نام پژوهشگر: حسین وحید دستجردی

بررسی ترجمه ”گونه کاربردی“ در دو ترجمه فارسی از” سیمای هنرمند در جوانی“ اثر جیمز جویس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1388
  سعید شعبان فر   حسین پیر نجم الدین

هدف اصلی در این تحقیق بررسی گونه زبانی و چگونگی تغییر آن در متن است. در این راستا با بررسی چگونگی تغییر گونه زبانی در متن اصلی به مطالعه وجود یا عدم وجود و نیز چگونگی انتقال ان در ترجمه پرداخته شده است. بدین منظور داستان چهره مرد هنرمند در جوانی اثر جیمز جویس مورد مطالعه قرار گرفت که پیش از تحلیل گونه های زبانی بکار برده شده در آن و تغییراتی که این گونه های زبانی در طول داستان داشته اند دو ترجمه این اثر از منوچهر بدیعی و پرویز داریوش مطالعه شد. در مطالعه گونه زبانی که بر اساس مدل تحلیل گونه زبانی هالیدی شامل فحوا، سبک، و زمینه می شود نمونه هایی که از این داستان گرفته شده بودند مورد تحلیل قرار گرفتند. در کنا این نمونه ها جملات ترجمه شده به زبان فارسی برای بررسی مطابقت آنها با متن اصلی آورده شده اند. نتایج برآمده از این تحقیق نشان دادند که کاربرد شیوه ترجمه لغت به لغت بیش از سایر روشهای ترجمه بود ونیز هر دو مترجم تا حدودی در حفظ تغییرات گونه زبانی موجود در متن اصلی کوشا بوده اند.

ترجمه و جهانگردی:: بررسی مشکلات ترجمه کتابهای راهنمای صنعت جهانگردی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1388
  صالح دلفروز عبدالملکی   حسین وحید دستجردی

هدف تحقیق حاضر بررسی کیفیت ترجمه های انگلیسی متون صنعت گردشگردی که بوسیله مترجمان فارسی زبان ایرانی به انگلیسی ترجمه شده اند و یافتن پربسامدترین الگوهای خطای موجود در ترجمه های چنین متنهایی بوده است.بر این اساس پرسشهای زیر مطرح گردیدند: 1. آیا ترجمه های انگلیسی ارائه شده از متون گردشگردی در کتابهای راهنمای گردشگری و لوحهای فشرده چند رسانه ای از لحاظ نحوی،معنایی و کاربردی مناسب هستند؟ 2. الگوهای خطای متداول در ترجمه متون گردشگری به چه صورت هستند؟ به منظور پاسخگویی به سوالات بالا سه کتاب راهنمای صنعت گردشگری و دو لوح فشرده چند رسانه ای که با هدف معرفی جاذبه های گردشگری استان اصفهان توسط مترجمان فارسی زبان از فارسی به انگلیسی ترجمه شده اند به دقت مورد مطالعه قرار گرفتند. ازمیان منابع فوق 300 جمله بطور تصادفی انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل خطایی قرار گرفتند. نتیجه این تحلیل نشان داد که بیش از یک سوم جملات مورد مطالعه دربردارنده یک یا چند خطا بودند. سپس بر اساس مدل پیشنهادی این تحقیق که ترکیبی از الگوی طبقه بندی خطای ارائه شده توسط ata و طبقه بندی زبانی خطاهای کشاورز بود، متداولترین الگوهای خطای مشاهده شده در متون صنعت گردشگری شرح داده شدند. بر اساس مدل تشخیص خطای به کار رفته در این مطالعه بیشتر خطاهای نحوی مربوط به الگوی "دستور"، بیشتر خطاهای معنایی مربوط به الگوی "کلمات تخصصی،انتخاب کلمه" ، بیشتر خطاهای کاربردی مربوط به الگوی "ترجمه اشتباه به زبان مقصد"و بیشتر خطاهای خاص ترجمه مربوط به الگوی "متنهای ناقص" بودند. کلید واژه ها: خطاهای نحوی ، خطاهای معنایی، خطاهای کاربردی، ترجمه، گردشگری، کتابهای گردشگری، تحلیل خطا، کاربردشناسی

تهیه و تدوین مطلب برای فراگیران زبان انگلیسی با پیشینه زبان فارسی در مقطع متوسط: مزایای تلفظ زبان انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1388
  محمد دادخواه تهرانی   حسین وحید دستجردی

تلفظ غلط همچنان از نقاط ضعف فراگیران زبان انگلیسی در دنیا به شمار می آید. تحقیق حاضر گزارشی جامع از فراگیری زبان انگلیسی توسط فراگیران فارسی زبان در مقطع متوسط مهارت زبانی ارائه می دهد. به بیان دقیق تر، در این مطالعه سعی بر آن شده: الف) دلایل نهفته ی تلفظ غلط لغات بر پایه ی ویژگی های زنجیری آواشناسی زبان انگلیسی آشکار شوند، ب) اهمیت تجزیه و تحلیل اشتباهات فراگیران فارسی زبان در رابطه با ویژگی های زبرزنجیری آواشناسی زبان انگلیسی مورد بررسی قرار گیرند و پ) کارایی مطالب تهیه شده بر اساس یافته های دو بخش ابتدایی تحقیق مورد ارزیابی قرار گیرد. زبان آموزان بی شماری به طور خودآگاه و یا ناخودآگاه در این تحقیق مشارکت داشتند. نمونه ی آماری منتخب برای این تحقیق شصت و چهار فراگیر زبان انگلیسی با پیشینه ی زبان فارسی در مقطع متوسط مهارت زبانی بودند که در بخش های دوم و سوم این مطالعه شرکت نمودند. از آنجایی که یافته های تئوری بدست آمده از دو بخش ابتدایی این تحقیق زیربنای تهیه ی مطلب در بخش پایانی بود، محقق با طراحی دو نمونه تست اولیه و ثانویه و همچنین بابهره گیری از عملیات آماری متعدد، کارایی مطالب تهیه شده را مورد ارزیابی قرار داد. بدین منظور، دو کلاس مقطع متوسط در یکی از مدارس زبان انگلیسی در اصفهان انتخاب و به طور تصادفی گروه شاهد و آزمایش تحقیق نامیده شدند. آموزش مطالب نوین این تحقیق در بیست و شش جلسه انجام شد. نتایج بدست آمده ازاین تحقیق حاکی از آن بود که زبان فارسی به عنوان زبان مادری فراگیران 51.82 درصد بر روی تلفظ لغات زبان انگلیسی تأثیر گذار می باشد. همچنین، برخی از ویژگی های زبرزنجیری آواشناسی زبان انگلیسی همچون صداهای متصل برای فارسی زبانان دشوارترند. نتایج بخش پایانی بیانگر بازده خوب آموزش خوب مطالب تهیه شده بود اگرچه این کارایی چشمگیر نبود.

آزمودن فرضیه ساده سازی : بررسی ویژگی های ساده سازی در متون اقتصادی ترجمه شده وترجمه نشده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1388
  آزاده استکی   حسین وحید دستجردی

، تحقیق حاضر در وحله اول به آزمودن «فرضیه ساده سازی»از طریق سه ویژگی پرداخت: تراکم لغوی، میانگین طول جملات و نسبت کلمات به تکرار آنها. بر اساس فرضیه ساده سازی، متون ترجمه شده در مقایسه با متون ترجمه نشده، دارای نسبت بالای کلمات به تکرار آنها، تراکم پایین لغوی و طول کمتر جملات میباشند . متونی که در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند از مجموعه ای از متون اقتصادی که به زبان فارسی نوشته شده و مجموعه ای از متون اقتصادی که از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه شده اند تشکیل شدند.در مرحله دوم متون ترجمه شده توسط 3 مترجم فارسی زبان در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند تا مشخص شود که آیا ویژگی های ساده سازی که در بالا به آنها اشاره شد مختص و وابسته به مترجم بوده اند یا نه، یعنی آیا ساده سازی توسط یک مترجم خاص بیشتر استفاده شده است یا خیر. بر این اساس دو فرضیه در این مطالعه مطرح گردید: 1-متون اقتصادی ترجمه شده فارسی درمقایسه با متون اقتصادی ترجمه نشده فارسی دارای ویژگیهای ساده سازی نمیباشند. 2-ویژگی ساده سازی به مترجم وابسته نیست. نتایج حاصله از این مطالعه نشان داد که متون اقتصادی ترجمه شده فارسی در مقایسه با متون اقتصادی ترجمه نشده فارسی فقط از نظر طول کمتر جملات ساده تر بودند و دو ویژگی دیگر ساده سازی در این متون به چشم نمیخورد. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده هیچکدام از مترجمین هیچیک از ویژگی ها ی ساده سازی را در متون ترجمه شده توسط خود بیش از مترجمین دیگر استفاده ننموده بود و این نتیجه حاکی از این است که ویژگی های ساده سازی اصولا وابسته به مترجم نیستند.

بررسی راهکارهای ترجمه واژه های فرهنگ محور در سه ترجمه ی فارسی نمایشنامه مرگ یک فروشنده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1389
  فروغ صیادی   هلن اولیایی نیا

چکیده پژوهش حاضر بر آن است که به بررسی راهکارهای به کار رفته در ترجمه واژه های فرهنگ محور در سه ترجمه فارسی نمایشنامه death of a salesman بپردازد. زمانیکه مترجمان آثار ادبی با واژه های ترجمه ناپذیر یا خلا واژگانی مواجه می شوند، برای پرکردن این خلا واژگانی از راهکارهای استفاده می کنند. بنابراین، شناسایی راهکارهای به کار رفته از سوی مترجمان حائز اهمیت است. در این تحقیق نمایشنامه death of a salesman و سه ترجمه فارسی آن مورد بررسی قرار گرفتند. واژگان فرهنگی تشخیص و پس از مقایسه ترجمه ها، راهکارهای به کاررفته از سوی مترجمان بدست آمد. الگوی مورد استفاده در تشخیص راهکارهای ، الگوی وینی و داربلنت(2001) و مونابیکر(1992) است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که راهکارهای مختلفی جهت انتقال واژه های فرهنگی مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین آشکار شد که ترجمه ی معادل گزینی بیشترین راهکار به کارگرفته شده توسط این مترجمین جهت ترجمه واژه های فرهنگی می باشد که تقریباً کاربردی در حدود 20.65% را به خود اختصاص داده است. نتایج تحقیق با توجه به عامل زمان نشان می دهد که راهکارهای وام گیری و تعدیل در ترجمه های قدیمی بیشتر به کار گرفته شده اند. همچنین مترجمان قدیمی از واژه-هایی استفاده می کردند که دیگر در زندگی کنونی کاربردی ندارند یا کاربرد محدودی دارند. در نتیجه، این پژوهش می تواند از طریق افزایش خود آگاهی در مترجمین، تاثیر قابل توجهی در کیفیت ترجمه داشته باشد.

