با این که همیشه از فرهنگ عرب قبل از اسلام به عنوان فرهنگ جاهلی یاد می شود، اما طبیعی است که تمامی سنت ها و نظام های اخلاقی و اجتماعی عرب را سنت های بد و نکوهیده، یا اخلاق مکروه و مذموم تشکیل نمی داده است؛ که اگر چنین بود آنان هرگز نمی توانستند به حیات خود ادامه دهند، ولی بدون تردید، در غالب شئون زندگی آنها، فرهنگ غلط و آداب و عادت های ناپسند جلوه بیشتری داشته است. ما در قرآن مجید با بسیاری از آ...

فرزندخواندگی یا به ‌اصطلاح فقهی آن «تبنّی»، عنوانی کهن است که امروزه نیز مصادیق نوین فراوان در کشورهای اسلامی و غیراسلامی یافته است. این عنوان با قضیه‌­ای در تاریخ اسلام که حاکی از رسمی دیرین در زمان جاهلیت است، پیوند خورده و شأن نزول آیات چهارم و پنجم سوره احزاب را فراهم آورده است. قضیه فرزندخواندگی زید بن حارثه توسط پیامبر اسلام در حالی که آیات سوره احزاب دال بر ممنوعیت فرزندخواندگی به شکل دور...

مکتب اصالت وجود یا اگزیستانسیالیسم، هستی انسان و مسائل مربوط به وی را به عنوان مرکز ثقل تفکّراتش، قرار داده است و دغدغۀ اثبات مسئولیّت، امکان تعالی و بهبودی وضع زندگی او را دارد؛ اما قرن ها پیش از ظهور فلسفۀ اصالت وجود در غرب، زرتشت، پیامبر ایران باستان، با اعتقاد راسخ به وجود اهورامزدا (خدا) و ارج نهادن به انسان، پرورش و پویایی ویژگی های اخلاقی و سعادت انسان را به عنوان هدف خود دنبال می کرد که ا...

دین اسلام با بستر فرهنگی ناب و منحصر به فردی که در خود داشت؛ به شکوفایی و بالندگی تمام زمینه های علم و هنر یاری رساند. از برکت اسلام در بین هنرها، سفالسازی نیز قابلیت هایی از خود بروز داد. این سفالینه ها، گاه در بردارنده پیام و مفاهیمی خاص بودند و بر این مبنا اعتقادات و باورها و اندیشه های مسلمانان را در خود جای دادند. زمینه های کسب علم ودانش وترویج آن دراسلام نیزباعث شکوفایی علوم مختلف بویژه ا...

از نظر فعالیت سیاسی می توان انبیای الهی را به دو دسته تقسیم کرد: نخست پیامبرانی که حکومت را در دست داشتند یا درگیر فعالیت سیاسی شدند مانند حضرت سلیمان 7 و دوم انبیایی که در رأس یک نظام سیاسی قرار نگرفتند مانند حضرت مسیح 7. در باب علت این اختلاف موضع، برخی آن را به حکمت و اراده خداوندی مربوط می دانند که تفسیری درون دینی از این پدیده محسوب می گردد. دسته ای دیگر، به ویژه جامعه شناسان دین، این تنوع...

امروزه سخن ازحقوق بشرکه حمایت ازحقوق طبیعی انسان ها را وظیفه خود می داند از بسیاری جهات لازم وضروری دانسته شده است از سوی دیگر ادعای جهان شمولی آن با تنظیم اعلامیه هایی درمقابل آن و در رابطه باحقوق و آزادی های مطرح شده درآن تضعیف شده است یکی ازاین اعلامیه ها اعلامیه اسلامی حقوق بشر می باشدکه براساس تعالیم اسلامی تنظیم شده است . پژوهش حاضر درصدداست به بررسی و مطابقت حقوق بشر با تعالیم اسلام بپر...

با پیدایش و گسترش تصوف در جهان اسلام از قرن دوم به بعد، یکی از مناطقی که تصوف در آن رشد و گسترش پیدا کرد، ناحیه خراسان قدیم بود. تصوف در این نقطه با ابراهیم ادهم آغاز می شود که تصوف او مبتنی بر زهد و ریاضت بوده است؛ بعلاوه در این خطه، عرفای بزرگی همچون بایزید بسطامی، ابوسعید ابوالخیر، مولانا جلال الدین بلخی سربرآوردند که سبب رشد تعالیم و گسترش تصوف اسلامی شدند. تصوف در این منطقه، دارای ویژگی ها...

این مقاله در صدد یافتن پاسخ برای پرسشهای زیر است: 1- چه رابطه ای بین فرهنگ و توسعه اقتصادی وجود دارد؟ 2- فرهنگ توسعه دارای چه ویژگیهایی است؟ 3- آیا اسلام با فرهنگ توسعه یا به عبارت دقیقتر با عوامل فرهنگی موثر بر توسعه اقتصادی در تعارض است؟ از آنجایکه پاسخ به سوالات فوق تا اندازه زیادی به تعاریف ما از فرهنگ ، توسعه و اسلام بستگی دارد لذا ابتدا به این موضوع پرداخته شده است. برای پی بردن به را...

هر چند بحث سرمایه اجتماعی مبحثی نوظهور است که از دهه 1970 در ادبیات توسعه در کنار سایر سرمایه ها ـ فیزیکی، انسانی، اقتصادی ـ مطرح شده است، امّا مفهوم آن که به روابط و پیوندهای بین انسان ها مربوط می شود و موجب همکاری متقابل بین آحاد جامعه و استحکام پایه های اجتماع می گردد درآموزه های دینی به ویژه دین اسلام به وفور یافت می شود. در این تحقیق پس از مشخص کردن آیات و روایات مرتبط به هر مولفه و شاخص ب...

این مقاله در صدد یافتن پاسخ برای پرسشهای زیر است: 1- چه رابطه ای بین فرهنگ و توسعه اقتصادی وجود دارد؟ 2- فرهنگ توسعه دارای چه ویژگیهایی است؟ 3- آیا اسلام با فرهنگ توسعه یا به عبارت دقیقتر با عوامل فرهنگی موثر بر توسعه اقتصادی در تعارض است؟ از آنجایکه پاسخ به سوالات فوق تا اندازه زیادی به تعاریف ما از فرهنگ ، توسعه و اسلام بستگی دارد لذا ابتدا به این موضوع پرداخته شده است. برای پی بردن به را...