تحول معنایی یکی از تغییرات زبانی است که در سطح واژه ها رخ می دهد و منظور از آن، حفظ شکل ظاهری واژه و تغییر معنای نخستین و پذیرش معنایی تازه است. وام واژه ها یکی از زمینه های به وجود آمدن تحول معنایی هستند. در این مقاله، به تحول معنایی برخی از وام واژه های عربی کتاب کلیله و دمنة فارسی می پردازیم. ابتدا عوامل و نحوة تحول معنایی را از نظر زبان شناسان مطرح می کنیم و سپس وام واژه های تحول معنایی یاف...

«تجزیه بر آحاد واژگان» روشی در معنی شناسی است که واژگان یک متن را ـ تا حدّ ممکن ـ به آحاد و اجزای معنایی سازندة آن تجزیه می کند تا از کنار هم گذاشتن آنها مفهوم دقیق و کامل واژه ها به دست آید. این روش معنایابی می تواند در فهم و توصیف تفاوت ها و مشابهت های معنایی واژه های قریب المعنی بسیار به کار آید. توجّه به آحاد معنایی واژگان و تلاش برای بازسازی آنها در زبان مقصد، می تواند به ارائة ترجمه ای کامل...

در پژوهش پیش­رو، سه حرف اضافۀ مکانی wæl، tɑ و ærɑ از گویش کردی گورانی را ازدیدگاه معناشناسی شناختی بررسی می کنیم. یکی از تازه­ترین الگوهای مطرح شده در بررسی معنایی حروف اضافه، الگوی چندمعنایی سامان­مند (تایلر و ایوانز، 2001، 2003؛ ایوانز و تایلر، a2004، b2004؛ ایوانز، 2004، 2005، 2006) است که معیارهای کاربردی و روشنی را برای شناسایی معنا­های مجزا و معنای اولیۀ حروف اضافه پیشنهاد می­دهد. هدف ما ...

هدف از این پژوهش، سنجش فضایی بافت محلات شهری به منظور مکان گزینی فضاهای همگانی امن است. در این راستا بافت محله وردآورد که به دلیل ویژگی‌های خاص، موجبات ایجاد معضلات و آسیب‌های اجتماعی را در فضاهای شهری خود فراهم کرده است، به عنوان نمونه موردی بررسی می‌شود. پژوهش از نوع کاربردی و شیوه مطالعه بر حسب روش و ماهیت، توصیفی-تحلیلی و تجربی-پیمایشی است. بنابراین، در تبیین ادبیات و سوابق موضوع تحقیق و ار...

در این پژوهش تصور بر آن است که یادگیری دانشجویان معماری در محیط آموزشی آنان، صرفنظر از سایر عوامل با اجتماع‌پذیری قرارگاه‌های موجود در محیط کالبدی آموزش ارتباط دارد. لذا ضمن آزمون اثربخشی اجتماع‌پذیری بر یادگیری دانشجویان، به تعیین عوامل موثر در ایجاد و افزایش اجتماع‌پذیری پرداخته شده است. در این ارتباط، به کمک روش تحقیق توصیفی-تحلیلی پس از شناخت متغیرها و جمع‌آوری نظرات محققان پیشین، عوا...

یک متن تاریخی؛ میراث ملی. فرهنگی یک جامعه است که در لایه‌های الفاظ و معانی آن با دست تاریخ رازها و رمزهای گران‌بهایی نهفته شده است. دانش «نشانه‌شناسی» و فن «تحلیل محتوا» در انتهای قرن بیستم راهکارهایی را برای درک درست از نهفتگی‌های معنایی این نوع متن‌ها فرا راه بشریت قرار داده است. این نوشته با استفاده از دو راهکار «کنش گفتاری» «جان ‌سرل» و نشانه‌شناسی «ژان مری» متن تاریخی «نظامنامه مدرسۀ معرف...

هدف از این پژوهش، سنجش فضایی بافت محلات شهری به منظور مکان گزینی فضاهای همگانی امن است. در این راستا بافت محله وردآورد که به دلیل ویژگی‌های خاص، موجبات ایجاد معضلات و آسیب‌های اجتماعی را در فضاهای شهری خود فراهم کرده است، به عنوان نمونه موردی بررسی می‌شود. پژوهش از نوع کاربردی و شیوه مطالعه بر حسب روش و ماهیت، توصیفی-تحلیلی و تجربی-پیمایشی است. بنابراین، در تبیین ادبیات و سوابق موضوع تحقیق و ار...

قلمرو صورتهای گوناگون امنیت فردی در نظام حقوقی قرآن تبیین و تحلیل شده است. از میان صورتهای گوناگون امنیت، امنیت فردی بسیار پر اهمیت است به گونه ای که در روان شناسی، حقوق بین الملل، آیات و روایات از آن سخن به میان آمده است. از یک سو، در یک تقسیم کلی، در قرآن با دو نوع امنیت روبرو هستیم: 1- امنیت اخروی، که ویژه مؤمنان، صالحان، انفاق کنندگان و... است. 2- امنیت دنیوی، که یک نیاز عمومی معرفی شده و ی...

گفتمان سیاست خارجی، به‌عنوان بخش اصلی جهت‌گیری رفتار استراتژیک دولت‌ها، ضمن تبیین معنایی رفتار و کردار کارگزاران، نسبت رابطه این رفتارها را با توجه به سیاست خارجی آن دولت‌‌ها آشکار می‌سازد. از نظر لاکلاو و موفه، مهم‌ترین بخش مطالعات سیاسی، شناخت گفتمان‌هاست که در آن کارکرد و دگرگونی اندیشه‌ها به‌مثابه یک گفتمان که سازنده معانی و فعالیت‌های سیاسی هستند، معنا می‌یابد. با درنظر گ...

مقوله های «زن» و «عدالت جنسیتی» بسته به اینکه در چه حوزه گفتمانی قرار گرفته باشند، معانی و هویت های متفاوتی به خود می­گیرند که هریک به نوع خاصی از گفتمان بستگی دارند که به آن معنا و هستی بخشیده است. مقاله حاضر، درصدد پاسخگویی به این پرسش است که دولت های بعد از انقلاب اساساً چه رویکردی به مقوله «عدالت جنسیتی» داشته اند؟ این مطالعه، به بررسی عدالت جنسیتی در دولت های بعد از انقلاب پرداخته است که عل...