بافت زدایی، باز بافت افزایی و تحریف ترجمه:رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی به تحلویحات ایدئولوژیک در بازنمود سخنان امام خمینی (ره) در ترجمه انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1389
  مجتبی کاظمی   حسین وحید دستجردی

چکیده این پژوهش به بررسی تحریف در ترجمه سخنان امام خمینی (ره) در رسانه های غرب می پردازد. بدین منظور، مقالاتی از نیویورک تایمز، گاردین، مجله تایم، و بی.بی.سی مورد واشکافی قرار گرفت تا نشان دهد چگونه ترجمه برای بازنمود سخنان ایشان به مخاطبین غربی به کاررفته است. این پژوهش برای تعریف تحریف از رویکرد شناختی ون دایک در چهارچوب تحلیل گفتمان انتقادی سود برده است. از نظر ون دایک، تحریف مستلزم دستکاری ذهن مردم است، یعنی عقاید، دانش، نظرات و ایدئولوژی آن ها که در نهایت کنش شان را کنترل می کند. بااستفاده ازتحلیل گفتمان انتقادی این پژوهش نشان داد که شیوه غالب در تحریف ترجمه بافت زدایی و باز بافت افزایی بوده است. بر اساس نتایج می توان بین دونوع تحریف تمایز قائل شد: تحریف متنی، و تحریف ذهنی که هردوی آن ها مستلزم بافت زدایی و باز بافت افزایی هستند. در تحریف متنی، بریده ای از سخنان امام (ره) از بافت اصلی جدا شده و به بافت جدیدی منتقل شده است. در تحریف ذهنی، با استفاده از کنترل اطلاعات و تقویت کلیشه ها مدل ذهنی نا درستی برای درک سخنان ایشان در ذهن مخاطب ایجاد شده است. کلید واژه ها: بافت زدایی، باز بافت افزایی، تحریف، تحلیل گفتمان انتقادی، رسانه های جمعی، مدل ذهنی

transference of imagery: a comparative formalistic study of shakespeares hamlet and its two persian translations
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1389
  زهرا جعفری   هلن اولیایی نیا

هدف از این تحقیق بررسی انتقال صور خیال هملت در دو ترجمه ی فارسی آن از نظر فرمالیستی بود. برای بدست آوردن داده-های مورد نیاز، 130 نمونه استعاره، مجاز، ایهام، کنایه و پارادوکس در متن اصلی مشخص شده و سپس بر اساس مدل نیومارک (1998) برای ترجمه ی استعاره یا بطور کلی زبان مجاز با معادل های فارسی شان مقایسه گردیدند. این تحقیق بر آن بود تا روش های استفاده شده برای ترجمه هر کدام از انواع زبان مجاز ذکر شده در بالا، و حفظ یگانگی بنیانی تصاویر هملت در ترجمه های فارسی اثر را مشخص کند. بحث و بررسی داده های تحقیق این نتایج را در پی داشت: 1) تبدیل استعاره به معنا پرکاربردترین روش ترجمه در میان تمام روش های استفاده شده بود، 2) روش نامبرده بیشترین درصد استفاده در مورد استعاره، مجاز و ایهام را دارا بود، 3) اگر چه این روش معنای استعاره را به متن ترجمه شده منتقل می کند، انتخاب شایسته ای برای تبادل صور خیال نیست زیرا که تبدیل استعاره به معنا به خودی خود ارزش هایی را که صور خیال از نظر زیباشناختی به متن می افزاید از بین می برد، و 4) یگانگی بنیادی تصاویر متن اصلی به خاطر از دست دادن صور خیال در بعضی قسمت های متن به طور کلی در ترجمه های فارسی حفظ نشده است که دلایل آن در فصل چهار تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است.

استفاده از موسیقی طنز آمیز در کلاسهای زبانهای انگلیسی و تاثیر آن بر درک شنیداری زبان آموزان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1389
  مرضیه رفیعی آفارانی   زهره کساییان

. این تحقیق تآثیراتی که ممکن است موسیقی طنز آمیز بر درک شنیداری زبان آموزان و همچنین بر یادآوری فوری و با تآخیر آنها داشته باشد را بررسی میکند. به منظور دستیابی به هدف فوق، یک تحقیق آزمایشی، در یک موسسه زبان خارجی انجام شد. طرح پیش آزمون و پس آزمون به کار گرفته شد تا بررسی شود آیا موسیقی طنز آمیز میتواند درک شنیداری زبان آموزان را ارتقا بخشد. همچنین یک پرسش نامه در دو مرحله،قیل و بعد از آزمایش، به شرکت کنندگان در تحقیق داده شد تا نظر آنها را در مورد کاربرد موسیقی طنز آمیز در کلاس جویا شود. نتایج نشان داد که گروه آزمایش از گروه کنترل در درک شنیداری پیشرفت بیشتری داشته اند اما موسیقی طنز تفاوت زیادی بین یادآوری فوری و یادآوری با تآخیرآنها نداشته است. نتایج پرسش نامه نشان داد که تفاوت زیادی بین نظر شرکت کنندگان در تحقیق قیل و بعد از آزمایش بوده است.

تحلیل جزء به جزء معنا در معادل های انگلیسی: توضیحات فارسی اشیاء تاریخی در موزه های ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1389
  راضیه شیوایی   حسین وحید دستجردی

امروزه ترجمه ی توضیحات فارسی اشیاء تاریخی به شکل گسترده ای در موزه های ایران انجام می شود. انگلیسی نیز به عنوان زبانی بین المللی همواره زبان مقصد این نوع از ترجمه و معرف اشیاء تاریخی و باستانی ایران به جهانگردان بوده است. اگرچه متخصصین بسیاری در موزه های ایران فعالیت دارند، اما کمبود متخصصین ترجمه ی آثار موزه احساس می شود. از طرف دیگر، شایسته است این نوع ترجمه به صورت هماهنگ و منسجم بین موزه ها صورت پذیرد تا اختلاف موجود در ترجمه ی انگلیسی توضیحات فارسی اشیاء مشابه در موزه ها دیده نشود. تحقیق حاضر به بررسی دقت ترجمه ی انگلیسی توضیحات فارسی اشیاء تاریخی در موزه ها پرداخته و دقیق ترین معادل ها را در موارد اشتباه پیشنهاد داده است. داده های این تحقیق از 7 موزه در ایران و با عکس برداری از 243 شیء تاریخی جمع آوری شده است. سپس اطلاعات مربوط به نام، جنس و تزئینات اشیاء (در دو زبان فارسی و انگلیسی) انتخاب و هر یک به واحد های معنایی خود تقسیم شده اند. در گام بعدی، ویژگی های معنایی عبارات فارسی و انگلیسی بررسی و با هم مقایسه شدند. در آخر آنان که بیشترین شباهت و یکسانی را در واحد های معنایی با هم داشتند به عنوان دقیق ترین معادل ها پیشنهاد شدند. امید است نتایج این تحقیق راهنما و راهگشای مترجمین موزه ها در انتخاب بهترین معادل های انگلیسی برای نام، جنس و تزئینات برخی اشیاء باشد و اختلاف موجود بین موزه ها در ترجمه ی توضیحات اشیاء یکسان را به هماهنگی تبدیل کند.

تضاد وفاداری و عدم وفاداری: بررسی راهکارهای معنایی و کنش های منظوری در دو ترجمه ی فارسی مکبث اثر شکسپیر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1389
  الهه جمشیدیان   حسین وحید دستجردی

مطالعه ی حاضر سعی در شناسایی و توضیح برخی از راهکارهای معنایی و منظوری مورد استفاده و قابل استفاده مترجمین است که در حوزه ی مشکل ترجمه ی متون ادبی به کار می گیرند. این راهکارها بر اساس ترکیب دو چهارچوب زبان شناسی نقش گرای نظام مند هالیدی و راهکارهای مربوط به کنش های منظوریِ لفور تحت مطالعه و بررسی قرار می گیرند. برای نشان دادن این راهکارها، مکبث و دو ترجمه ی فارسی آن توسط شادمان(1351) و آشوری(1371) انتخاب شده و مطالعه ای توصیفی مقایسه ای بر روی آنها بر اساس راهکارهای معنایی برای بخش معنا و راهکارهای مربوط به کنش های منظوری برای بخش ظاهر انجام شد. نتایج به دست آمده حاکی از تأثیر ترکیب معنایی این راهکارها در ایجاد شباهت بسیار متن مبدأ به زیبایی و توازن شکسپیر در خلق مکبث بود. پس در عین حال، مطالعه ی حاضر همچنین این فرضیه را که ترکیب معنایی راهکارهای مربوط به کنش های منظوری منجر به حل نسبی اختلاف معنا و ظاهر می شود، مورد سنجش قرار داد.

مطالعه ی تطبیقی ترجمه ی استفهام بعنوان ساختار تاکیدی در قرآن مجید: مورد سوره های مکی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1389
  رضا رستمزاده خسروشاهی   سعید کتابی

ترجمه ی متون دینی همواره از زمان های کهن مبحث جذابی در وادی ترجمه به شمار رفته است. این نوع از ترجمه دارای مسائل و مشکلات خاص خود می باشد که بایستی با دقت نظر مورد توجه قرار گیرند. در میان این متون دینی، کتاب مقدس مسلمانان، قران مجید، قرار دارد که مملو از صنایع بلاغی می باشد. از جمله ی این صنایع می توان به استفهام (انکاری و تاکیدی) اشاره کرد. استفهام مطرح می شود تا توجه خوانندگان جلب شده و روی پیغام مورد نظر تاکید اعمال شود. بخاطر تاکید موجود در استفهام ، این سئوالات جزو ساختارهای تاکیدی قران مجید نیز دسته بندی می شوند. در مطالعه ی حاضر، تلاش بر این است که سه ترجمه ی انگلیسی قران مورد بررسی قرار گیرد تا مقبولیت و اثرگذاریشان در ترجمه ی استفهام مشخص شود. این مطالعه هم چنین بدنبال تعیین این امر می باشد که آیا تاکید موجود در شکل سئوالی استفهام از سوی این مترجمان انتقال داده می شود یا نه. برای جمع آوری داده ها، گام های زیر برداشته شد: اول، موارد استفهام انکاری در سوره های مکی و معادلهایشان در سه ترجمه ی مذکور شناسایی شدند.دوم، انواع ترجمه ی مورد پیشنهاد در مدل بیکمن و کالو برای ترجمه ی متون دینی به هر ترجمه بصورت جداگانه اختصاص داده شد. در نهایت، نتایج در قالب جداول و نمودارها ارائه شدند. یافته ها حاکی از این مطلب می باشند که هر سه ترجمه کار قابل قبولی را در ترجمه ی استفهام ارائه داده اند. هم چنین، فراوانی بیشتر استفاده از انواع ترجمه ی اصطلاحی و تحت اللفظی تعدیل شده مبین این امر است که استفهام انکاری قابل ترجمه بوده و بالطبع تاکید نهفته در این سئوالات نیز قابل انتقال می باشد. واژگان کلیدی: استفهام انکاری، ساختارهای تاکیدی، انواع ترجمه، ترجمه ی قرآن، سوره های مکی.

