متغیر منطقه‏ای مولفه مهمی در جنگ بین کشورها محسوب می‏شود. کشورهای پیرامونی و کشورهای همسایه دولت‏های درگیر، براساس تأمین حداکثری منافع ملی، گزینه‏های مختلفی را همچون بی‏طرفی تا حمایت‏های ضمنی و آشکار از طرف‏های درگیر و حتی مداخله در جنگ به نفع یکی از طرفین را پیش رو دارند. جنگ ایران و عراق نیز از این قاعده مستثنی نیست. این جنگ، رویداد منطقه‏ای مهمی بود که کشورهای پیرامونی را تحت‏ تأثیر قرار داد...

مرزهای دریایی از مباحث مهم در جغرافیای سیاسی می­باشد. هر کشور ساحلی به علت ارتباط مرز دریایی با کشورهای مجاور، جهت اعمال حاکمیت بر قلمرو دریایی و تحدید حدود خود با دیگران تلاش می­کند. ایران اولین بار در سال 1313 با تصویب قانون مرزهای دریایی نسبت به اعمال حاکمیت بر قلمروهای دریایی خود در خلیج فارس اقدام کرد. با وجود کرانه ساحلی زیاد ایران در خلیج فارس، ابعاد حاکمیتی مرزهای دریایی ایران با کشورها...

بیشتر تحلیل­گران غربی به ویژه آمریکایی، عمدتاً از منظر واقع­گرایی تهاجمی به سیاست خارجی ایران در عراق می­نگرند. این نویسندگان اهداف و راهبردهای سیاست خارجی ایران را بیشینه­سازی قدرت در راستای هژمونی منطقه­ای، شدیداً فرقه­گرایانه و تهاجمی ارزیابی می­کنند. مقاله حاضر برخلاف رویکرد فوق، از دریچه موازنه تهدید «استیون والت»  به سیاست خارجی ایران در عراق از سال 2003 تا 2018 می­نگرد. آنچه راهبرد اصلی سی...

تحولات راهبردی در منطقه خلیج فارس؛ رویکردی سیاسی- امنیتی دکتر احمد جالینوسی* چکیده: بعد از پایان دوران صلح بریتانیایی و شروع عصر صلح آمریکایی، ایالات متحده نقش اساسی و مهمی در ساختار امنیتی خلیج فارس و ادارۀ ترتیبات آن به عهده گرفت و همچنان تلاش کرده پس از جنگ اول و دوم خلیج فارس، نفوذ و حضورش را تقویت کند؛ به ویژه اینکه در جریان اشغال کویت توسط عراق، کویت به عنوان یک عضو شورای همکاری خلیج فارس...

هدف ما در این پژوهش، بررسی روند شکل گیری خودمختاری کردستان عراق و تاثیر قواعد و هنجارهای بین-المللی در شکل گیری خودمختاری کردهای عراق ¬است. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جهان گامی جدی را در زمینه نقش قواعد و هنجارهای بین¬المللی برداشت، نظم نوین جهانی در ابتدای دهه نود میلادی، قاموس اقدامات بشردوستانه و دنیایی هنجاری به نظر می¬رسد، و قسمتی از این اقدامات، آگاهی¬های جامعه بین¬المللی و نقش نه...

در 31 شهریورماه 1359، جنگ ایران و عراق با هجوم سراسری ارتش عراق به استان های غربی ایران و حملات هوایی گسترده این کشور به مراکز مهم نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران آغاز شد و تا برقراری آتش بس مؤثر در 29 مرداد ماه 1367 ادامه یافت. در طول هشت سال جنگ، دو طرف درگیر با توجه به این اصل روابط بین الملل که اتحاد و ائتلاف یکی از منابع قدرت است کوشیدند تا با جلب حمایت کشورهای دیگر بر توان خود بیفزایند و از ...

تحولات راهبردی در منطقة خلیج فارس؛ رویکردی سیاسی- امنیتی دکتر احمد جالینوسی* چکیده: بعد از پایان دوران صلح بریتانیایی و شروع عصر صلح آمریکایی، ایالات متحده نقش اساسی و مهمی در ساختار امنیتی خلیج فارس و ادارۀ ترتیبات آن به عهده گرفت و همچنان تلاش کرده پس از جنگ اول و دوم خلیج فارس، نفوذ و حضورش را تقویت کند؛ به ویژه اینکه در جریان اشغال کویت توسط عراق، کویت به عنوان یک عضو شورای همکاری...

مولفه های تعامل گرایانه دوسوی منطق? خلیج فارس پس از تهاجم 2003 آمریکا به عراق وسلسله تحولات پی در پی منطقه ای از جمله جنگ 2005 حزب الله و2009 حماس با اسرائیل و خاص تهاجم و مداخله نظامی 2011 عربستان سعودی به بحرین بهم خورده است. به عبارت دیگر شاخص های تعامل گرایانه امنیتی می بایست مبتنی بر اعتماد سازی دفاعی- امنیتی و سیاسی، تنش زدایی و حسن همجواری بین دوسوی منطقه خلیج فارس و بخصوص جمهوری اسلامی...

ایران و عربستان پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل اصول و مبانی تفاوت در سیاست خارجی به عنوان دو کشور رقیب در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس در موارد متعددی (ایدیولوژیکی، ژیوپلیتیکی، سیاسی، امنیتی، و...) با هم به رقابت می پردازند. در این میان حمله نظامی آمریکا به عراق در سال 2003 و تغییر نظام سیاسی در عراق و به حاشیه رفتن سنی ها در این کشور در اثر روند دموکراسی سازی، به شکل گیری دور جدیدی از رقابت...

این مقاله سعی دارد به این سؤال اصلی پاسخ دهد که با توجه به نفوذ جمهوری اسلامی ایران در کشور عراق و اهمیت عراق جدید در محیط راهبردی جمهوری اسلامی ایران، منابع قدرت نرم‌افزاری ایران در این کشور شامل چه مؤلفه‌هایی می‌باشد؟ یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد که مواردی از قبیل: مواضع ایران بعد از اشغال عراق، سقوط رژیم ضد ایرانی، روی کار آمدن شیعیان در عرصه سیاسی، احزاب فعال شیعی در کشور عراق، برگزاری ر...