عرفان در لغت به معنی شناخت و معرفت می باشد و در اصصلاح اهل زهد و تقوی عبارت از یک سلسله دستورالعمل ها و راهکارهایی است که در پرتو عمل به تعالیم عرفانی امکان قرب و نزدیکی هر چه بیشتر به پروردگار عالم حاصل می شود. آموزه ها و اصطلاحات عرفانی در ادوار پر فراز و نشیب شعر فارسی به انحاء گوناگون بازتاب داشته است. در دوران سبک عراقی بدلیل وجود بستر های اجتماعی و فرهنگی لازم این اصطلاحات در عرصه ادب فا...

غزل یکی از قالبهای روان شعر فارسی است وکمتر شاعری را می توان در تاریخ ادبیات یافت که غزل نسروده باشد قالب غزل  بعد از استقلال و جدا شدن از پیکره قصیده و تحول شگرفی که در قرن ششم توسط  شاعران این دوره در آن ایجاد شد، در طریق تکامل خود سه شیوه و مسیر مبرز  داشته ١ _ شیو: غزل سنایی غزنوی به توسط غزلیات عرفانی و شورانگیز مولوی به کمال رسیده است . ٢ .طرز غزل  انوری که مبشر غزلیات دلنشین و زیبای سعدی...

« عالم آرای نادری » نوشته محمدکاظم مروی مفصل ترین زندگینامه نادرشاه افشا ر، و یکی از برجسته ترین آثار تاریخی عبرت آموز قرن دوازدهم هجری است. نثر محمدکاظم به تداول عامه ماوراءالنهر در آن عصر نزدیک است و متناسب با داستان پردازی است. تعداد زیادی از این اشعار از نوع تعلیمی و اخلاقی است و نویسنده در پی آن است که در ضمن بیان حوادث و رخدادهای تاریخی، نکته های اخلاقی و اندیشه های پسندیده مذهبی و عرفانی...

« عالم آرای نادری » نوشته محمدکاظم مروی مفصل ترین زندگینامه نادرشاه افشا ر، و یکی از برجسته ترین آثار تاریخی عبرت آموز قرن دوازدهم هجری است. نثر محمدکاظم به تداول عامه ماوراءالنهر در آن عصر نزدیک است و متناسب با داستان پردازی است. تعداد زیادی از این اشعار از نوع تعلیمی و اخلاقی است و نویسنده در پی آن است که در ضمن بیان حوادث و رخدادهای تاریخی، نکته های اخلاقی و اندیشه های پسندیده مذهبی و عرفانی...

افزون بر آموزه های ادیان الهی که به گونه ای به بحث حدوث عالم پرداخته‌اند، فلاسفه، عرفا و متکلمین نیز به فراخور مقام خود از آن سخن به میان آورده­اند.از دید گاه فلسفی درباره چیستی معنای حدوث سه نظر عمده میان فلاسفه مطرح گردیده که یکی حدوث ذاتی، دوم حدوث دهری و سوم حدوث زمانی حکمت متعالیه است. در کنار نظرات فلاسفه، حدوث زمانی متکلمین و حدوث عرفانی عرفا نیز مطرح گردیده است. به نظر می‌رسد آموزه های ...

ظهور و بروز طیف های گسترده و متنوع با اندیشه های متقابل در حوزه مدعیان مهدویت، آموزه مهدویت و مهدی باوری را، که عامل انسجام بخش ملل و فرق اسلامی و حتی سایر ادیان الاهی انگاشته می شد، به صورت نوعی مسئله و آسیب دینی و مذهبی در آورده است؛ چه اینکه فقدان مفهوم شناسی دقیق مهدویت در عرصه های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاقی، عرفانی و کلامی، و همچنین تفکیک نکردن در معانی لغوی و اصطلاحیِ مهدویت و تعیین مص...

ظهور حکایت عرفانی در ایران با گسترش گفتمان عرفانی در قرن پنجم هجری همراه است. این نوع حکایت بیشتر در پی معرفت استعلایی شخصیت های عارف خویش است و به منظور نمایش جایگاه شخصیت اصلی و مقام معنوی او به وجود می آید. آنچه به این گونه حکایت انسجام می بخشد، پیام اخلاقی و نقش تعلیمی آن است؛ هدفی که حکایت برای بیان و انتقال آن به مخاطب نوشته می شود. روایت شناسان ساختارگرا، در حیطة روایت، نظام حاکم بر اثر...

ظهور حکایت عرفانی در ایران با گسترش گفتمان عرفانی در قرن پنجم هجری همراه است. این نوع حکایت بیشتر در پی معرفت استعلایی شخصیت های عارف خویش است و به منظور نمایش جایگاه شخصیت اصلی و مقام معنوی او به وجود می آید. آنچه به این گونه حکایت انسجام می بخشد، پیام اخلاقی و نقش تعلیمی آن است؛ هدفی که حکایت برای بیان و انتقال آن به مخاطب نوشته می شود. روایت شناسان ساختارگرا، در حیطة روایت، نظام حاکم بر اثر...

در این مقاله سعی بر آن است تا به مسئلة سلوک عرفانی در تفکر فلسفی ملاصدرا و علامه طباطبایی بپردازیم. مهم ترین هدف پژوهش حاضر این است که نشان دهد که نوآوری های علامه طباطبایی در این مسئله، بر اساس مبانی نظری فلسفة او، چه بوده است. ملاصدرا اسفار اربعة خود را بر اساس آموزه های عرفانی ابن عربی، به خصوص سفرهای چهارگانة انسان برای سلوک در حقایق الهی تنظیم می کند و تلاش دارد تفسیری فلسفی از سلوک عرفانی...