تاثیر نوع فعالیت و آموزش مستقیم استراتژی بر گفتار فراگیران متوسط ایرانی زبان انگلیسی: با تمرکز بر صحت، روانی و پیچیدگی گفتار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1389
  مسعود استکی   منصور توکلی

در چند دهه اخیر، توجه محققین بسیاری به استراتژی های ارتباطی جلب شده است. تحققیقات دراین رابطه عمدتا بر تاثیر تدریس استراتژی های ارتباطی در کلاس های زبان دوم تمرکز داشته است. سوالی که نیاز به مداقه بیشتر دارد این است که آیا استراتژی های ارتباطی، همان طور که حامیان آنها ادعا می کنند، موفق عمل کرده اند یا نه. فعالیت ها نیز موضوعی جدانشدنی از آموزش زبان دوم هستند. با هدف تعیین اثر تدریس استراتژی ها و نوع فعالیت بر گفتار به زبان دوم، این مطالعه به بررسی تاثیر تدریس استراتژی های ارتباطی و نوع فعالیت بر کفتار فراگیران متوسط ایرانی با توجه به پیچیدگی، صحت، و روانی گفتار پرداخته است. فراگیران متوسط زبان انگلیسی در آموزشگاههای زبان اصفهان جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. پس از برگزاری امتحان تعیین سطح آکسفورد و مصاحبه، 40 نفر به عنوان شرکت کنندگان در این تحقیق انتخاب شدند. این فراگیران به صورت اتفاقی به دو گروه تقسیم شدند. در گروه آزمایشی 8 درس در رابطه با استراتژی ها تدریس شد، در حالی که فراگیران در گروه کنترل تحت آموزش خاصی در رابطه با استراتژی ها قرار نگرفتند. در هر گروه، 10 نفر فعالیت راهنمایی و 10 نفر فعالیت بازگویی را انجام دادند. نتایج به دست آمده از دو سری تی-تست و یک آنالیزواریانس دوسویه نشان داد که پیچیدگی، صحت، و روانی گفتار در اثر تدریس استراتژی ها بهبود یافته است ونوع فعالیت تاثیر قابل توجهی بر پیچیدگی و صحت گفتارداشته، در حالی که تاثیرآن بر روانی گفتاربسیار کم است. نتایج همچنین مشخص کردند که هیچ گونه رابطه ای بین تدریس استراتژی ها و نوع فعالیت وجود ندارد. یافته های این مطالعه موید معرفی و اجرای استراتژی های ارتباطی است و در بر گیرنده نکات آموزشی در رابطه با استفاده از فعالیت ها در کلاس های آموزش انگلیسی به عنوان زبان دوم می باشد.

بررسی مشکلات و راهکارهای ترجمه ای اصطلاحات رنگ دردو زبان فارسی و انگلیسی: با تکیه بربعد فرهنگ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1389
  سحر احمدی   سعید کتابی

در این تحقیق سه هدف دنبال شد: 1) بررسی میزان ترجمه پذیری عبارت های اصطلاحی رنگ در متن های انگلیسی به فارسی و بالعکس: 2) بررسی راهکارهای به کار رفته در ترجمه عبارت های اصطلاحی رنگ و 3) یافتن شباهت ها و تفاوت های فرهنگی اصطلاحات رنگی در بین دو زبان انگلیسی و فارسی. در این تحقیق 190 اصطلاح رنگی انگلیسی و 90 اصطلاح رنگی فارسی به همراه معانی آنها از فرهنگ های یک زبانه گرد آوری شده و در مرحله بعد معادل های آنها از فرهنگ های دو زبانه استخراج شد. تحلیل داده ها نشان داد که راهکارهای زیر در ترجمه اصطلاحات رنگی تحقیق مورد نظر به کار رفته بود: 1) استفاده از عبارتی غیر اصطلاحی، 2) استفاده از اصطلاحی با معنی و ساختاری یکسان، 3) استفاده از اصطلاحی با معنی یکسان و ساختاری متفاوت، 4) ترجمه تحت الفظی، 5) ترجمه به وسیله تفسیر و تغییر الفاظ و 6) ترجمه قرضی. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که ترجمه ایده آل یک اصطلاح به وسیله اصطلاح دیگری در زبان مقصد همیشه امکان پذیر نیست و از طرف دیگرترجمه تحت الفظی بدون در نظر گرفتن محدودیت های آن منجر به ترجمه ای غیر طبیعی و غلط خواهد شد و در شرایطی که هیچ معادلی در زبان مقصد وجود نداشته باشد، راهکار ترجمه یک اصطلاح به وسیله یک عبارت غیر اصطلاحی می تواند روشی مناسب باشد. هچنین نتایج آشکار ساخت که شباهت ها و تفاوت های فرهنگی بسیاری میان اصطلاحات رنگی در زبان های انگلیسی و فارسی وجود دارد.

ترجمه و تحشیه کتاب کیف تترجم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  پرستو سعیدی   منصوره زرکوب

چکیده: برقراری ارتباط با ملل و اقوام گوناگون، راهها و ابزارهای مختلفی دارد که ترجمه یکی از آسان ترین و نزدیک ترین این راههاست. از این رو ترجمه در طول تاریخ همواره مورد توجه عام و خاص بوده و در توضیح نظریات و روش های آن تألیفات زیادی به زبان های مختلف صورت پذیرفته است. از جمله این تألیفات کتاب "کیف تترجم" از محمد حسن یوسف است که به بررسی ماهیت ترجمه، مسایل و مشکلات آن می پردازد. این کتاب مشتمل بر دو فصل است. در فصل اول به ماهیت و کیفیت پرداخته شده، مباحث جنبه نظری دارند و در فصل دوم برخی از مشکلات ترجمه با تکیه بر زبان عربی و انگلیسی، بررسی شده است. می توان گفت در این کتاب ضروری-ترین مسائل نظری، به صورت کاربردی و بدون اطناب بیان شده است. در این کتاب راهکار هایی برای دست یافتن به ترجمه-ای مطلوب ارائه شده است و سعی شده با بررسی ویژگی های دو زبان مبدأ و مقصد، مطابقت میان دو متن به نزدیک ترین حالت برسد. از ویژگی های دیگر این کتاب وجود اصطلاحات ترجمه به زبان انگلیسی و عربی است. از آنجا که این کتاب حاوی مطالبی ارزنده و جالب توجه درباره ترجمه است که دانستن آن برای هر مترجمی مفید است، این کتاب را به شیوه ای ارتباطی به زبان فارسی ترجمه کردیم و آنگاه که برخی از موضوعات کتاب گویا نبوده، سعی کرده با آوردن توضیحاتی در زیرنویس آن را برای خواننده فارسی زبان ملموس تر کنیم تا از این گذر موضوعات کتاب به مسایل ترجمه میان دو زبان عربی و فارسی هم تعمیم پذیر شوند. در پایان فهرستی سه زبانه از اصطلاحات موجود در کتاب ارائه می دهیم. ترجمه این کتاب راه را برای مقایسه ساختارهای سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی باز می کند. امکان یادگیری زبان انگلیسی و آشنایی با ساختارهای آن را از طریق مقایسه با ساخت های عربی و فارسی فراهم می آورد. ضمن آن که ترجمه این کتاب، اطلاعات درخور توجهی درباره ویژگی های زبان عربی در مقایسه با زبان انگلیسی در اختیار خواننده قرار می دهد. واژگان کلیدی: ترجمه، تحشیه، محمد حسن یوسف، زبان فارسی، زبان عربی، زبان انگلیسی.

رنگین کمان ترجمه: رویکرد نشانه شناختی انتقال بین فرهنگی رنگ در کتابهای تصویری کودکان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  فیروزه محمدی حسن آبادی   حسین وحید دستجردی

هدف در ترجمه بین فرهنگی، ایجاد ارتباط است. از این رو، رضایت مخاطب را می بایست معیار موفقیت در ارتباط در نظر گرفت. از آنجاییکه برقراری ارتباط از طریق واسطه های کلامی و همچنین بصری امکان پذیر است، ارتباط میان واسطه های کلامی و بصری در متون چند وجهی، شرایط پیچیده ای را ایجاد مینماید و توجه ویژه ای را هنگام ترجمه میطلبد. کتابهای تصویری کودکان از جمله مواردی هستند که در آنها ارتباط واسطه های کلامی و بصری اهمیت ویژه ای میابد. عموما واسطه های بصری از دیدگاه فرهنگی مورد تحلیل قرار میگیرند. در نتیجه، در روند ترجمه برای کودکان، که جهان بینی ناکافی داشته و برای درک معنی به عناصر بصری تکیه بسیاری دارند، میبایست توجه بسیاری به جوانب بصری-فرهنگی کتابهای تصویری مبذول گردد. رنگ از جمله عناصر بصری ارتباط است. در این تحقیق، جهت انتقال معانی فرهنگی رنگها و همچنین جهت برقرار نگاه داشتن ارتباط کلمات و رنگها، از مدل "اقتباس" نایدا و دو وارد 1986 ) بهره گرفته شده تا سواد بصری مترجمان و یا تصویرگران و توانایی آنها در انتقال موفق معنی رنگ، مورد تحلیل ) قرارگیرد. این مدل بر هشت کتاب رنگی تصویری کودکان، که برای گروه های سنی مدرسه مناسب میباشند، تحلیل شده است. نتیجه بدست آمده از تحلیل داده ها بیانگر آنست که مدل مورد تحلیل بندرت توسط مترجمان و تصویرگران مورد استفاده بوده است و به استثنای یک مورد، سمبل رنگها مورد توجه آنها قرار نگرفته است.

ترجمه کلام و اصوات خارج از صحنه و غیرقابل مشاهده در زیرنویس: تحقیقی توصیفی بر پنج فیلم انگلیسی با زیرنویس فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1390
  علیرضا جزینی   حسین وحید دستجردی

در این پایان نامه تلاش شده تا ترجمه ی کلام و اصوات خارج از صحنه و غیرقابل مشاهده در زیرنویس فارسی پنج فیلم انگلیسی بررسی شود. برای مقایسه عناصر ذکر شده با معادل های فارسی آنها، مجموعه ای از دستورالعمل های پیشنهاد شده از طرف برنامه رسانه های زیرنویس شده (سی ام پی، 2004) برای استفاده در این تحقیق انتخاب و تنظیم شد زیرا هم ویژگی های ترجمه ای زیرنویس را در بر داشتند و هم ویژگی های فنی. در مجموع 82 مورد کلام و اصوات خارج از صحنه و غیرقابل مشاهده شامل 29 مورد اصوات خارج از صحنه و غیرقابل مشاهده و 53 مورد کلام خارج از صحنه و غیرقابل مشاهده یافت شد. پس از تحلیل داده ها مشخص شد که اصوات خارج از صحنه و غیرقابل مشاهده بطور کامل نادیده گرفته شده و کلام خارج از صحنه و غیرقابل مشاهده همانند قسمت های معمولی فیلم که داخل صحنه و قابل مشاهده هستند ترجمه شده اند. در نهایت، دستورالعمل های مناسبی که باید برای ترجمه کلام و اصوات خارج از صحنه و غیرقابل مشاهده مورد استفاده قرار می گرفتند برای دو فیلم اول تعیین شده و پس از بکارگیری آنها برای موارد تحت بررسی، محقق ترجمه هایی را پیشنهاد نمود که هم برای شنوایان و هم ناشنوایان قابل استفاده است و نیاز به تهیه دو نسخه جداگانه برای این دو گروه را مرتفع می سازد.

