اسطوره،روایتی از سرگذشت قدسی آدمی است که از آغاز خلقت آدمی با او همراه بوده و خود را در مظاهر گوناگون مربوط به تمدن نشان داده است. شاعران پارسی زبان در طول اعصار مختلف، انواع گوناگون اساطیر را به انحاء مختلف و با هدف های گوناگون به کار گرفته اند و گاه با استفاده از قدرت تخیل و با توجه به نیاز اجتماع زمان خود، دست به بازآفرینی آنها زده اند. قصیده، قالب غالب در دوره غزنوی و سلجوقی است و ناصرخسرو،...

چکیده ندارد.

عنوان پژوهش انجام شده «تحلیل اصطلاحات مسیحیت در دیوان خاقانی و تطبیق آن با قصاید سنایی و حدیقه الحقیقه» است. منظور از اصطلاحات مسیحیت، اسامی خاص، عام و باورهایی هستند که به نوعی با زندگی عیسی مسیح و یا دین مسیحیت ارتباط دارند و همان گونه که از عنوان بر می آید آن چه در انجام و فصل بندی پژوهش مد نظر قرار گرفته ،در درجه ی اول ،همین اصطلاحات است ،نه ابیات مربوطه. به این منظور این واژه هاواصطلاحات د...

در این نوشته سعی شده است چگونگی به کارگیری تلمیح از نظر معنا و مفهوم، و ساختار در قصاید خاقانی بررسی گردد. نتیجه این کاوش به ما نشان می دهد او علاوه بر بهره گیری از تلمیح مانند سایر شاعران، کوشید تا براساس بنیادی ترین تفکر خود؛ یعنی نوجویی و نوآوری با این آرایه رفتار نماید تا جایی که این عملکرد منجر به ساختارشکنی در روابط عناصر تلمیح گردید. بازسازی مجدد و آفرینش روایتی جدید از همان تلمیح در آثا...

کاتبی ترشیزی (م.839) شاعر بلند آوازه دوره تیموری (782-907) از تواناترین استادان شعر قرن نهم است. او در کنار دیگر هم عصران بنام خود چون : لطف ا لله نیشابوری، عصمت بخارایی، امیر شاهی سبزواری و قاسم انوار پیرو سنٌت موسوم به نظیره گویی که بر ادبیات دوره تیموری حاکم بود در سرایش قصاید به شیوه گذشتگانی چون : انوری ، خاقانی، کمال الدین اسماعیل ؛ در غزلیات به شیوه سعدی ، حافظ و امیر خسرو دهلوی و در مثنو...

خاقانی شروانی(520-595ه-ق)شاعر پارسی گوی خطه ایران(آذربایجان امروزی در شمال رود ارس)به زعم تذکره نویسان ادب فارسی به جمله علوم عصر خویش واقف بوده ودر غالب قالبهای شعری طبع آزمایی کرده است. ولی شهرت اوبیشتر مرهون قصاید غرای اوست.خاقانی قصیده سرا ومضمون آفرین بی همتا همیشه از شاعرانی بوده که اهل ادب از خواندن اشعارش التذاذ روحی حاصل کرده و در عین حال از افتادن در سنگلاخهای برخی مضامین دور از ذهنش ...

چکیده عهد صفوی به لحاظ شکل­گیری نخستین مراحل نقد شعر فارسی، از اهمّیت خاصّی برخوردار است. در این دوره، رویارویی شاعران ایرانی و هندی، سبب  به وجود آمدن اندیشه­های انتقادی در عرصۀ شعر و شاعری بوده است. غالب این اندیشه‌ها در مطاوی تذکره­ها، تراجم احوال و پرسش­ها و پاسخ­هایی است که در قالب نامه‌ها ثبت شده­اند. در میان شاعران این عهد، سهم حزین لاهیجی و سراج­الدّین­خان­آرزو در تکوین آن اندیشه­ها بیش ا...

نوشتن شرح بر دیوان‌های شعری کار دشواری است و نیاز به صرف وقت و دقّت بسیار دارد. شارح باید با دنیای فکری و ذهنی شاعر آشنایی کامل داشته باشد تا بتواند شرحی دقیق و مستوفی بنویسد؛ به عبارت دیگر، شارح باید ارتباط بین محتوای کلام شاعر و بُعد فنی و شیوۀ بیان او را بداند تا شرحی منقح به‌دست دهد. خاقانی از همان دست شاعرانی است که علاوه بر اندیشیدن به محتوای کلام به جنبۀ فنی و شیوۀ گفتن خود تأکید می‌ورزد. ...

«مختصری از مضامین نجوم در دیوان مجیر» عنوان مقاله‌ای است که پیش رو دارید. وقتی که وضعیت علوم را در ایران از میانه‌ی قرن پنجم تا آغاز قرن هفتم مطالعه می‌کنیم، با وجود همه ی موانع موجود، متوجّه پیشرفت و توسعه ی علوم عقلی،به ویژه نجوم، در کنار سایر دانش‌ها می‌شویم و در می‌یابیم که بعد از خاقانی، شاگردش مجیرالدّین بیلقانی مجال یافته است تا کلیّه‌ی دانش های زمان، به ویژه نجوم، ابزار نجومی، پدیده های جوّ...