مجموعه‌ ارگ که در شمال شرق شهر بم قرار دارد، یکی از معدود مجموعه‌های تاریخی است که سیمایی از یک شهر سنتی ایرانی را به‌ خوبی نمایش می‌دهد. علی‌رغم انجام پژوهش‌هایی در ارتباط با ساختار شهرسازی آن، درباره‌ی برخی از عناصر معماری به‌ویژه ساختار، زمان شکل‌گیری و روند تکوین ورودی اول پرسش‌هایی وجود دارند که بی‌پاسخ‌مانده‌اند. در پژوهش پیش‌رو که از نوع تحقیقات تحلیلی- تاریخی است، تلاش شده به‌ آن‌ها پاس...

شهرستان بردسیر از نظر کانسارهای فلزی، به ویژه مس، از غنی ترین مناطق شرق ایران است. بیشتر این کانسارها در منطقة غربی و جنوب غربی بردسیر در منطقة کوه پنج واقع شده اند. برخی از این کانسارها از دورة پیش از تاریخ تا سده های متأخّر اسلامی استحصال شده اند. اطّلاعاتی که در این مقاله ارائه می شود بررسی شماری از معادن باستانی و محوطه های ذوب فلز بخشهای غربی و جنوب غربی بردسیر است که طیّ بررسی و شناسایی فصل ...

بررسی و شناخت اسطوره های اقوام و ملتها در مطالعات باستان شناسی مربوط به دوران تاریخی حایز کمال اهمیت است. زیرا کمتر اثر هنری را می توان مشاهده کرد که رد و نشانی از اساطیر یا باورهای اقوام مذکور بر خود نداشته باشد. این گونه پژوهشها را شمایل شناسی(iconography) می نامند که باستان-شناسان ادراکی بیشتر به آن می پردازند. این رساله توصیفات ارائه شده در مورد عناصر اسطوره ای، دینی و حماسی ایرانی در متو...

در این پایان نامه به بررسی " ایرانشهر و تقسیمات کشوری در متون کهن " پرداخته شده که در آن نظام سیاسی و تقسیمات کشوری در ایران باستان مورد پژوهش قرار گرفته است. تقسیمات کشوری شامل کشور، ساتراپ یا خشثرپاون ، شهر ، روستا و ... می باشد که به تفصیل در دوره های تاریخی پیش از اسلام در فصل های جداگانه بررسی شده است. مهم ترین مفهوم در تقسیمات کشوری دوران کهن ، واژه شهر می باشد که معانی گوناگونی را در بر ...

در ادوار پیش از ساسانی، حکومت های عیلام، ماد، هخامنشی، سلوکی و اشکانی نیز در طول حیات خود به انجام آیین های دینی توجه می کردند که از جمله می توان به هدیه، نذر، قربانی و پیشکش به خدایان ومعابد اشاره کرد. در شاهنشاهی ساسانی نیز، که با ظهور اردشیر آغاز می شود، با رسمی شدن دین زردشتی در این سلسله، اموری دینی از جمله وقف و کارهای نیک که مورد تأیید و تأکید در این دین بوده، در دولت و جامعۀ ساسانی مورد...

از دغدغه‌های بسیار مهم دانش عرفان، تبیین کیفیت به فعلیت رساندن استعدادهای انسان و نحوه رسیدن او به غایاتش است. اهل عرفان با اثبات ضرورت سلوک عرفانی، گام‌نهادن در این مسیر را بهترین راه‌حل برای رسیدن به هدف مذکور می‌دانند. این مقاله می‌کوشد نسبت امام معصوم با سلوک الی‌اللّه را از دو منظر بررسی کند: ارتباط امام معصوم با صراط سلوکی؛ و رابطهٔ امام معصوم با سالک. امام معصوم مقوِّم صراط سلوکی است و شأن و...

شاهنشاهی اشکانی، سومین سلسلة ‏‏ایرانی، حدود پنج قرن نقشی به‌سزا در دنیای باستان ایفا کرد، اما به‌سبب کمبود منابع نوشتاری از این دوران سکه‏‏ها عمده‏‏ترین منبعِ باارزش برای بازشناسی اندیشه‏‏ها و دیدگاه‏‏های سیاسی، تاریخی، فرهنگی، هنری، و مذهبی شاهان اشکانی‌اند. اغلب و براساس شباهت‏‏هایی که میان نمادهای به‏کاررفته در سکه‏‏های اشکانیان با فرهنگ یونانی دیده می‏‏شود، اشکانیان را نورسیدگان فاقد فرهنگ م...