بررسی بینافرهنگی نماد پردازی حیوانات در ترجمه فارسی ادبیات کودکان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  زهرا حق شناس   حسین وحید دستجردی

هدف از مطالعه حاضر، نخست بررسی تفاوتهای فرهنگی در معنای نمادین حیوانات در دو فرهنگ غرب و ایرن، وسپس، یافتن راهکارهای اتخاذ شده توسط مترجمان فارسی زبان در ترجمه نماد حیوانات به فارسی در ادبیات کودکان بوده است. در آخر، این پژوهش به دنبال یافتن میزان تأثیر راهکارهای اتخاذ شده در رابطه با مخاطبان زبان مقصد بود. به همین منظور، در ابتدا دو کتاب "فرهنگ نامه جانوران در ادب پارسی" (عبداللهی، 1381) و "سمبل ها: کتاب اول، جانوران" (جابز، 1371) به دقت مورد مطالعه قرار گرفت تا آن دسته از حیوانات که معنای نمادین متفاوتی در دو فرهنگ مذکور دارند مشخص گردند . سپس، یازده حیوان در دوازده کتاب کودکان و ترجمه فارسی آن ها مورد بررسی قرار گرفت. این ترجمه ها به دو گروه ترجمه بومی سازی شده و ترجمه بیگانه سازی شده تقسیم شدند تا مشخص گردد کدام یک راهکار ارجح در بین مترجمان فارسی زبان ادبیات کودک هستند. در بخش آخر این پژوهش، سی نفر دانش آموز ایرانی در مقطع اول ابتدایی مورد مصاحبه قرار گرفتند و از آن ها خواسته شد اولین عبارتی که پس از شنیدن نام حیوان به ذهن آن ها متبادر می شود را بیان کنند. پس از آن، نتایج بدست آمده با راهکارهای اتخاذ شده توسط مترجمان مورد مقایسه قرار گرفت تا میزان تأثیر این راهکارها و اینکه کودکان ایرانی تا چه میزان با شخصیت های این کتاب ها ارتباط برقرار کرده اند مشخص گردد. در نهایت مشخص گردید تفاوتهای چشم گیری در نماد سازی حیوانات بین دو فرهنگ وجود دارد. همچنین روشن گردید راهکار ارجح در میان مترجمان فارسی زبان برای ترجمه چنین اصطلاحاتی، راهکار بیگانه سازیست. هرچند، نتایج بررسی پاسخ های کودکان نشان داد که این راهکار، راهکار مناسبی برای ترجمه اصطلاحات فرهنگی برای کودکان فارسی زبان نیست.

ترجمه فنی: بررسی تداخل واژگانی و نحوی در سه ترجمه فارسی کتاب "مهندسی نرم افزار: رهیافتی برای اهل فن"
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  لادن حسینی منش   حسین وحید دستجردی

تحقیق حاضر مطالعه ای است در مورد ترجمه فنی جهت بررسی تأثیرات منفی واژگان و نحو متن زبان مبدأ بر متن زبان مقصد. به این منظور یک کتاب دانشگاهی در رشته مهندسی کامپیوتر و سه ترجمه فارسی آن مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه یکی از موضوعاتی که در مطالعات ترجمه کمتر به آن پرداخته شده یعنی پدیده تداخل در ترجمه با هدف مشخص کردن روشهای تأثیرگذاری تداخل بر درک پذیری متن مورد توجه قرار گرفت. در اینجا، برای درک پذیری شش بعد در نظر گرفته شده که تنها یکی از آنها یعنی "سادگی" مورد توجه بوده است. تعداد صد جمله به طور تصادفی انتخاب شده و سپس تداخل واژگانی و نحوی مشخص گردیده و در نهایت تأثیر آنها بر سادگی واژگانی و سادگی نحوی متن مشخص گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که بیشتر موارد تداخل واژگانی به دلیل انتخاب معادل های غلط یا بی معنا بوده است. همچنین مشخص گردید که میزان تداخل واژگانی بیش از تداخل نحوی بوده است. بر اساس نتایج به دست آمده، تداخل واژگانی با پدید آوردن واژه های ناآشنا که به میزان کافی توضیح داده نشده اند و همچنین واژه های مبهم که خواننده را دچار سردرگمی می سازند بر سادگی متن تأثیر می گذارد. تداخل نحوی نیز به شکل زیر سادگی نحوی را تحت تأثیر قرار می دهد: الف) ایجاد ساختارهای پیچیده، ب) ساختارهای اسمی که بهتر است به شکل ساختارهای فعلی درآیند و گاهی ساختارهای فعلی که برای خواننده فارسی زبان بهتر است به شکل ساختارهای اسمی باشند، پ) ایجاد ساختارهای مبهم، و ت) پدید آمدن ساختارهای مجهول که بهتر است به شکل ساختارهای معلوم نوشته شوند.

بررسی ترجمه ی ساختار های حذف به عنوان یکی از مشخصه های سبک ارنست همینگوی در پنج ترجمه فارسی پیر مرد و دریا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  آرزو نظام   حسین پیر نجم الدین

چکیده ترجمهی ادبی از مباحث اصلی در حوزه ی مطالعات ترجمه به حساب می آید که در آن، مترجم ادبی نه تنها باید به انتقال معنا، بلکه به شکل و سبک متن اصلی نیز اهمیت دهد. هم چنین تعابیر متفاوت از الگو های ساختاری و شیوه های گونهگون بیان، به ترجمههای متفاوتی میانجامد که نشانگر اهمیت سبک در ترجمه و خوانشهای متفاوت از متن است. بنابراین، می توان سبک را جوهر? ذاتی در بیان هر نویسنده در نظر گرفت. ترجمه ی جملات و الگوهای حذف که از ویژگی های اصلی سبک همینگوی در داستان نویسی است، می تواند منجر به گمراه کردن مترجم در درک معنا شود. این ویژگی می تواند در انتقال متن اصلی به خوانندگان زبان مقصد، مشکلساز بوده و خواننده را از درک معنا به گونهای که در اصل بیان شده، محروم سازد. تحقیق حاضر به بررسی این موضوع در پنج ترجمه فارسی پیرمرد و دریا پرداخته تا راهکارهای اتخاذ شد? مترجمان در رویارویی با الگوهای حذف را مشخص کند. نتیجهی این تحقیق بیانگر آن است که دو زبان انگلیسی و فارسی در زمینه الگوهای حذف عملکردی تقریباٌ مشابه داشته و از این رو ترجمه تحتالفظی راهکاری مطلوب، اما محافظه کارانه برای حفظ وفاداری به متن ، سبک و لایه های معنایی است. همچنین مترجمان آگاه به سبک، برخوردار از دانش و تسلط کافی در زمینه طرق مختلف بیان در دو زبان ، عملکردی به مراتب موفقتر از دیگران داشته اند. واژگان کلیدی: ترجمه ی ادبی، سبک، حذف، همینگوی، پیرمرد و دریا

تاثیر وجود عوامل فراکلامی بر درک مطلب زبان اموزان ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  انا میرزاییان   حسین وحید دستجردی

هدف از مطالعه حاضر تعیین رابطه میان عوامل فراکلامی و بهبود مهارت خواندن در زبان آموزان ایرانی بو د. به طور دقیق تر این مطالعه سعی بر نشان دادن تاثیر خاص از حضور عوامل فراکلامی بر دو سطح توانایی زبان آموزان بو د: سطح پیشرفته و متوس ط. همچنین این مطالعه تاثیر این عوامل را بر مهارت خواندن و تاثیر ویژه آن را در دو گروه زبان آموزان مذکر و مونث زبان انگلیسی بررسی کر د. رابط میان نمرات به دست آمده و استفاده از عوامل فراکلامی در مهارت صحبت کردن هم مورد مطالعه قرار گرفت. در اولین مرحله از این مطالعه آزمون تعیین سطح اکسفورد به تعداد دویست نفر از زبان آموزان سطوح پیشرفته و متوسط کانون زبان ایران، شعبه اصفهان ،بخش بزرگسالان داده ش د. نمره میانگین، . انحراف معیار این تست برای دو گروه از شرکت کنندگان دختر و پسر که نمره بالاتر از ??? ( بر اساس جدول ازمو ن) گرفته اند محا سبه ش د. برای اینکه از یکدست بودن شرکت کنندگان اطمینان حاصل شود نمره میانگین محاسبه شد و کسانی که به اندازه یک واحد انحراف معیار بالاتر و پایین تر نمره میانگین بودند در این مطالعه شرکت کردن د. با انتخاب این شرکت کنندگان یک آزمون درک مطلب به فاصله ? هفته دوباره برگزار شد. نسخه اولیه آزمون برگزار شد و پس از دو هفته همان متن که به آن عوامل فراکلامی افزوده شده بود به همان زبان آموزان داده شد . در نهایت همه شرکت کنندگان در مورد میزان سختی متن و عواملی که به آنها در پاسخ دادن کمک کرده بود مورد مصاحبه قرار گرفتند . نمرات حاصله از متون درک مطلب (بار اول و دو م) وارد نرم افزار اماری ا س. پی. اس. اس. شد. دو آزمون جفتی تی و یک آزمون رابطه برای تحلیل نتایج انجام ش د. نتایج نشان دادند که عوامل فراکلامی به طور چشم گیری نمرات درک مطلب زبان آموزان سطح متوسط را بهبود می دهند در حالی که زبان آموزان سطح پیشرفته چندان بهرهای از این عوامل نبردند. میان نمرات حاصله از زبان اموزان دختر و پسر تفاوت چشمگیری دیده نش د. نتایج همچنین نشان داد که زبان اموزان با نمرات درک مطلب بیشتر در مهارت صحبت کردن نیز از سایر زبان آموزان پیشی می گیرند.

بررسی تاثیر طراحی مفهومی و ساختاری همزمان بر تولید شفاهی زبان دوم با تکیه بر مکانیزم های شناختی? نوع تکلیف آموزشی و تفاوت های فردی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  محمد جواد احمدیان   منصور توکلی

هدف این مطالعه بررسی تاثیر قالب سازی مفهومی همزمان در بیان شفاهی زبان آموزان است. به بیان دقیق تر، در این مطالعه مکانیسم های شناختی ، تفاوت های فردی، و نوع تکلیف آموزشی در سه فاز پژوهشی مجزا اما مرتبط مورد توجه قرار گرفته اند. در فاز اول این پژوهش، مفهوم قالب سازی از دیدگاه شناختی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. در این راستا، با استفاده از روش های تحقیق کمّی و کیفی فرایند های شناختی بررسی شدند. در فاز دوم، نحوه? تعامل میزان دشواری تکلیف آموزشی با قالب سازی مفهومی همزمان بررسی شد. در فاز سوم، نحوه? ارتباط قالب سازی مفهومی همزمان با میزان بسندگی زبان دوم، اضطراب در کلاس، و تمایل به ایجاد ارتباط که از مهمترین تفاوت های فردی در روانشناسی به شمار میروند مورد بررسی قرار گرفتند. تحلیل های کمّی و کیفی انجام شده نشان داد که: (?) زبان آموزان از فرصت قالب سازی مفهومی همزمان برای اصلاح زبانی از لحاظ گرامر و واژگان استفاده میکنند؛ (?) قالب سازی مفهومی همزمان بر پیچیدگی و دقت کلام تاثیر مثبت دارد؛ (?) میزان دشواری تکالیف آموزشی با نحوه قالب سازی مفهومی همزمان ارتباط دارد و تکالیفی که از درجه دشواری کمتری برخوردارند به افزایش روانی کلام بیشتر کمک میکنند؛ (?) میزان بسندگی زبان، اضطراب در کلاس، و تمایل به ایجاد ارتباط با نحو قالب سازی مفهومی همزمان ارتباط معنا دار دارند. بر اساس نتایج این تحقیق فرضیه ای جدید در خصوص قالب سازی مفهومی همزمان و تولید شفاهی زبان دوم با عنوان "extended trade-off hypothesis " پیشنهاد میشود که میتواند در پیشرفت پژوهشی در این زمینه مهم و تاثیر گذار باشد

