در این پایان نامه سعی شده تا به تطبیق و مقایسه دیدگاه دو دانشمند و متفکر بزرگ اسلامی یعنی ابوحامد غزالی و ابوالولید ابن رشد درخصوص رابطه علت و معلول پرداخته شود. جان کلام اندیشه غزالی این بود که علم و فلسفه حدود خاص خود را دارند، لذا اعتقاد و ایمان دینی را نمی توان با استدلال علمی و فلسفی فهمید، اگر هم چنین کنیم این ایمان علم زده و عقل زده است و کاری از پیش نمی برد جز اینکه بر شک و حیرت می افزا...

در فلسفه اخلاق کانت مسئله دروغ به ‌عنوان نمونه‌ فعل غیر‌اخلاقی، مورد نسبتاً متمایزی است. کانت زمانی که می‌خواهد مفهوم امر تنجیزییا امر مطلق را در مبادی مابعد الطبیعه اخلاق برای نخستین بار صورت‌بندی کند از مثال دروغ بهره‌ می‌گیرد. به این ترتیب از همان ابتدا راستگویی و پرهیز از دروغ نه تنها به‌ عنوان «موردی» از امر مطلق معرفی می‌شود، بلکه مطلق بودن حکم اخلاقی راستگویی از نظر کانت موردی چن...

مبانی فلسفی و کلامی می تواند نتایج متعددی در حوزه های مختلف داشته باشد. در این نوشتار چگونگی تأثیر فلسفه اسپینوزا در حقوق جزائی و کیفر جرائم مورد بحث قرار خواهد گرفت. برای این منظور ابتدا باید نظریه فلسفی اسپینوزا و نیز تأثیر آ ن در اخلاق و تکلیف مورد بحث قرار گیرد، آنگاه بر اساس فلسفه، فلسفة اخلاق اسپینوزا به فلسفه حقوق کیفری از دیدگاه او بپردازیم. اسپینوزا فیلسوفی جبری و منکر اختیار انسان اس...

تجدید نظرخواهی از رأی مستند به سوگند قاطع دعوا از مصادیقی است که قانون‌گذار موضع صریحی در خصوص آن اتخاذ نکرده است. همین امر سبب ایجاد اختلاف نظر میان قضات و حقوق‌دانان شده است؛ از‌این‌رو ممکن است در زمینه‌هایی به محکوم‌علیه حق شرکت در این مرحلۀ دادرسی داده شود و در زمینۀ مشابه، محکوم‌علیه دیگر از احقاق حق در آن مرحله محروم گردد. از طرف دیگر، حکم قانون در خصوص عدم قابلیت فرجام‌خواهی آرای مستند ب...

یادداشت سردبیر: مقاله با عنوان «تلقی فیشته از مفهوم حق طبیعی و نقد هگل بر آن» (مجله فلسفه، 43(1)، بهار و تابستان 1394، صص.: 117-135) که تحت نام آقای مهدی میرابیان‌تبار دانش‌آموخته مقطع دکترای فلسفه دانشگاه اصفهان منتشر شده بود از صفحه نشریه حذف گردید و بنابراین دیگر به عنوان بخشی از شماره منتشره تلقی نخواهد شد. دلیل این اقدام آن بود که مطابق بررسی‌های بعدی صورت‌گرفته توسط ویراستار و سردبیر مجله...

نویسنده در این مقاله در پی اهمیت و ضرورت مقولة غایت و غرض داشتن کردار و گفتار، در صدد اثبات هدف و حکمت برای افعال خداوند در جهان تکوین و تشریع است. از ثمرات این بحث می‌توان به فلسفه‌دار شدن احکام در اسلام و فواید مثبت مترتب بر آن اشاره کرد. در ابتدا با توضیحات مختصری اشاره به اهمیت و جایگاه و نقش فلسفة احکام در اسلام شده و در ادامه با اشاره به اقوال دانشمندان اهل سنت و رد اقوال منکرین تعلیل افع...

از منظر هیدگر در پرسش از معنای هستی از راه مخاطب پرسش، نحوه خاص این موجود را در ربط با وجود درمی‌یابیم و به جانب آنچه که وجود نام دارد، ارتقاء‌می‌یابیم. ویژگی ربط مخاطب پرسش (دازاین) به‌وجود در دای دازاین به عبارت درآمده است. دا- زاین از آن جهت که مشتمل بر وجود است، سیری در آفاق وجودی و اشکال مختلف آن دارد و به سبب دا، فرصتی می‌یابد تا به مبادی این کثرات رجوع کند. هیدگر با استمداد از روش پدیدار...

دو مفهوم حق و مصلحت که از جمله عناصر کلیدی گفتمان سیاسی، حقوقی، اخلاقی و اجتماعی اکثریت قریب به اتفاق کشورهای دنیا قلمداد میشوند، راه خود را به گفتمان حقوقی و سیاسی جامعه معاصر ایران نیز باز کردهاند. با این همه بروز حدی از تنش میان آنها به دلیل تکثر انگاره های ارزشی و مآلاً، تزاحم ادعاهای متعارض، در عرصه عمل، امری گریزناپذیر جلوه میکند. از همین رو، نظریهپردازان حوزه فلسفه سیاسی و حقوقی مدرن کوشی...