زبان فارسی ازجمله زبان هایی است که در آن کانونی سازی[1] رخ می دهد. درنتیجۀ رخ داد این پدیده، که نمونه ای از قلب نحوی[2] به شمار می رود، سازۀ نحویِ کانونی شده یا در سطح ساخت ظاهری جابه جا می شود و یا در سطحِ صورتِ منطقی به جایگاهِ شاخصِ فرافکنِ کانون. یافته­ها  نشان می دهد که: (الف) حرکت کانونی سازی، قبل از بازنمون[3]، ضرورتاً منجر به خوانش تقابلی نمی شود، (ب) کانونی سازی شامل حرکتِ کلِ سازة کانونی شده د...

افزایش تولید علم در سطح جهان، نیاز جدی به روش‌ها و ابزارهای دقیق و تا حد امکان عینی را برای سنجش بهره‌وری علمی پژوهشگران به منظور تضمین کیفیت عملکرد آنان پدید آورده است. روش‌ها و مدل‌های بسیاری در این زمینه ابداع شده که هریک تنها بخشی از واقعیت را منعکس می‌سازند. تعداد مقاله‌های علمی منتشرشده در مجلات علمی معتبر و شاخص‌ها و مدل‌های برگرفته از آن، عینی‌ترین و در عین حال آماده‌ترین ابزارهایی هستن...

این کتاب از امهات کتب ایران شناسی و تحقیقات ایران پیش از اسلام است که توسط ویلیام جکسون استاد زبانهای هند و ایرانی دانشگاه کلمبیا در سال 1928 نوشته شده است . با وجود اینکه مدت درازی از تاریخ نگارش آن می گذرد ولی همچنان ارزش و اعتبار خود را حفظ کرده و برای دانشجویان و محققان زبانهای کهن ایران و فرهنگ باستانی این سرزمین دارای ارزش ویژه است . جکسون در این کتاب به تمام موضوعات دینی و اعتقادات ایران...

ما در این مقاله با بررسی بعضی از جملات در زبان فارسی و با استفاده از نظریات زبانشناسان ، ابتدا وجود گروه شمار (number phrase ) را در گروه تعریف (DP) زبان فارسی ثابت می کنیم و سپس نشان می دهیم که جایگاه تکواژ جمع در زبان فارسی نیز مانند دیگر زبانها ، هسته گروه شمار است . سپس ضمن بررسی ویژگی های تکواژ جمع در زبان فارسی ، ثابت می کنیم که ظاهر نشدن اعداد بیش از یک با اسم های دارای تکواژ جمع در این ...

در این مقاله معانی لغوی کلمهء أم در قرآن کریم و در فرهنگ های زبان عربی مورد بررسی قرارگرفته و تلفظ این واژه به صورت تطبیقی در سایر زبان های سامی بیان شده است. کاربردهای گوناگون اسمی- فعلی- اصطلاحی و دستور زبانی ام در این مقاله آمده است. در این پژوهش وجود کلمات ثنایی (دو حرفی) در زبان های سامی نشان داده شده است. برخی از زبانهای سامی از جمله زبان عربی تمایل زیادی به ثلاثی کردن این گونه کلمات داش...

چکیده زبان فارسی و زبان صربی دو زبان همریشه هستند. هر دو عضو خانوادهی بزرگ زبانی می باشند که به نام زبانهای هندواروپایی معروف است و، به عبارت دیگر، آنها در زمان باستان یک زبان و زبان یک قوم بودهاند. از آنجا که این دو زبان از یک خانوادهی زبانی هستند، کهنترین مرحلهی تاریخ زبان فارسی در عین حال کهنترین مرحلهی تاریخ زبان صربی نیز است. در این پایاننامه کوشش برای نشان دادن بازماندههای زبان کهن ه...

هدف این تحقیق بررسی تغییرات واجی و صرفی وام­واژه­ها در زبان ترکی آذربایجانی می­باشد. سخن­گویان هر زبانی برای استفاده از وام واژه ها، آنها را در دستگاه صرفی و واجی بومی خود تغییر می­دهند. در این پژوهش ابتدا واژگانی که از زبانهای فارسی و عربی وارد این زبان شده مشخص گردیده سپس به بررسی تغییرات واجی مانند هماهنگی واکه­ای ،ابدال، درج، حذف، نرم­شدگی، همگونی و تغییرات صرفی از جمله ترکیب و اشتقاق پرداخ...

دورۀ قاجاریّه یکی از پر نشیب و فرازترین دوره های تاریخ زبان و ادبیّات فارسی است. این امر مدلول عوامل متعدّدی است که مهمترین آنها تحوّل چشمگیر در زبان فارسی (نوشتاری) به علّت ارتباطات سیاسی، علمی، فرهنگی، نظامی و... با غرب است. تأسیس دارالفنون، نهضت بزرگ ترجمه، نگارش سفرنامه های افراد زیادی از فرنگ رفتگان، رواج روزنامه ها، رشد سطح آگاهی مردم، ظهور انقلاب مشروطه و ...، در تغییر چهره زبان فارسی(اعم از ...

در این مقاله معانی لغوی کلمهء أم در قرآن کریم و در فرهنگ های زبان عربی مورد بررسی قرارگرفته و تلفظ این واژه به صورت تطبیقی در سایر زبان های سامی بیان شده است. کاربردهای گوناگون اسمی- فعلی- اصطلاحی و دستور زبانی ام در این مقاله آمده است. در این پژوهش وجود کلمات ثنایی (دو حرفی) در زبان های سامی نشان داده شده است. برخی از زبانهای سامی از جمله زبان عربی تمایل زیادی به ثلاثی کردن این گونه کلمات داش...

بازنمون فراروایت نجات­بخشی عرفان اسلامی در گفتمان و روایت تذکر ه الاولیای عطار پروین تاجبخش [1] جهان دوست سبزعلی‌پور [2] طاهره قمی کتیگری [3]     تاریخ دریافت :29 /12/91   تاریخ تصویب : 12/12/92 چکیده   متون عرفانی یکی از شاخه‌های پربار ادبیات فارسی است. این متون به دلیل ارتباط شفافی که با تجربه و تخیل عرفانی و بشری دارد، منشأ زایش‌های هنری و تجربه‌های زبانی بیان‌ناپذیری است. یکی از ویژگی‌های س...