مروری بر فرضیه ترجمه های مجدد: بررسی تطبیقی ویژگی های سبک در باز ترجمه فارسی غرور و تعصب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیخ بهایی - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  آمنه محمدی   حسین وحید دستجردی

چکیده دربافت مطالعات ترجمه ادبی، ترجمه در هر زمان می تواند مورد تردید قرار گیرد و درنتیجه به ارائه ی ترجمهای دوباره از متن منتهی گردد. طبق فرضیه ای معروف به « فرضیه ترجمه های مجدد»، ترجمه های نخست از یک متن بیشتر از ترجمه های متعاقب و نو پیدا مقصد محورند.این فرضیه ادعا دارد ترجمه های مجدد تدریجا به متن مبدا نزدیک تر می گردند که سبب می شود ترجمه ای کاملتر به دست دهند. عوامل مختلف و گوناگونی را می توان یافت که ادعای « فرضیه ترجمه های مجدد»را ممکن سازد. اما تا چه حد شواهد تجربی درستی این فرضیه را تایید کند،هنوز مورد پرسش است. از اینرو به منظور بررسی درستی « فرضیه ترجمه های مجدد» ماهیت تکمیلی باز ترجمه ها در طول زمان، طبق نظر رابینسون (1999)، سه فصل از رمان کلاسیک غرور و تعصب از آستین به همراه ترجمه اولیه و ترجمه ی ما بعد ان به زبان فارس انتخاب شدند. تحلیل تطبیقی سه ویژگی سبکی میان متن مبدا و متون ترجمه شده مطابق با روش بررسی سبک توسط بیکر (2000) و شورت (1996) به عنوان ابزاری جهت بررسی میزان همگونی و ناهمگونی و ترسیم رفتار بازترجمه در طول زمان اساس مطالعه قرار گرفت.ضمن تایید نسبی فرضیه ترجمه های مجدد، یافته های این مطالعه نشانگر بازترجمه ای است که بیشتر مبدا محور و به لحاظ کیفی کاملتر از ترجمه نخست بود. در صورتی که این فرضیه با عبارات مطلق بیان نشود، می تواند تا اندازه ای اعتبار یابد. یافته های این مطالعه می تواند برای مترجمان حرفه ای ایرانی که بر متون ادبی خارجی متمرکز هستند مفید واقع گردد چرا که رویکرد غالب مترجم نخست و مترجم واپسین را نشان می دهند. همچنین، یافته ها می تواند برای ناشران و ویراستاران نیز در ارتباط با ضرورت تولید بازترجمه در طول زمان یا چاپ مجدد ترجمه های نخست کمک بزرگی محسوب شود.

ارائه ی یک مدل چندوجهی-نقشگرای ارزشیابی کیفیت ترجمه برای متون چند رسانه ای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  محمد باقری   داریوش نژاد انصاری

چکیده به طور کلی می توان بیان کرد که تمرکز بیشتر تحقیقات انجام شده در زمینه ی ارزشیابی کیفیت ترجمه بر روی سه نوع متن اصلی بیانی، اطلاعاتی و خطابی بوده و به حوزه ی ترجمه ی متون چند رسانه ای که دارای ویژگی های خاص خود می باشد تقریباً توجه چندانی نشده است. با توجه به این موضوع، مطالعه ی حاضر با اتخاذ رویکردی چندوجهی-نقش گرا به توصیف ویژگی های متون چند رسانه ای پرداخته و نیز عواملی را که در ترجمه ی این متون باید در نظر گرفته شوند مشخص کرده است، به این منظور که بتوان یک مدل ارزشیابی کیفیت ترجمه ی خاص برای ارزشیابی زیرنوس فیلم و همچنین ترجمه ی دیگر متون چند رسانه ای ارائه کرد. برای رسیدن به این هدف، پژوهش حاضر از دو تئوری "دستور نقش گرای نظام مند" هالیدی و "دستور طرح تصویری" کرس و ون لیوون بهره گرفته است. "دستور نقش گرای نظام مند" هالیدی بخش تحلیل نقش گرا را تشکیل می دهد در حالی که "دستور طرح تصویری" کرس و ون لیوون بخش تحلیل نشانه ای تصویر را بر عهده دارد. فیلم 21گرم (2003) به کارگردانی آلخاندرو گنزالز ایناریتو در بخش نشانه ای تصویری در سه سطح معنایی ایده پردازی، میان فردی و متنی مورد تحلیل قرار گرفت. این تحلیل به منظور نشان دادن تأثیر نشانه ای تصویر در ایجاد معنا انجام گرفت. نمای نقش گرای تحلیل پاره گفتار انگلیسی و همچنین نمای نشانه ای تصویر با نمای نقش گرای جمله ی زیرنویس فارسی نیز در این سه سطح معنایی مورد مقایسه قرار گرفت، به منظور اینکه بتوان خطاها یا عدم هماهنگی بین گفتار مبدأ، زیرنویس و تصویر را را پیدا کرد که بیان کیفیت ترجمه بر اساس این عمل انجام شد. با توجه به تحلیل فیلم و نیز کاستی های دو مدل ارزشیابی کیفیت ترجمه ی ارائه شده ی پیشین (رایس، 1971 و هاوس، 1997) برای ترجمه ی متون چند رسانه ای، پژوهش حاضر یک مدل چند وجهی-نقش گرای ارزشیابی کیفیت ترجمه برای ارزشیابی متون چند رسانه ای ارائه می کند. در پایان پیشنهاد می شود که مدل ارائه شده در دوره های آموزش ترجمه که نیازمند توجه جدی می باشد مورد استفاده قرار گیرد. واژگان کلیدی: ارزشیابی کیفیت ترجمه، معنا، تحلیل چند وجهی، ترجمه ی چند رسانه ای، زیرنویس، گفتمان فیلم

an investigation of the types of text reduction in subtitling: a case study of the persian film gilaneh with english subtitles
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیخ بهایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1391
  فروغ کیانی شیخ آبادی   حسین وحید دستجردی

چکیده ندارد.

پذیزفتگی در ترجمه معانی منظوری : مجموعه داستان متزجم دردها و چهار ترجمه فارسی آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1391
  شروین بقایی نایینی   حسین وحید دستجردی

این پژوهش تلاشی جهت تعیین میزان پذیرفتگی در ترجمه ی معانی منظوری در آثار ادبی مکتوب از انگلیسی به فارسی از دیدگاه مفاد (نگرش زبانی) می باشد. تحقیق مذکور بر پایه ی طبقه بندی شش دسته ای منابه (1984) و مدل بازبینی شده ی ارزیابی کیفیت ترجمه هاوس (1997)، به عنوان چارچوب های نظری تحقیق به انجام رسید. برای تحقق بخشیدن به هدف این تحقیق، مجموعه ای از داستان های کوتاه تحت عنوان "مترجم دردها" نوشته لاهیری (1999) و چهار ترجمه ی فارسی آن توسط صفار محمدی (1382)، اسلامیه (1383)، دقیقی (1385) و حقیقت (1388) انتخاب شدند. این منابع به دقت خوانده شدند و جملاتی که دارای توانش های غیربیانی یا همان معانی منظوری بودند استخراج گردیدند. با استفاده از مدل بازبینی شده ی ارزیابی کیفیت ترجمه هاوس (1997) یک تحلیل توصیفی و مقایسه ای بر روی کنش های گفتاری و ترجمه های آن ها به منظور تعیین میزان پذیرفتگی ترجمه ی توانش های غیربیانی (معانی منظوری) از دیدگاه مفاد کلام صورت گرفت. نتایج نشان داد که مترجمان فارسی زبان در انتقال معانی منظوری در آثار ادبی در جایی که فرانقش میان فردی کلام حائز اهمیت است بسیار توانمند هستند. به بیانی دقیق تر، مترجمان قادر بودند تا معانی منظوری را با پذیرفتگی 28/81 الی 91/89 درصد کل موارد در متون مقصد از انگلیسی به فارسی ترجمه کنند.

کاربردشناسی وجوه معرفتی در نامه های رسمی و غیررسمی ایرانیان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1391
  تهمینه طیبی   حسین وحید دستجردی

در این تحقیق به مطالعه شکل ظهور وعملکردهای کاربردشناسانه ی نشانه های وجهی معرفتی در نامه های ترغیبی کننده رسمی وغیر رسمی فراگیران زبان انگلیسی در دو گروه پیشرفته و غیرپیشرفته پرداخته شده است. بدین منظور، صد شرکت کننده، 45 نفر در مقطع کارشناسی ارشد و 55 نفر در مقطع کارشناسی حضور داشتند. از طریق آزمون تعیین سطح (آزمون میشیگان)، شرکت کنندگان به دو سطح بالا و پایئن از لحاظ مهارت زبانی تقسیم شدند. در قسمت دوم جمع آوری داده ها، از شرکت کنندگان در هر دو گروه خواسته شد تا یک نامه رسمی و یک نامه غیر رسمی با موضوعاتی که از قبل فراهم شده بود بنویسند. اطلاعات بدست آمده سپس به دقت مطالعه، کدگذاری و تحلیل شد. تحلیل کمی داده ها نشان داد که تفاوت هایی در استفاده ی وجوه معرفتی سطوح بالا و پایئن مهارت زبانی وجود دارد. به زبانی دیگر، فراگیران زبان در گروه پیشرفته تر از وجوه معرفتی بیشتری در نامه های رسمی خود استفاده کرده اند. این در حالی است که فراگیران در گروه غیر پیشرفته بیشتراز وجوه تکلیفی در نامه های رسمی خود استفاده کرده اند. تحلیل کمی داده ها درهر دو نامه ی رسمی و غیر رسمی نشان داد که انتخاب سطح بیان رسمیت جملات بسته به دلیل نامه نگاری و دانش کاربردشناسی شرکت کنندگان تغییر می کند. در این تحقیق، هم چنین نتایج جالبی در ارتباط با عملکردهای کاربردشناسی وجوه معرفتی بدست آمد. نتایج نشان داد که فراگیران زبان دوم، به خصوص در گروه پیشرفته تر، در هر دو نوع نامه از جملات وجهی معرفتی بیشتری استفاده می کنند تا به اهداف خاص کاربردشناسانه ی خود برسند. در این ارتباط، عدم توجه به عملکردهای کاربردشناسی وجوه معرفتی باعث ایجاد مشکلات کاربردشناسی، به خصوص در نامه های رسمی گروه غیر پیشرفته شده است. در این مطالعه، به فرم و عملکرد نشانه های وجهی نیز پرداخته شده است. به طور کلی، نتایج این تحقیق به اهمیت دانش کاربردشناسی و یادگیری تدریجی آن اضافه می کند.

