در تاریخ تفکر مارکسیسم، لوکاچ متفکری بسیار اثرگذار بود. وی آثار مارکس را به شیوه خود قرائت کرد. بنا به خوانش او مارکسیسم نه یک نظریه تحلیلی که بیشتر یک روش برای مشاهده، فهم و تغییر جهان بود. او روش مارکس را در تلاش برای فهم و دستیابی به کلیت تعریف می­کرد. وی کلیت را در دست کم پنج معنای متفاوت به کار می برد که عبارت بودند از: بیانگر، مرکز زدوده، هنجاری، طولی و عرضی. او روش دیالکتیک را به معنای ق...

مقصود این مقاله بیان این نکته است که کسب قدرت برای انسان تنها از طریق میل دایم او به اقتدار و تأسیس دولت برآورده نشده بلکه وی به طور طبیعی به نابودسازی اقتدارهای محیط و مسلط دولت های بیگانه و نابیگانه روی می آورد. طبیعت انسان صرفاً در ساختن دولت ها نیست؛ بلکه کوشش انسانی به نابودی دولت ها نیز معطوف است. تحقیق درباره امکان ضددولت کوششی برای شناخت راه های دیگر وحدت سیاسی گروه هایی از انسان هاست که...

چکیده ندارد.

مصر، با تمدنی چند هزار ساله و سنت­های ریشه­دار در پایان سده­ی 18، به دنبال حمله­ی ناپلئون با تمدن نوین اروپایی آشنا شد. این آشنایی، مقدمه­ی رویارویی «سنت» و «تجدد» را در این کشور فراهم کرد. بازتاب تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگیِ حاصل از این رویارویی را می­توان در آثار داستانی معاصر مصر بررسی کرد. قصرالشوق نجیب محفوظ، به عنوان دومین رمان از مجموعه­ی سه­گانه، داستانی است که می­توان پیامدهای حاصل ا...

نهادآموزش و پرورش، عامل رسمی انتقال فرهنگ و دا نش به نسل جوان و تضمین کننده‌ی بقا و ثبات جامعه است. بنابراین، توجه کارشناسانه در انتخاب محتوای درسی و پیام‌های آنها، می‌تواند به صحت و سلامت فرآیند شکل دهی هویت ملی و همچنین رشد آن در دانش آموزان کمک نماید. به همین دلیل، مسأله‌ی کلی پژوهش حاضر عبارت است از؛ چگونگی پرداختن کتب تعلیمات اجتماعی پنجم دبستان و سوم راهنمایی، به عنوان مقاطع پایانی دو دور...

فلسفه هگل چهرهای ژانوسی دارد هم فلسفهای متافیزیکی است و هم سکولار. او بهدنبال تئوریزه کردن شرایط زمانه خود است و از اینروست که به مدرنیته و پیامدهای آن توجهی ویژه دارد. مدرنیته از رنسانس آغاز شد و بر شاخصهایی چون خردگرایی، تفکر انتقادی، اندیشه ترقی، افسونزدایی، تفرد، پرهیز از پیشداوری استوار بود. تمرکز این مقاله بر اهمیت و نقش فلسفه سیاسی هگل در مدرنیته است، لذا میکوشد تا جایگاه اندیشه هگل بهعن...

چیستی نسبت دین و تجدد به‌ویژه از اواخر سلطنت قاجار، همواره مورد تأمل اندیشمندان بوده و پاسخ به آن، رویکردهای مختلفی را شکل داده است. رویکرد روشنفکری در پی اصالت‌بخشی به تجدد و گذار از سنت است؛ در مقابل، رویکرد سنتی معتقد به تبعیت از سنت سلف و بی‌نیازی دین از دنیای مدرن است. رویکرد دیگری نیز در میان روحانیت حوزه با عنوان «نواندیشی حوزوی» وجود دارد که ضمن اعتباربخشی به مبانی سنتی حوزه، بر بازسازی...

عرفی شدن دین در دو گفتمان اسلام سیاسی وتجدد، دارای معانی متفاوتی است. تجدد در پی عرفی شدن دین است تا مفاهیم اساسی خود را در خارج از حوزه دین معنا دهی کند؛ اما اسلام گرایی در پی عرفی شدن است تا بر اساس تحولات وتغییرات ومقتضیات زمان ودر چارچوب اجتهاد، به مسائل ونیازها در دایره شریعت پاسخ دهد. در تاریخ معاصر ایران این دو گفتمان مبنای بسیاری از تحولات سیاسی ـ اجتماعی است وبرای تحلیل آنها باید با عص...

این نوشتار به بررسی نظریه ی تراژدی هگل که به نحو مبسوط در کتاب درسگفتارهای زیبایی شناسی وی آمده است، می پردازد. هگل بر اساس اصول دیالکتیکی خود، تراژدی را ذیل درام، درام را ذیل شعر و شعر را ذیل هنرهای رمانتیک که یکی از سه گانه های تاریخ هنر است، دسته بندی می کند؛ هنری که همان زیبایی مصنوع است و در حکم بهترین تجلی محسوس مطلق. بر همین اساس از نخستین اهداف این نوشتار بررسی جایگاه زیبایی شناسی و هنر...

پژوهش حاضر نگاهی گذرا به ویژگی ها و دگرگونی های مفهوم سیاسی، اجتماعی آزادی در عصر مشروطیت و اندیشمندان آن است، نهضت مشروطیت (1906م/1285ش) حرکتی مهم به شمار می رود که راه دگرگونی سیاسی و اجتماعی جامعه را به سمت و سویی جدا ، از دوره های پیش گشود. به دلیل اینکه اندیشه های مدرنیته وارد فضای گفتمان سنتی ایران می شود و ارزش ها و باورهای متفاوتی را مطرح می کند، مفهوم آزادی در عصر مشروطه با مفمهوم سنتی...