از جمله رویکردهای برخی زبان شناسان متن و قرآن پژوهان در دهه های اخیر، تلاش برای دستیابی به یک چارچوب زبان شناختی مدون و مناسب برای تبیین ساختار قرآن کریم است. گستردگی و تداخل موضوعات در متن قرآن، ساختار روایی متفاوت ، فراوانی خردمتن ها و پاره متن ها از یک سو، و روابط بسیار پیچیده درون متنی و بینامتنی از دیگر سو، جزو چالش های این رویکرد تازه است. جستار حاضر، با هدف رسیدن به پاسخی درخور این بحث، ...

در این مقاله، به واکاوی سبک‌شناسانة مجلد ششم کتاب تاریخ بیهقی بر اساس یکی از الگو‌های متأخّر در زمینة سبک‌شناسی ادبی (که در بستر دانش روایت‌شناسی شکل گرفته‌)، پرداخته شده‌است. پرواضح است که هر متن ادبی از لایه‌ها و سطوح مختلف زبانی شکل یافته‌است و هر کدام از این لایه‌ها و سطوح، به سهم خود در تعیین سبک نگارش نویسنده دخیل هستند؛ لایه‌هایی چون واژگان، جمله و سطوح کلان‌تر همچون گفتمان روایی...

از آن جایی که عناصر ادبی خصوصا سبک و نماد در ادبیات جهان از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند، ترجمه این عناصر نیز نقش مهمی در انتقال فرهنگ از یک زبان به زبان دیگر و از یک ملت به ملت دیگر دارد.از این رو با عنایت به اهمیت این موضوع پژوهشگر بر آن شد تا نحوه ترجمه سمبل ها و سبک یکی از متون کهن فارسی را در برگردان فرانسه آن بررسی نماید. هدف از پژوهش حاضر بررسی سمبل ها در عقل سرخ اثر شیخ شهاب الدین سهر...

سبک­شناسی تطبیقی با مقایسه ساختار متنی و فرامتنی دو متن مبدأ و مقصد، میزان همسانی­ها و ناهمسانی­های سبکی هر دو را نشان می­دهد. در این نوع پژوهش، نوع دریافت مترجم از متن اصلی، میزان موفقیتش به عنوان واسطۀ انتقال سبک اصلی نویسنده، میزان تصرّف وی در سطوح زبانی، ادبی و فکری متن اصلی، تأثیر جامعۀ گیرنده بر ترجمه و گاهی میزان پذیرش جامعۀ مقصد ارزیابی می­شود. ملک الشّعرای بهار در قصیده­ای با عنوان «نکیر...

یکی از زمینه­های پژوهش­های ادبیّات تطبیقی، بررسی ترجمه­ها از یک منبع به زبان­های گوناگون است. این مقاله در زمینۀ تطبیق کلّی و جزئی کلیلۀ عربی ابن مقفّع، با ترجمه­های فارسی منشی و محمّد بخاری است و نگارندگان تلاش نموده­اند تا دیدگاهی تحلیلی دربارۀ منشأ و موضوع ابواب و نیز راز تفاوت ترجمه­ها ارائه دهند. حکایات هندی که برای آموزش درس سیاست و مسائل جهانی بوده­اند، به نسبت تفکّر و فرهنگ مترجمین جنبۀ اخلا...

در این مقاله پس از بحث کوتاهى درباره مفهوم، اهمیت و نقش "لحن" در سبک متون ادبى و پیوند "لحن" و "موضوع"، به تحلیل لحن‏هاى متفاوت و متناسب با موضوعات اصلى دیوان حافظ پرداخته شده است. در این راستا، دیوان حافظ از نظر موضوعى به ده بخش، تقسیم و پس از چندین بار خوانش، لحن‏هاى پر بسامد در پیوند با هر موضوع، تبیین و تحلیل گردیده است؛ یافته‏هاى پژوهش که به گونه‏اى کوتاه و نمونه‏وار در متن مقاله آمده است،...

نسخة خطّی آداب انشاء که بعضاً از آن با عنوان انشای عالم‌آرا یاد شده است، زاییدة ذهن نقّاد و طبع وقّاد یکی از مترسّلان، بلاغیّون و شعرای معاصر شاه طهماسب صفوی است که تا کنون در پردة خمول و گوشة انزوا باقی مانده است. آداب انشاء در شمار متون نظری و آموزشی ترسّل محسوب می‌شود. مؤلف در ساختاری دقیق و منسجم، در یک مقدّمه و سه بخش اصلی موسوم به لمعه و خاتمه، اهمّ مباحث نظری ترسّل را با رویکردی جدید و از منظر...

رویکرد گفتمانی برخلاف نگرش متن محور،همه عوامل مؤثر در شکل گیری معنا در متن را مورد توجه قرار می دهد و علاوه بر جنبه های زبانی متن، بافت موقعیتی و در کل فرازبان را نیز در نظر می گیرد و در نوع انتقادی آن به ایدئولوژی و روابط قدرت به عنوان عامل جهت دهنده به متن توجه می شود؛ چنین رویکردی بر خلاف نگرش جزئی نگر متن محور، شناختی همه جانبه از متن به مترجم می دهد. بر این اساس، نگارنده در مقاله حاضر برآن...

چکیده ترجمهی ادبی از مباحث اصلی در حوزه ی مطالعات ترجمه به حساب می آید که در آن، مترجم ادبی نه تنها باید به انتقال معنا، بلکه به شکل و سبک متن اصلی نیز اهمیت دهد. هم چنین تعابیر متفاوت از الگو های ساختاری و شیوه های گونهگون بیان، به ترجمههای متفاوتی میانجامد که نشانگر اهمیت سبک در ترجمه و خوانشهای متفاوت از متن است. بنابراین، می توان سبک را جوهر? ذاتی در بیان هر نویسنده در نظر گرفت. ترجمه ی ...