ترجمه سبک گفتار در رمان های چند صدایی: مطالعه موردی ترجمه فارسی چهار رمان انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیخ بهایی - دانشکده زبانهای خارجی 1391
  فاطمه ترکان   حسین وحید دستجردی

. سبک یکی از مهم تریی ویژگی آثار ادبی است که طریق استفاده ای خاص از ساختارهای زبانی ایجاد می شود.الگوی انتخابی برای تحلیل سبکی در این پژوهش ، نظریه رمان چند صدایی بختین (1973) است. برای بررسی چگونگی ترجمه ساختار چند صدایی ، این پژوهش ترجمه لهجه شخصی را که یکی از تکنیک های ایجاد ساختار چند صدایی است ، مورد بررسی قرار داد. طبق مدل ترجمه ای ون لووان- زوارت (1989 ) هر تغییری در لهجه شخصی افراد به عنوان ساختاری کوچک روی ساختار چند صدایی به عنوان ساختار کلی تاثیر دارد. بنابراین لهجه شخصی نه شخصیت از رمان های روزگار سخت، خانه قانون زده، دیوید کاپرفیلد و الیور تویست انتخاب شد وبا ترجمه فارسی آنها مورد مقایسه قرار گرفت. نتیجه بررسی این بود که لهجه شخصی در ترجمه ها ی فارسی رمان های انتخابی نادیده گرفته شده است . زبان استاندارد که در مواردی با برخی کلمات غیر رسمی همراه بود، زبان انتخابی مترجمان برای ترجمه لهجه های شخصی بوده است. حدف لهجه های شخصی، ساختار چند اوایی را در ترجمه های فارسی کم رنگ تر کرده است .

سنجش کیفیت ترجمه در ژانر بازاریابی: کاربرد مدل هاوس در سه ترجمه انگلیسی به فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیخ بهایی - دانشکده زبانهای خارجی 1391
  نرگس شفیعی   حسین وحید دستجردی

در پژوهش حاضر، کیفیت سه ترجمه انگلیسی به فارسی در ژانر بازاریابی بر اساس مدل ترجمه هاوس (1997، 2006) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، از آنجا که که بررسی کل کتابهای ذکر شده خارج از حوصله این مطالعه بود سه فصل از هریک به شیوه تصادفی انتخاب گردید. یافته های مطالعه نشان داد که بیشترین نوع خطای مشاهده شده "ترجمه غلط" (50.17%) و کمترین نوع "ترجمه افزایشی" (1.71%) در حوزه "خطاهای آشکار" بوده است. با این حال عواملی که به نظر می رسد علیرغم این خطاها در فروش بالای این ترجمه ها موثر بوده اند شامل شهرت نویسنده اصلی، کمبود تنوع در کتب ترجمه شده تخصصی در زیرشاخه مورد نظر بازاریابی و نیز این نکته هستند که ترجمه های موجود در بازار به اندازه ترجمه های ذکر شده، جدید و به روز نبوده اند. علاوه بر آن، یافته های پژوهش نشان داد که اگرچه تاکید مدل هاوس بر خطاهای پنهان است اما خطاهای آشکار نقش برجسته تری در تخریب کیفیت ترجمه ها داشته اند.

بررسی استرات‍‍ژی های واژه گزینی و واژه سازی در ترجمه ی اصطلاحات تخصصی روانشناسی از انگلیسی به فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1392
  مصطفی شبانی پور   حسین وحید دستجردی

ترجمه ی واژگان تخصصی حوزه های مختلف علمی همواره چالشی عظیم پیش روی مترجمان بوده است. امروزه با رشد روزافزون علم، اصطلاحات و مفاهیم جدیدی در زبان های مختلف در حال ساخته شدن است. به منظور اشاعه ی دستاوردهای علمی درجهان لازم است این اصطلاحات به زبان های مختلف راه یابند. این پژوهش از نوع توصیفی بوده و به مطالعه ی ترجمه ی اصطلاحات تخصصصی حوزه ی علم روانشناسی پرداخته و دو هدف را دنبال می کند. در گام نخست تلاش خواهد شد راهبردهای گوناگون ترجمه ای را که لغتنامه های انگلیسی-فارسی به منظور ارائه ی معادل های فارسی لازم برای اصطلاحات تخصصی روانشناسی مورد استفاده قرار داده اند شناسایی و مورد مطالعه قرار گیرد. بدین منظور مدل پیشنهادی وینای و داربلنت (1958) در سطح واژگان مورد استفاده قرار خواهد گرفت. سپس، در گام دوم، با استفاده از مدل پیشنهادی پیچت و دراسکاو (1985) تلاش خواهد شد شیوه های واژه سازی مورد استفاده در ساخت معادل های ارائه شده برای واژگان انگلیسی روانشناسی مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. داده های مورد استفاده در این پژوهش شامل 200 واژه ی تخصصی انگلیسی روانشناسی مستخرج از یک فرهنگ انگلیسی اصطلاحات روانشناسی به همراه 694 معادل فارسی ارائه شده برای این اصطلاحات توسط سه فرهنگ انگلیسی- فارسی روانشناسی است. یافته های پژوهش بیانگر مشکلاتی است که مترجمان ممکن است در ترجمه ی اصطلاحات تخصصی روانشناسی از زبان انگلیسی به فارسی به آنها روبرو شوند. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که کدامیک از راهبردهای ترجمه دارای بیشترین بسامد استفاده در فرایند معاد یابی برای واژگان تخصصی روانشناسی بوده و کدامیک از شیوه های واژه سازی دارای بیشترین استفاده در فرایند ساخت معادل های لازم برای این واژگان تخصصی بوده است.

: بررسی رویکرد نقشی-منظورشناختی در سنجش کیفیّت ترجمه: ترجمه پذیری سوره ی کوثر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  آذین سادات بصیر   حسین وحید دستجردی

مطالعات پژوهشی در حوزه ی سنجش کیفیّت ترجمه در طول دهه های اخیر شتاب گرفته است. رویکردهای متفاوت پژوهشگران و ناقدان ترجمه را می توان به دو گروه اصلی رویکردهای روانی-اجتماعی و رویکردهای بر پایه ی متن و گفتمان تقسیم کرد. رویکردهای بر پایه ی متن و گفتمان را نیز می توان به سه زیرگروه مطالعات ترجمه توصیفی، رویکردهای پسانوگرا و ساختارشکنانه و رویکردهای زبان محور تقسیم کرد. در مطالعه ی حاضر، آخرین نسخه بازنگری شده ی الگوی نقشی-منظورشناختی هاوس (????)، که در راستای رویکردهای زبان محور است، به منظور سنجش کیفیّت ترجمه بیست ترجمه ی انگلیسی کوچکترین سوره ی قرآن، یعنی سوره ی کوثر، به کار گرفته شده است. هدف پژوهش حاضر، تعیین (?) میزان موفقیت مترجمان در انتقال جنبه های مربوط به زبان/متن، سیاق و گونه ی سوره ی کوثر و نیز (?) گستره ی ترجمه پذیری سوره ی کوثر پیرامون این سه جنبه است. نتایج تحقیق نشان داد که جنبه های سیاقی و گونه ای سوره ی کوثر، به مثابه ی متنی مقدس، عملاً غیر قابل انتقال به جهان گفتمان مقصد است. به علاوه، صورت ادبی منحصر به فرد، فراوانی صنایع بدیعی و ایجاز زبانی این سوره منجر به ترجمه نا پذیری آن از حیث جنبه ی زبانی/متنی شده است، مساله ای که می تواند درصد قابل ملاحظه ی ناهم خوانی های زبانی مشاهده شده در بیست ترجمه ی انگلیسی انتخاب شده را نیز تا حدودی توجیه کند.

: بررسی ترجمه انگلیسی اصطلاحات و ضرب المثل های دو اثر از جمالزاده: یکی بود یکی نبود و سروته یک کرباس(اصفهان نامه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1390
  الهام پیش بین   هلن اولیایی نیا

آثار ادبی سرشار از ابزارهای بدیع هستند که در حقیقت نقش اساسی را در متمایز کردن آنها از سایر انواع متون ایفا می نمایند. شاید به همین دلیل است که ترجمه متون ادبی اغلب دشوارتر از سایر انواع متون است. هدف از مطالعه حاضر بررسی مشکلات ناشی از ترجمه دو نوع از این ابزارها یعنی ضرب المثل و اصطلاحات است. به منظور دستیابی به هدف فوق، ترجمه انگلیسی دو اثر از جمالزاده، یکی بود، یکی نبود ترجمه شده توسط موید و اسپراکمن و سر و ته یک کرباس ترجمه شده توسط هستون انتخاب شدند. با استفاده از روشهای پیشنهادی بیکر (1992) برای ترجمه اصطلاحات و سایرجملات ثابت، تلاش هایی به منظور تعیین نوع و فراوانی روشهای ترجمه به کار رفته توسط مترجمین به منظور انتقال این دو عنصر فرهنگ محور به زبان مقصد صورت گرفته است. به علاوه، تلاشهایی برای بررسی این مساله نیز صورت گرفته است که تا چه حد آشنایی با زبان و فرهنگ فارسی در انتقال صحیح اصطلاحات و ضرب المثل ها از زبان مبدأ به زبان مقصد موثر بوده است. مطالعه حاضر به عنوان یک مطالعه توصیفی بر اساس مراحل زیر انجام گرفته است: 1) مطالعه دقیق متون مبدأ به منظو ر یافتن و استخراج ضرب المثل ها و اصطلاحات دو عنصر مورد بررسی؛ 2) مطاله دقیق متون مقصد به منظور تعیین و استخراج معادلات به کار رفته توسط مترجمان برای عناصر مورد مطالعه؛ 3) محاسبه فراوانی و نیز درصد روش های به کار رفته و ارائه آنها در جداول؛ 4) قرار دادن داده ها در جداول به منظور داشتن تصویر جامع تر و یکنواخت تر از داده ها و تسهیل فرآیند تحلیل آنها. نتایج مطالعه نشان داد روشهای ترجمه به کار رفته برای انتقال اصطلاحات و ضرب المثل ها عبارت بودند از: a) ترجمه با استفاده از اصطلاحی با صورت و معنای مشابه، b) ترجمه با استفاده از اصطلاحی با معنای یکسان ولی صورت متفاوت، c) دگر نویسی، d) حذف، e) ترجمه لفظی و f) ترجمه نادرست. ترتیب روش های به کار رفته بر حسب فراوانی برای اصطلاحات(b, c, e, f and d) و برای ضرب المثل ها (e, c, (b, f . در مورد پرسش سوم در رابطه با تاثیر آشنایی با زبان و فرهنگ زبان مبدأ بر کیفیت ترجمه، تفاوت فاحشی میان دو ترجمه در مورد ضرب المثل ها مشاهده نشد. اما در مورد اصطلاحات به علت فراوانی روشهای(b) و(c) و کمتر بودن فراوانی روش (f) یعنی ترجمه نادرست در داده های مربوط به یکی بود، یکی نبود، می توان ادعا کرد که آشنایی مترجم با فرهنگ و زبان مبدأ به عنوان عاملی مثبت در ترجمه اصطلاحات و در نتیجه ترجمه مناسب تر ایفای نقش نموده است. واژگان کلیدی: زبان مجاز، اصطلاح، ضرب المثل، روش ترجمه، فرهنگ

