس از طرح مسأله و بیان پیشینة تحقیق، «رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی» را به طور کلی و رویکرد ون­دایک را در تحلیل گفتمان انتقادی به­طور خاص معرّفی کرده­ایم. این بخش، مبنای نظری تحلیل ما را پیش روی خوانندگان قرار می­دهد. در ادامه، ضمن گزارش کوتاه داستان و از طریق تحلیل مؤلفه­های گفتمان­مدار ...

تحلیل گفتمان انتقادی یکی از روش‌های تحلیل گفتمان و شیوه‌ای نو در بررسی مسائل اجتماعی است که از طریق مطالعات تحلیل متون ادبی و نقد ادبی با ادبیات مرتبط است. تحلیل‌گران گفتمان انتقادی بر این باورند که متون ادبی، داستان‌ها و رمان‌ها نیز مانند سایر متون در راستای برقراری ارتباط‌ هستند. از این رو می‌توان با نگرش و روش انتقادی آن‌ها را تحلیل نمود. پژوهش حاضر با استفاده از راهکارهای ارائه شده در زمینه...

تحلیل گفتمان انتقادی روشی است برای درک بهتر و شناسایی لایه‌های پنهان متون به خصوص متون سیاسی در این روش متون سیاسی توصیف، تفسیر و تبیین می‌شوند. بررسی بیانات رهبر معظم انقلاب جهت درک بهتر پیامها و رهنمودهای سازندۀ ایشان به صورت تحلیل علمی و در چهارچوب نظریه تحلیل گفتمان انتقادی ضرورتی آشکار است. در این مقاله با روش اسنادی و تحلیلی با تحلیل گفتمان انتقادی خطبه‌های نماز جمعۀ تهران در تاریخ ۲۷/۱۰/...

در این مطالعه، ادبیات داستانیِ منتشرشده در دورۀ تاریخیِ انقلاب سفید تا انقلاب اسلامی به شیوۀ تحلیل انتقادی گفتمان نقد می شود. هدف آن بود تا با اتخاذ رویکردی گفتمانی در نقد ادبی، متون منتشر شده از انقلاب سفید تا انقلاب اسلامی بررسی شود و مؤلفه های فرهنگِ مقاومت در این متون در سه حوزۀ اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی، و سیاسی شناسایی و برجسته شود. داده های این مطالعه در قالب «متون»، یعنی شکل نوشتاری کاربرد...

فرآیند مدرن سازی و اصلاحات تجددگرایانه در دوره‌ی ناصری، جنبه‌های گوناگون حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی جامعه‌ی آن روز را در بر گرفت. اساسی ترین عنصری که در فرآیند مدرن سازی در این دوران مؤثر واقع شد، عنصر نقد و اندیشه‌ی انتقادی است. در مقاله حاضر، ضمن بررسی جایگاه‌های ظهور گفتمان انتقادی، ویژگی‌های این گفتمان و نتایج حاصل از رواج آن ارزیابی و نشان داده شده است. که علی‌رغم تنوع کانون ها...

در این مقاله سعی بر آن است تا با مروری بر خاستگاه تحلیل گفتمان انتقادی و معرفی مکاتب نظری تأثیرگذار بر آن، به بیان اشتراکات و افتراقات رویکردهای غالب در آن پرداخته شود. هر رویکرد به لحاظ بنیان‌های نظری و ابزارهای تحلیل با دیگر رویکردها تفاوت‌هایی دارد؛ اما سه مفهوم انتقاد، قدرت و ایدئولوژی در تمامی رویکردها وجود دارد. دو نکتة قابل توجه در این مقاله به چشم می‌خورد؛ یکی تأکید بر میان‌رشته‌ای بودن...

تحلیل گفتمان انتقادی یک گرایش بین رشته ای است که با علوم مختلفی چون زبان شناسی و جامعه شناسی و ... پیوند دارد الگوی فرکلاف روشی ساختارمند در تحلیل گفتمان انتقادی محسوب می شود که متن را در سه سطح توصیف ،تفسیر و تبیین مورد بررسی قرار می دهد و ایدئولوژی نهفته در اثر را کشف می کند . گونه ای از دست نوشته های به جا مانده از رزمندگان ایران را که به وصیت نامه شهدا مشهور گردیده است می توان از مهم ترین ا...

اخلاق از آغاز یکی از پایه ای‎ترین موضوعات فلسفه بوده و در شناخت آدمی و جهان همواره نقشی بنیادین داشته است. در روزگار نو که با چیرگی فناوری بر همة حوزه‎های زندگی انسان‎ها همراه است نیز پرسش از اخلاق ناگزیر است. اخلاق نیز مانند هر پدیدة انسانی دیگری در زبان رد خود را به جا می‎گذارد و در فهم آن بایستی به جنبه‎های زبانی هم پرداخت. نوشتار پیش رو در پی بررسی انتقادی اخلاق در قلمرو حکومت الکترونیکی اس...

ناصرالدین شاهو گفتمان تجدد نگرشی گفتمانی به تجدد در عصر قاجار است، که با اتکای به روش تحلیل انتقادی گفتمان ، بنیان های اجتماعی توجه ناصرالدین شاه به تجدد در آن بررسی شده است . در این رساله از رهگذر تبیین شاخصههای تجدد عصر ناصری ، وجوه تمایز آن با ماهیت تجدد در دوره های قبل، همچنین، تفاوت منطق حاکم بر تجدد ایرانی با نوع اروپایی آن مورد تاکید قرار گرفته است. پردازش شاخصه های مذکور بر اساس نحوه ی ...