شعر آیینی به گونه ای از شعر متعهّدانه گفته می شود که از جهت معنایی و محتوایی صبغه کاملاً دینی دارد و از آموزه های وحیانی، فرهنگ عترت و ولایت و تاریخ اسلام سرچشمه می گیرد. مناسبت های مذهبی، ستایش چهره های دینی، توجّه به مقوله های قدسی و ملکوتی و تزکیه و تهذیب نفس انسانی در هسته مرکزی شعر مذهبی قرار دارد. پیدایش شعر جدید آیینی را در دهه چهل و پنجاه باید یک اتفاق تازه و مهم در ادبیات فارسی دانست؛ بی ...

قرآن کتابی تاریخی نیست، اما به موضوع تاریخ توجه کرده و حتی از آن برای نیل به اهداف خود استفاده کرده است. از این رو گاهی به توصیف تاریخ پرداخته تا در پس تحلیل آن به هدف خود برسد و گاهی به سنت های تاریخ و گاه به تاریخ انبیا، زمانی دیگر تاریخ اسلام یا تاریخ معاصر نزولش را مورد توجه قرار داده است. از این رو اندیشمندان نیز از ابعاد مختلف به تاریخ در قرآن توجه کرده اند. این پژوهش به دنبال پاسخ به سؤا...

ابوالعتاهیه شاعر برجسته و مبتکر فن زهدیات در عصر عباسی به نحو بارز و چشمگیری تحت تأثیر اعجاز بیانی قرآن کریم قرار گرفته و از فنون بلاغی و آرایه های قرآنی در سروده هایش بهرة فراوان برده است. تأثیرپذیری ابوالعتاهیه از قرآن کریم شامل همة ابعاد واژگانی، ترکیبی، بلاغی، موسیقایی و مضمونی است، امّا آنچه در شعر وی بیش از همه به چشم می خورد آرایه هایی است که فرم و مضمون آنها از قرآن کریم اقتباس شده که از...

خاقانی یکی از بزرگترین شاعران سبک آذربایجانی است. استفادۀ او ­از علوم رایج زمان، اصطلاحات علمی خاص و­ استعارات و تشبیهات غریب در تصویرسازی، شعر او را دیر­یاب کرده­است. او با امتزاج ترکیب­آفرینی و تصویرسازی، تصاویرتازه­ای با بن­مایه­های تلمیحی می­سازد که در شعر او بازتاب گسترده­ای دارد. از­آنجا­که خاقانی از پشتوانۀ­ فرهنگی وسیعی برخورداراست و احاطۀ­ کامل بر آیات و احادیث دارد بسیاری از ترکیبات ت...

داستان­های قرآن همواره دستمایه شاعران ادب فارسی در خلق مضامین و تصاویر ناب و زیبا بوده است. یکی از این داستان­ها قصه آدم و حوا و هبوط آن‌ها از بهشت به دلیل خوردن میوه ممنوعه است. در شعر گذشته فارسی این میوه به تبعیت از اکثر تفاسیر اسلامی همواره گندم قلمداد شده است، در حالی­که شاعران معاصر گاه به پیروی از روایات اسلامی این میوه را گندم دانسته­اند و گاه مطابق با تفاسیر تورات، آن را سیب یا درخت مع...

شعر فارسی در جریان انقلاب اسلامی پای در عرصه‌های نوینی نهاده؛ یا در کشاکش این رویداد بزرگ تاریخی شاهد بروز تحولات چشمگیر در آثار نظم و نثر فارسی هستیم. شاعران سه دهه پس از انقلاب اسلامی با الهام از تعالیم آسمانی قرآن کریم و رهنمودهای حیات‌بخش حضرت امام خمینی (ره) تغییرات شگرفی را در مضامین شعر ایجاد کردند؛ هدایت مفاهیم شعری به سمت ارزش‌های انسانی و اسلامی از جملة این تغییرات است. ساختارشکنی در ...

احمد شوقی ،شاعر چیره دست وتوانای قرن 12، در بحبوحه ی زندگانی پر فراز ونشیب ادبی وسیاسی خود به مقامی عالی ورفیع دست یافت .شایستگی و لیاقت او به تبحر وموشکافی ادیبانه و دقتش در زبان عربی باز می گردد، وی با به کار گیری سرمایه ی ارزشمند در عصر مطالعات ادبی واندیشه های پر محتوای خود توانسته است از مفردات و واژه های قرآنی در جا های مناسب ودر لابه لای اشعار خود استفاده نماید. شعر احمد شوقی آینه ای است...