ترجمه ی سبک: بررسی تطبیقی ادات ارجاع زاویه ی دید در داستان ھای کوتاه انگلیسی و ترجمه ی آنھا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیخ بهایی - دانشکده زبانهای خارجی 1392
  آمنه آقامحمدی   حسین وحید دستجردی

نگرش عمومی بر این مبناست که مطالعه ی تطبیقی ویژگی های سیاقی متن ادبی که بر نقش عمده ی نشانه های زبانشناسی متن تاکید می کند، تاثیر زیادی بر گسترش نقد ادبی داشته است . بدین ترتیب، این پدیده نقش مهمی را در ترجمه ی ادبی، به ویژه در حوزه ی داستان کوتاه ایفا می کند. یکی از دلایل اصلی انجام تحقیق حا ضر، تعداد اندک تحفیقات انجام شده در این حوزه از ترجمه بوده است . از جمله اهداف اصلی تحقیق حاضر می توان به ارتقا سطح دانش سیاقی مترجمین و همچنین سطح توانش ترجمه مترجمین از طریق تشریح اهمیت پدیده ی مذکور در کیفیت ترجمه نیز نام برد.بدین منظور دو سوال پژوهشی حول محور استراتژی ها و تبدیل های ترجمه از سو و همچنین کیفیت و دشواری ترجمه از سوی دیگر مطرح گردید. به منظور پاسخگویی به سوالات طرح شده، سی داستان کوتاه انگلیسی و سی داستان کوتاه فارسی ،که همگی با زاویه ی دید سوم شخص نگاشته شده و نیز در بازه ی زمانی و سبکی نسبتا یکسان نوشته شده اند،مورد استفاده قرار گرفت. سپس، تعداد موارد مختلف ادات ارجاع هر کدام از پیکره ها و ترجمه ی آنها توسط مدل استاکول(2002) مشخص شد.پس از شمارش موارد مختلف نشان گفتارها در پیکره ها سه مورد از آن ها ازجمله، نشان های زمان ،مکان و ادراک در هر سه پیکره بررسی گردید تا تبدیل ها ی آنها مشخص شوند.نتایج مطالعه نشان دادند که در ترجمه ی داستان کوتاه تمایل مترجمین به سمت متن فارسی وسبک نویسندگان داستان کوتاه ایرانی بوده است. علاوه بر آن یافته های ای مطالعه اثباتی است بر یکی از موارد جهانی های ترجمه ، یعنی واضح گرایی است.

تضمین کیفیت نرم افزارهای بومی سازی شده برای کاربران فارسی زبان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیخ بهایی - دانشکده زبانهای خارجی 1392
  کسری بلال پور   حسین وحید دستجردی

در دنیای تکنولوژی پیشرفته امروزی این باور به طور رایج وجود دارد که برای هر کار روزمره یک نرم افزار هست که انجام آن را راحت تر می کند. شرکت های عظیم روی نرم افزارهای خود تغییرات زبانی و فرهنگی ایجاد می کنند که به این کار فرایند بومی سازی و جهانی سازی می گویند و به واسطه آن بازار پر رونق محصولات الکترونیکی خود را بدست می آورند. برای هر محصول می بایست ارزیابی کیفیت وجود داشته باشد. در این پژوهش، پروهشگر کوشیده است تا فرایند ترجمه و همچنین جنبه های زبانشناسانه و فرهنگی درگیر در نرم افزار بومی سازی شده فایرفاکس برای کاربران فارسی را ارزیابی نماید تا میزان مقبولیت آن را در میان کاربران مشخص کند. پژوهشگر نظرسنجی را ترتیب داده است و دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی و دانشجویان رشته فناوری اطلاعات در دوگروه مجزا در آن شرکت کرده اند. از این دانشجویان خواسته شده است که فهرستی از ترجمه ها و معادل های انگلیسی بکار رفته در نرم افزار را امتیاز بندی نمایند. پژوهشگر همچنین از مدلی برای ارزیابی نکات فرهنگی و زبانشناسانه که نیازمند بومی سازی بوده اند استفاده کرده است. نتایج این نظر سنجی نشان داد که گروه اول ترجمه ها و حتی واژگان جدید را به عنوان معادل های مورد قبول پذیرفته اند. در حالیکه گروه دوم ترجمه ها را نپذیرفته و ترجمه های قرضی را برای اصطلاحات فنی انتخاب کرده اند. نتایج همچنین نشان داد که میزان بومی سازی در نرم افزار بستگی دارد به میزان جهانی سازی آن و اگر جوانبی از آن بومی سازی نشده اند به دلیل فقدان جهانی سازی مورد نیاز در مراحل قبل از بومی سازی می باشد.

همبستگی کمال گرایی و یادگیری خودتنظیمی در موفقیت درس زبان انگلیسی دانش آموزان دبیرستانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1392
  علی محمودی چالبطان   احمد معین زاده

چکیده: هدف از مطالعه حاضر توضیح رابطه بین کمالگرایی و خودتنظیمی تحصیلی و ارتباط این دو با یادگیری زبان انگلیسی در میان دانش آموزان آموزان ایرانی سال سوم دبیرستان بود. بدین منظور تعداد 240 دانش آموز (130 پسر و 110 دختر) پایه سوم متوسطه شهرستان لردگان از توابع استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شده و میزان کمالگرایی و خود تنظیمی تحصیلی آنها با استفاده از نسخه فارسی مقیاس کمالگرایی (apsr) و مقیاس خودتنظیمی تحصیلی (as-rl) مورد سنجش قرار گرفت. از نمره ی امتحان زبان انگلیسی پایان سال دانش آموزان به عنوان مشخصه ی موفقیت زبان انگلیسی آنان استفاده گردید. نتایج پژوهش رابطه ی معناداری بین کمالگرایی و میزان موفقیت زبان انگلیسی دانش آموزان نشان نداد(r = .082, p > .05)، هر چند دانش آموزانی که دارای کمالگرایی منفی بودند، میانگین نمره ی زبان انگلیسی کمتری داشتند. همچنین، طبق یافته های تحقیق، خود تنظیمی تحصیلی دانش آموزان در همه ی مولفه ها دارای زابطه ی معنادار و مثبتی با میزان موفقیت زبانی آنها بود. به علاوه، نتایج حاکی از آن بود که دو مولفه ی برنامه ریزی و نظارت و خودارزیابی به خوبی پیش بینی کننده موفقیت زبانی دانش آموزان است. دانش آموزان دارای کمالگرایی مثبت، در مقایسه با دانش آموزان دارای کمالگرایی منفی و غیر کمالگرا، از میزان خودتنظیی بیشتری برخوردار بودند. نتایج همچنین نشان داد که تفاوت معناداری از نظر کمالگرایی بین دانش آموزان دختر و پسر وجود داشته و میزان کمالگرایی پسران بیشتر از دختران است. تفاوت های جنسیتی دانش آموزان با توجه به میزان خودتنظیمی و موفقیت زبانی آنها معنادار و دختران نسبت به پسران خودتنظیم تر و موفق تر بودند. در ادامه مفاهیم کاربردی برای معلم و دانش آموز به همراه پیشنهاداتی برای مطالعات آینده ارائه شده است.

بررسی ترجمه عنوان کتابهای انگلیسی ترجمه شده به فارسی در سه ژانر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1392
  فاطمه مروج مهر   حسین وحید دستجردی

تحقیق حاضر به بررسی "عنوان" به مثابه ساختاری زبانی، گونه ای متنی و ابزاری فرامتنی می پردازد. در این تحقیق سعی برآن بوده است که "عنوان" در بافت ترجمه مورد مطالعه قرار گیرد و چالشها و مشکلات فراروی مترجمان هنگام ترجمه ی عناوین کتاب شناسایی گردد. مطالعه ی عناوین به شکل رشته ای آکادمیک سابقه چندانی ندارد، ولی به موجب اهمیت فراوان عنوان در معرفی و نمایندگی محصولات فرهنگی، مورد توجه محققین بسیاری قرارگرفته است. با این وجود، تحقیقاتی که به چگونگی ترجمه ی عنوان بپردازد بسیار اندک بوده و از توجه محققین ترجمه مخصوصاً در زبان فارسی به دور مانده است. از این رو، تحقیق حاضر با دوهدف به این موضوع پرداخته است. نخست، ارائه ی پیشینه ای جامع از تئوریهای رشته ی عنوان شناسی و رویکردهای حاضر، و دیگری بررسی ترجمه ی عناوین کتاب در صنعت ترجمه ایران می باشد. برای نیل به این هدف، 170 عنوان از کتابهای انگلیسی ترجمه شده به فارسی به طور تصادفی از کتابفروشی دانشگاه اصفهان و سایت کتابخانه ملی ایران جمع آوری شد. سپس این عناوین براساس ژانر کلی به سه دسته ی ادبی، انسانی و علوم تقسیم شدند. داده ها در دو مرحله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. ابتدا ساختار و چندنقشی بودن عناوین براساس مدلهای ارائه شده توسط نورد (1995) و ژنت (1987) بررسی گردید. نتایج بدست آمده از این شیوه برای شناسایی تفاوت های ژانری ترجمه مورد تحلیل قرار گرفتند و بحثی پیرامون مفهوم "معادل کاربردی" در ترجمه-ی عنوان ارائه گردیده است. سپس، راهکارهای کلی به کار رفته برای ترجمه عنوان توسط مترجمان شناسایی شدند و طبق مدل راهکارهای ترجمه وینی و داربلنت (1995) دسته بندی گردید. نتایج نشان دادند که بیشترین راهکار مورد استفاده ی مترجمان ترجمه ی لفظی می باشد؛ با این وجود مترجمان از عوامل دخیل در ترجمه مانند عوامل فرهنگی و قرادادهای ژانری تا حدودی آگاه بوده و در بازتولید عنوان مدنظر قرار داده اند. نتایج بدست آمده از این پژوهش برای ارائه ی یک الگوی مرحله به مرحله برای مترجمان استفاده شده است که می تواند برای ترجمه ی عنوان کتابها یا دیگر گونه های متنی مشابه مفید واقع شود.

