عصر مدرنیسم و به دنبال آن پسامدرنیسم را باید فرصتی شگفت برای بازگشت به دنیای اسطوره ها و بازشناسی و گاه بازآفرینی آنها با تأکید بر ماهیت زیباشناسانۀ آنها در عرصۀ هنر و ادبیات دانست. دلایل این بازخوانش پویا - بیشتر در قالب رمان های جدید- تاکنون به طور همه جانبه واکاوی نشده است. این جستار می کوشد دلایل این بازگشت ژرف کاوانه در برخی آثار هنری و ادبی، به ویژه رمان مدرنیستی و پسامدرنیستی را کشف و با...

مقاله حاضر قصد دارد تا حقوق بشر را از منظر اندیشه پست مدرن مورد مطالعه قرار دهد. فرضیه نوشتار خاطر نشان می سازد که تفسیر غالب از تحلیل گفتمان پست مدرن پیرامون حقوق بشر مبتنی بر اصل ناسازگاری بین این دو است. در این راستا پسامدرنیسم، به مثابه یک تحول فکری و نه صرفاً پدیده ای تمدنی، از یک سو مساله همگانی شدن و جهانی بودن حقوق بشر و عقلانیت حاکم بر آن را به چالش می کشد و از سوی دیگر با مبانی اخلاقی ...

این مقاله مترصد است وجوه توجه استاد برجسته‌ی فلسفه در ایران، رضا داوری را نسبت به شعر به عنوان عاملی برای رهایی از تنگنای مهلک اصالت سوژه‌ی دوره‌ی مدرن شرح دهد. توجه ویژه‌ی شاعر به زبان که آن را ورای ابزار تلقی و-بر وفق نظر هیدگر- «بنیان‌گذار متعهد به کلمات» می‌داند، شرایطی به دست می‌دهد که با استمداد از آن می‌توان به تحول روزگار عسرت‌زده و گرفتارآمده در قهر فناوری مدرن امید داشت. رضا داوری زبا...

جامعة مدرن دچار تحول بنیادینی شده و از اسامی گوناگونی برای مشخص‏کردن این تحول، از قبیل دوران پست‏مدرن، عصر پست‏ماتریالیسم  و نظایر آن استفاده می‏شود. به زعم اولریش بک، جامعه‏شناس آلمانی، این تحول نه عبور از مدرنیته که تعمیق آن است. وی با وضع اصطلاح جامعة ریسک کوشیده است نشان دهد در جامعة مدرن متأخر با نوعی وفور ریسک و آگاهی وسیع مردم از آن مواجهیم. در این جامعه، خطرات و تهدیدات نه ناشی از حوادث...

نسبت بین سنت و تجدد و پاسخ به چالش‌هایی که تجدد برانگیخته است، از دغدغه‌های فکری دکتر نصر است. به اعتقاد وی، بدون فهم صحیح مبانی تجدد نمی‌توان در خصوص نسبت آن با سنت سخنی گفت و درک و فهم از انسان، یکی از مبانی مهم تجدد و در تعارض اساسی با سنت است. در مقاله حاضر، رویکرد وی به انسان‌شناسی مابعدالطبیعی با گرایش سنت‌گرایی پرداخته می‌شود. اهمیت این مبحث بدان جهت است که انسان‌شناسی مدرن و حتی پسا مدر...

مجتبی زروانی* بهزاد حمیدی**   در بررسی تحولات دین داری در جامعه امروز، در نظر گرفتن صرف کمیت دینداران، گمراه کننده خواهد بود. در این راستا باید به تحولات کیفی دین داری نیز توجه نمود. برای بررسی کیفیت دین داری، نگاه پارادایمی یکی از بهترین طرق است. می توان سه پارادایم دین داری را از هم تمییز داد: پارادایم سنتی، پارادایم مدرن و پارادایم سوبژکتیو. در پارادایم سنتی، وظیفه مداری، حرف اول را می زند و...

مقاله حاضر گزارشی از جشن های نوروزی ایرانیان مهاجر در بریتانیا است که بهطرح «دیدگاه نظری»تازهای برای فهم نوروز در دنیای مادران می پردازد. در بخشی نخست مقاله، این دیدگاه نظری، بررسی و تشریح گردیده است. در بخش های دیگر، متناسب با دیدگاه ارایه شده، به بررسی گستره جهانی نوروز در دو دوره باستان و معاصر پرداخته شده است. بعد از آن گزارشی از جشن های نوروزی در بریتانیا ارایه می کنیم. دو بخش پایانی، به ت...

چکیده انسان و دنیای آشنایی زدایی شده در رمان: خوانشی پست مدرن از رمان های سلاخ خانه شماره پنج از کورت ونگات و همنوایی شبانه ارکستر چوبها از رضا قاسمی سعیده نعمتی مفهوم «آشنایی زدایی» از زمانیکه توسط فرمالیست روسی ویکتور شلوفسکی مطرح شد و به وسیله ی برتولت برشت و گای ارنست دبورد تکامل یافت، بسیاری از متفکران را درگیر خود ساخته است. آشنایی زدایی در سیاق ابهام زدایانه ی خود مبدل به روح جدایی...

تبیین جایگاه انسان به عنوان عنصر اندیشه ورز، یکی از دغدغه­های اصلی تمامی مکاتب بشری و الهی بوده است. در این مسیر برخی مکاتب ضمن افاضه جایگاه مستعلی به انسان، وی را فربه ساخته­اند و برخی به معارضه با این جایگاه استعلایی پرداخته و به صورت­بندی انسانی نحیف پرداخته­اند که هر دوی این تفاسیر، پیامدهایی منفی را به همراه داشته است. در فلسفه غرب، «مدرنیسم» به عنوان نماینده جریان اول و «پست مدرنیسم» به ع...

خوانش متون ادبی شیوه ای منحصر به فرد و بسیار مهم برای بررسی شرایط انسانی است. پژوهش انسان شناختیِ ادبی توسط این باور سازماندهی می شود که رابطه با متن ادبی، موقعیت مناسبی برای تفسیرِ پیوسته ی فرهنگ ایجاد می نماید. یکی از واقعیت هایی که بازنمود آن را در انسان شناسی ادبی می توان بررسی کرد، مدرنیته است. این واژه ی جادویی خیل عظیمی از متفکران را مفتون خود کرده و عمر گرانبهای بسیاری از آن ها را صرف خوی...