در بیمه‌های اشخاص، بیمه‌گر ممکن است در مورد برخی از حوادث، اساساً تعهدی نداشته باشد یا بتواند با شرط ضمن عقد خود را از مسؤولیت برهاند. استثناهایی که شرکت بیمه در صورت حدوث آنها مسؤول نیست نیز خود بر دو نوع است: یا قابلیت پوشش بیمه‌ای با توافق بعدی را داراست یا اینکه تحقق آن شرایط خودبخود شرکت بیمه را از مسؤولیت معاف می‌سازد و به عبارتی موجب «سقوط تعهد» است. در این مقاله حالتهای مختلفی که در آنه...

یکی از انحاء معاملات که در سیره‌ی متشرعه و از عهد رسول‌الله تا به حال در عرفِ معاملات میان مسلمانان جاری بوده خرص یا برآوردِ محصولِ نخل یا زرع بوده است. هرچند اخبار و روایات مربوط به خرص عمدتاً در ضمن باب مزارعه و نحوه‌ی جمع اوری زکات وارد شده است، اما عقد خرص می‌تواند در سایر معاملات متعاملین نیز انجام شود. در این مقاله سعی شده است تا با بررسی انحاء خرص در ضمن معاملات و دفع شبهات م...

شروط به عنوان تعهدات فرعی بعد از تعهدات اصلی عقود، از عناصر مهم قرار دادها محسوب می شود که با گسترش روز افزون روابط تجاری ، ضرورتهای اجتماعی جهت برقراری عدالت ، این مهم را می طلبد که همه جنبه های اصلی و فرعی عقود و قرار دادهای تجاری مورد بحث و بررسی قرار گیرد . بر همین اساس فقهای متاخر بیش از گذشته به شروط مرتبط با عقد به عنوان یک تعهد فرعی پرداخته اند؛که با اصطلاحاتی همچون شروط ضمن عقد ،الزاما...

افراد از طریق شروط ضمن عقد می توانند خیلی از خواسته های معقولشان را در ضمن عقد ازدواجشان بیاورند که نسبت به خود زن و شوهر همچون قانون لازم به پیروی شود؛ در این پژوهش لازم دانستم ابتدا به معنا و مفهوم شروط ضمن عقد بپردازم تا خوانندگان با تمام زوایای این موضوع آگاه گردند سپس به شروطی که شورای عالی قضایی در ضمن عقد ازدواج قرارداده است، بپردازم، از جمله شرط تصنیف دارائی که بیان می دارد نصف اموال مر...

از آنجا که شرط ضمن عقد‘ جزئی از ایجاب و قبول‘ به بیان دیگر الزام و التزام تبعی ‘ است‘ لازم الوفاء می باشد؛ گو اینکه بعضی از فقهای امامیه من جمله شهید اول این شرط را هم واجب الوفاء نمی دانند. اما اگر شرط ‘ قبل از عقد یا بعد از آن ذکر شود‘ یا حتی عقد بر مبنای آن جاری شود‘ آیا این شرطها که به آنها شروط ابتدایی یا بدوی گفته می شود لازم الوفا هستند یا خیر؟ در این رساله با توجه به فقه امامیه و قوانین...

شارع مقدس و به تبع آن قانونگذار قانون مدنی ایران در ماده1106 زوج را ملزم به تامین هزینه های زندگی (نفقه) زوجه خویش نموده است. به تصریح قانونگذار(در ماده1108) این الزام در برابر تعهد زوجه به ادای وظایف زوجیت و به طور مشخص «تمکین تام» در قبال زوج می باشد. از سوی دیگر «اشتغال زوجه» امروزه تبدیل به پدیده شایع در جوامع مختلف گردیده است. تا آنجا که درصد قابل توجهی از زنان، یا ازدواجشان مسبوق به اشتغا...

شرط ضمن عقد از مباحث مهم حقوق تعهدات است ، به طوریکه موادی از قانون مدنی(مواد 232 الی 245 ق. م ) به بیان اقسام و احکام آن اختصاص یافته است . از مطالب مهمی که در بحث " شرط ضمن عقد" باید بدان پرداخت ، مطالعه تفصیلی هر یک از شروط باطل و تاثیر آن در عقد است .

سپرده­های سرمایه­گذاری در بانک­ها، یکی از انواع سپرده­ها در نظام بانکداری بدون ربا در ایران است که مدت­ها در نظام حقوقی کشور با خلا قانونی مواجه بوده است. درقانون مدنی جز یک ماده در عقد مضاربه، مقرراتی در مورد قراردادهای سپرده سرمایه­گذاری دیده نمی­شد تا در نهایت در سال1362، قانون بانکی بدون ربا قراردادهای سپرده­گذاری را به دو دسته قرض­الحسنه و مدت­دار تقسیم نمود اما بررسی دقیق­تر نشان می­دهد ...

زناشویی پیوند مقدسی است که در فرآیند عقد نکاح عینیت می‌یابد و حقوقی بر آن مترتب می‌شود؛ از آنجاکه با دین و اخلاق پیوند دارد، با تغییردیدگاه‌ها، پیرامون انسان و کرامات ذاتی او نمی‌توان تنها آن را یک قالب ساده برای آسودگی تن دانست. بنابراین درج هر شرط جایزی در ضمن عقد نکاح بلامانع است و از این رو فقیهان در این باره که، آیا زوجه می‌تواند در ضمن عقد نکاح دائم عدم تمکین را شرط کند یا خیر؟پاسخ‌ها...

عقد جایز عقدی است که هر دو طرف یا یکی از آن ها، بتواند هر زمان و بدون نیاز به جلب نظر طرف دیگر حق فسخ آن را داشته باشند. این دسته از عقود قائم به شخص متعاقدین است و به همین جهت تابع اراده آن ها خواهد بود. این مورد یکی از ویژگی های عقود جایز است و بر همین اساس عقد جایز در مقابل عقد لازم قرار می گیرد. البته این جواز جزء ماهیت عقد جایز نیست و طرفین می توانند با توافق یکدیگر عقد جایز را به گونه ای ...