تحلیل لحن در متون ترغیبی ان?لیسی و فارسی با تاکید بر رویکرد آموزشی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1392
  شیوا جاودان   حسین وحید دستجردی

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی وضعیت کاربرد لحن در ن?ارش ان?لیسی و فارسی زبان آموزان ایرانی در یک متن ترغیبی میباشد. لحن موضوعی مرتبط با کلام یا دیسکورس است که معیاری بسیار مهم برای یک ن?ارش خوب در زبان ان?لیسی به شمار میرود. به عبارتی عدم وجود یک لحن قوی در متن آن را بصورتی غیر استاندارد جلوه میدهد، با این وجود زبان آموزانی که فرهن?های غیر ان?لیسی دارند در نمودار ساختن لحن در متن خود دچار مشکل میشوند یا حتی ?اهی در خلال ن?ارش بطور کامل از آن غافل میشوند. با این مقدمه این مطالعه بر آن است که ارتباط بین قوت لحن و کیفیت کلی متن را مشخص نماید. برای انجام اینکار از آزمون همبست?ی استفاده شده است و شرکت کنند?ان عبارت از سی نفر دانشجوی می باشند. از شرکت کنند?ان خواسته شد که در حیطه موضوع داده شده متنی ترغیبی به زبان ان?لیسی و نیز فارسی بن?ارند. سپس نوشته های آنان بر اساس قوت لحن و کیفیت کلی متن نمره دهی شد. این کار با استفاده از معیار سنجش قوت لحن و نیز معیار سنجش کیفیت کلی متن که توسط جیکوبز (????) ارایه شده انجام ?رفت. تجزیه و تحلیل نوشته های شرکت کنند?ان مشخص نمود که همبست?ی معنی داری بین قوت لحن و برخی از اجزا آن با کیفیت کلی متن وجود دارد. این در حالیست که ارتباط معنی داری بین قوت لحن در ن?ارش ان?لیسی و فارسی شرکت کنند?ان بدست نیامد. بنابراین لحن شایسته توجه بیشتری از سوی معلمان ن?ارش ان?لیسی است، چرا که این موضوع سبب غنی سازی نوشته های زبان آموزان با حس طبیعی و روان بودن ن?ارش می باشد. بعلاوه تدوین کنند?ان کتب آموزشی میتوانند مطالب آموزشی مرتبط با ن?ارش را علاوه بر دی?ر ویژ?یهای بلاغی زبان، با جنبه های مختلف لحن نیز همراه سازند. البته در این امر باید سطح زبانی زبان آموزان در نظر ?رفته شود.

تاثیر دانش فرهنگ زبان مبدا بر ترجمه معنای ضمنی: بررسی تطبیقی ترجمه ی انگلیسی اشعار حافظ توسط مترجمان فارسی زبان و غیر فارسی زبان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1392
  الهه قدیری   حسین وحید دستجردی

به نظر می رسد که ترجمه ی مفاهیم فرهنگی به طور کلی ، و معانی ضمنی به طور خاص، یکی از پرچالش ترین اموری است که مترجم با آن روبه روست. به عبارت دیگر، معانی ضمنی از مشکلات بالقوه ی ترجمه هستند؛ چرا که این معانی دارای مفاهیمی در زبان و فرهنگ مبدا می باشند که انتقال آن ها کاری سهل و آسان نیست. با در نظر گرفتن این موضوع، مظالعه ی کنونی برآن بود تا تاثیر دانش فرهنگ زبان مبدا را بر ترجمه معنای ضمنی، در ترجمه های انگلیسی اشعار حافظ مورد مطالعه قرار داده و بررسی نماید که در ترجمه ی آرایه های ادبی به منظور انتقال معنای ضمنی، چه راهبردهایی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. بنابراین، دو ترجمه ی انگلیسی از اشعار حافظ انتخاب گردید تا با متن اصلی مورد مقایسه قرار گیرد. ترجمه ی اول از کلارک (1983) و ترجمه ی دوم از شهریاری (2000) است. رویکرد این مطالعه، رویکردی مقایسه ای است و بنابراین روش تحقیقی توصیفی به کار برده شده است. بعد از مقایسه ی این دو ترجمه، محقق بدین نتیجه رسید که اهمیت ندارد متن مبدا متعلق به زبان و فرهنگ بومی مترجم باشد یا نه؛ بلکه نکته ی مهم این است که مترجم می بایست از تمامی ویژگی های زبان مبدا آگاهی داشته باشد تا بتواند متون را با توجه بیشتری نسبت به معنای ضمنی و به ویژه معنای زیرین عبارت های فرهنگی ترجمه نماید. چرا که در این مطالعه، ترجمه ی کلارک، مترجم انگلیسی زبان، نسبت به شهریاری، مترجم فارسی زبان، در انتقال معنای ضمنی و معنای زیرین آرایه های ادبی موفق تر بوده است. به علاوه، نتایج نشان داد که هیچ یک از این دو مترجم ، در انتقال و ترجمه ی اکثر ویژگی های اشعار حافظ به طور کامل موفق نبوده اند؛ چرا که شفاف سازی معانی ضمنی، ممکن است معنای اصلی متن را منتقل نماید، اما هم زمان با انتقال معنی تغییراتی در شکل ایجاد می نماید که مناسب نیست.0

ارزیابی پویا و کامپیوتری کلمات و عبارات موصولی: مقایسه مهارت های نوشتن و صحبت کردن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1392
  مهدی نصیری   حسین وحید دستجردی

ارزیابی پویا روش جایگزینی برای ارزیابی های استاتیک فراهم نموده است. به منظور نشان دادن اهمیت این نوع ارزیابی زوایای مختلف زبان بررسی گردیده اند. در این تحقیق ارزیابی پویای کلمات و عبارات موصولی به وسیله نرم افزار کامپیوتری مورد بررسی قرار گرفت. این نوع ارزیابی به وسیله میانجیگری صورت پذیرفت. اعتقاد بر این است که ارزیابی پویای کامپیوتری به وسیله اشارات نتایج بهتری نسبت به ارزیابی استاتیک دارد. پس از ارزیابی پویای کلمات و عبارات موصولی، مهارت های نوشتن و صحبت کردن مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که کلمات و عبارات موصولی زبان آموزان خارجی زبان انگلیسی تقویت گردیده و بدین گونه موجب پیشرفت مهارت نوشتن و صحبت کردن گردید. بنابراین می توان نتیجه گرفت که ارزیابی پویا یک آزمون خاص نیست بلکه روشی مرکب از آموزش و آزمون برای مهارت های یاد شده می باشد. یافته های این تحقیق می تواند راهگشای معلمان، طراحان مواد درسی و زبان آموزان انگلیسی باشد. واژگان کلیدی: ارزیابی پویا، ارزیابی استاتیک، نرم افزار کامپیوتری، عبارات و کلمات موصولی، میانجیگری.

دستکاری در ترجمه ادبیات کودک: مطالعه تطبیقی سه ترجمه فارسی از رمان آنی در گرین گیبلز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1392
  شهرزاد توکل دوانی   اکبر حسابی

مطالعه¬ی حاضر قصد بررسی این موضوع را دارد که مترجمان فارسی¬زبان چگونه و از چه راه¬هایی متن¬های ادبیات کودک را دستکاری کرده و تغییر می¬دهند. به این منظور، محقق انگاره ارائه شده توسط لمبرت و ون گورپ (1985) را برگزیده که برای مقایسه¬ی متن¬های مبدا و مقصد و توصیف روابط بین آن¬ها مورد استفاده قرار می¬گیرد. این انگاره متشکل از چهار قسمت داده¬های مقدماتی، داده¬های سطح فراجمله و داده¬های سطح جمله و اطلاعات بافت سیستمی می باشد. محقق این انگاره را بر ترجمه¬ی ادبیات کودک اعمال و توصیفی از اینکه چگونه مترجمان متن را در طی ترجمه دستکاری کرده¬اند، ارائه می¬دهد. بدین منظور دو قسمت ابتدایی این انگاره، داده¬های مقدماتی و داده¬های سطح فراجمله، در نظر گرفته شده و بر سه ترجمه موجود از رمان آنی در گرین گیبلز اعمال گردیده است. نتایج نشان داد در مقایسه با متن اصلی در قسمت-هایی از ترجمه¬های فارسی موجود از آنی در گرین گیبلز، توسط حفاظی، مدرس و قدیانی، تغییراتی اعمال شده است. مترجمان در ترجمه¬ی عنوان رمان، عنوان فصل¬ها و نحوه¬ی نقطه¬گذاری تغییراتی ایجاد کرده و متن¬هایی را به صورت پاورقی و یا مقدمه افزوده¬اند و حتی در ترجمه¬ی ارائه شده توسط حفاظی قسمتهایی از رمان حذف شده¬ است. این دستکاری¬ها، خواه با مطالعه¬ی ترجمه به تنهایی قابل تشخیص باشند و خواه در مقایسه با متن اصلی، موجب بیشتر مرئی شدن مترجمان در ترجمه¬هایشان شده است.

سطوح نهان سازی و آشکارسازی در ترجمه آثار ادبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1388
  مریم پیشدادی   احمد معین زاده

آشکارسازی و نهان سازی دو پدیده کاملاً متفاوت در زمینه مطالعات ترجمه محسوب می شوند. آشکار سازی به معنای روند آشکار ساختن اطلاعات نهان در سطوح زبانشناسی زبان مبدأ، در زبان مقصد بکار برده می شود. در حالی که نهان سازی به عنوان نهان ساختن اطلاعات آشکار در سطوح زبانشناسی زبان مبدأ، در زبان مقصد بکار برده می شود. در این مطالعه این دو پدیده مورد مطالعه قرار گرفته تا به این نتایج دست یابیم که آیا این دو پدیده زبانشناسی در ترجمه از فارسی به انگلیسی بیشتر کاربرد دارند یا برعکس و همچنین اینکه در چه سطوحی و با چه کثرتی هم در ابتدای متن و هم در انتهای متن بکار برده می شوند.

بررسی و مقایسه عملکرد دانشجویان فارسی زبان در تشخیص ساختارهای معرفه در زبان انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1386
  فریبا مبینی   محمدحسن تحریریان

چکیده ندارد.

بررسی ترجمه تنوعات گویشی هاکلبری فین به فارسی : مشکلات و راه حل ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1386
  ابراهیم احمدیان   حسین پیرنجم الدین

چکیده ندارد.

فیتزجرالد یا فیتز-عمر : بازنگری ایدئولوژیک ترجمه انگلیسی رباعیات خیام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1388
  شیلان شفیعی   هلن اولیایی نیا

چکیده ندارد.

بومی سازی و بیگانه سازی در ترجمه فارسی اصطلاحات انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1388
  احمدعلی کاظم زاده   حسین وحید دستجردی

چکیده ندارد.

بررسی میزان کاربرد واژگان مصوب فرهنگستان زبان وادب فارسی در مقایسه با واژگان قرضی در ترجمه تخصصی دانشگاهی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1388
  رعنا محمودی   حسین وحید دستجردی

چکیده ندارد.

بررسی تصریح در ترجمه فارسی-انگلیسی گونه های ادبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1388
  مهدی واحدی کیا   هلن اولیایی نیا

چکیده ندارد.

بررسی برگردان ادات تاکید در ترجمه های انگلیسی قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1387
  علیرضا بهره مند   حسین وحید دستجردی

چکیده ندارد.

ترجمه پذیری جنبه های آشنایی زدایی شده در شعر سهراب سپهری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1387
  سمیه پاکزادیان   حسین پیرنجم الدین

چکیده ندارد.

بررسی تأثیر آموزش صریح نشانه های فراگفتمانی بر عملکرد نوشتاری فراگیران زبان خارجی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1387
  مریم شیرزاد   حسین وحید دستجردی

چکیده ندارد.

بررسی مقابله ای راهکارهای ترجمه محاوره در زیرنویس انگلیسی فیلم های ایرانی بعد از انقلاب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1387
  نگار افتخاری   حسین وحید دستجردی

چکیده ندارد.

بررسی مقابله ای ترجمه اصطلاحات فرهنگ محور غزلیات حافظ و برگردانهای انگلیسی آن توسط کلارک، آربری و اسمیث
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1387
  رضا زارعی عین القاضی   احمد معین زاده

چکیده ندارد.