بنیاد دوئالیسم فلسفه غرب، که در مدرنیته به تجلی نهایی خویش رسید مبتنی بر تضاد عقل/ غریزه، آسمان/ زمین، روح/ تن، و لذت/ اخلاق بود. فوکو نقد این دوئالیسم را که با نیچه، هایدگر، مارکس، و فروید آغاز شده بود به سرمنزل نهایی خویش، به نفع غریزه/ زمین، رساند. این مقاله به بررسی اندیشه های میشل فوکو، گسست وی از گفتمان فلسفی/ سیاسی مدرنیته، و تداوم های وی بر آن ها می پردازد. مدرنیته با اومانیسم، ادعای نف...

در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مفهوم و کاربردهای تعبیر نور سیاه در ادب عرفانی پرداخته می شود. قلمرو این پژوهش شامل ادبیات عرفانی پارسی و نیز متون عرفانی عربی می شود. در این متون به دو کاربرد متفاوت و شاید متضاد از تعبیر «نور سیاه» بر می خوریم: یکی نور ذات الهی و دیگری نور ابلیس. بیشتر موارد کاربرد این تعبیر را در مفاهیمی مرتبط با معنای نخست شاهد هستیم. برای سیاهی یا تاریکی نور ذات د...

یکی از کیش­های باستانی ایران که روزگاری قلمروِ خود را در بیرون از ایران نیز گستراند، کیش مانیست. مانی در پایان حکومت اشکانی، در مردینویِ بابل دیده به جهان گشود و در آن­جا مدّعیِ پیام­بری شد؛ امّا مطابق با شاهنامه، او نقّاشی است چرب دست، که از چین در دورۀ شاپور ذوالاکتاف به ایران آمده است. نه تنها این اطّلاعات شاهنامه دربارۀ مانی نادرست است؛ بلکه آن­چه موبد مناظره­کننده با او نیز، بدو نسبت می­دهد و فرد...

نتایج این پژوهش بر باز خوانی روایت سمک عیار و دریافت مصادیق نمادین متن از دیدگاه نقد کهن الگویی مترتب است. بر اساس این دریافت، درونمایه اصلی روایت، آیین گذار از نوجوانی به بزرگسالی در شکل رویارویی با کهن الگوی سایه است که به صورت نبرد با نیروهای متخاصم دیده می شود. قهرمان در مسیر خویشتن یابی و کمال موظف است تا با نیروهای اهریمنی مهیب مواجه شود و بخش‏های ناشناخت? وجود خویش را در نمود زن- سرزمین،...

در این مقاله آراء متفکرانی که هرکدام بنوبه خود می‌تواند نماینده وحتی گاه مؤسس مکتب خاصی قلمداد شود، در زمینة جعل و صدور مورد ارزیابی قرار گرفته است. در آغاز به نظر می‌رسد که باید بتوانیم در یک تقسیم کلی حکماء را صرفاً در دو گروه جای دهیم: یک گروه آن‌هایی که در چارچوب کثرت و تباین وجودات، علیت و جعل را به معنای مرسوم آن تلقی کرده ولذا جعل را متعلق به «وجود»» دانسته‌اند، و درنتیجه صدور معالیل را ا...

  شیراز؛ روشنا شهر شعر البیاتی* محمد عامری تبار1 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند دکتر حبیب الله عباسی استاد دانشگاه خوارزمی  لا تبکِ- و العالمُ بحرٌ- فأنا سوف أنادیک/ و أبکی أیها الدرویش فی «شـیـراز»/ سوف أنادیک من المدائن المسبیة- الممنوعة- الفاقدة الذاکرة- المنسیة- المقطوعة الأثداء. البیاتی      چکیده انسان پس از دست‌یابی به پیشرفت‌های نوین، از زندگی روستایی دست کشید و در شهرها سکنی گزی...

یکی از کیش­های باستانی ایران که روزگاری قلمروِ خود را در بیرون از ایران نیز گستراند، کیش مانیست. مانی در پایان حکومت اشکانی، در مردینویِ بابل دیده به جهان گشود و در آن­جا مدّعیِ پیام­بری شد؛ امّا مطابق با شاهنامه، او نقّاشی است چرب‌دست، که از چین در دورۀ شاپور ذوالاکتاف به ایران آمده است. نه تنها این اطّلاعات شاهنامه دربارۀ مانی نادرست است؛ بلکه آن­چه موبدِ مناظره­کننده با او نیز، بِدو نسبت می­دهد و فرد...

در زمان حاکمیت حکومت تمامیت‌خواه پهلوی، دلسوختگان مکتب اسلام نمی‌توانستند در برابر این روند ویرانگر بی‌تفاوت باشند؛ بنابراین بر حسب وظیفه روشنگری خود و در پی آگاه‌سازی امت اسلامی از این رویه و مسیر نادرست، بهترین ابزار را بهره‌گیری از مطبوعات دانستند که می‌توانست در گستره‌ای وسیع در اختیار مخاطبان قرار گیرد. ذهن این اندیشورزان مسلمان بیش از همه درگیر استفاده ابزاری از مقوله «زن» توسط حکومت وقت ...

در زمان حاکمیت حکومت تمامیت خواه پهلوی، دلسوختگان مکتب اسلام نمی توانستند در برابر این روند ویرانگر بی تفاوت باشند؛ بنابراین بر حسب وظیفه روشنگری خود و در پی آگاه سازی امت اسلامی از این رویه و مسیر نادرست، بهترین ابزار را بهره گیری از مطبوعات دانستند که می توانست در گستره ای وسیع در اختیار مخاطبان قرار گیرد. ذهن این اندیشورزان مسلمان بیش از همه درگیر استفاده ابزاری از مقوله «زن» توسط حکومت وقت ...

بنیاد دوئالیسم فلسفة غرب، که در مدرنیته به تجلی نهایی خویش رسید مبتنی بر تضاد عقل/ غریزه، آسمان/ زمین، روح/ تن، و لذت/ اخلاق بود. فوکو نقد این دوئالیسم را که با نیچه، هایدگر، مارکس، و فروید آغاز شده بود به سرمنزل نهایی خویش، به نفع غریزه/ زمین، رساند. این مقاله به بررسی اندیشه های میشل فوکو، گسست وی از گفتمان فلسفی/ سیاسی مدرنیته، و تداوم های وی بر آن ها می پردازد. مدرنیته با اومانیسم، ادعای نف...