حبط اعمال یکی از موضوعات مهم کلامی است که در آیات قرآن از جمله آیه شریفه «لَئِنْ أ‌َشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ» به‌کار رفته است. در این آیه که خطاب به پیامبر اکرم’ و پیامبران پیشین است، شرک به عنوان عامل حبط عمل معرفی شده است. امکان شرک و حبط شدن عمل پیامبران و ناسازگاری آن با عصمت یکی از چالش‌های پیش‌روی متکلمان و مفسران بوده است. در رویکرد امامیه احباط مورد نظر معتزله باطل است، از این‌رو حبط به‌کار رفته در...

از ضروری¬ترین علوم موردنیاز مفسر در تفسیر معارف کلام الله، علم مفردات قرآنی است. این علم ـ که معانی تک‏واژه‏های قرآنی را بررسی می‏کند ـ آن¬چنان پراهمیت است که باب ورود به ساحت قرآن کریم محسوب می¬شود. مفسران برجسته، از قرون ماضی تاکنون، با درک اهمیت و جایگاه این علم، اهتمام ویژه¬ای به آن داشته¬، و در آثار تفسیری خود به صورت ویژه به آن پرداخته¬اند. از جمله این مفسرین می¬توان به امین¬الاسلام طبر...

دانش مفردات، دانش معنی شناسی کلمات قرآنی است و نخستین گام برای تحصیل معارف و آموزه های قرآن کریم، شناسایی تک واژه ها و الفاظ آن است. به دلیل اهمیت دانش مفردات به تدریج آثار ارزشمندی در این زمینه نوشته شده است. در میان مفسران نیز این علم از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. ازجمله مفسرانی که به این امر پرداخته اند مرحوم طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان است که در آن، بخش مستقلی تحت عنوان «اللغه» را...

تحقیق حاضر، یکصد وسی وپنج بیت از شواهد شعری به کار رفته در تفسیر مجمع البیان از ابتدای سوره ی مجادله تا انتهای سوره ی قیامت را شرح داده ونکات صرفی را به صورت مختصر بیان کرده سپس به بیان علت استشهاد به این ابیات می پردازد واشاره ای به سراینده ی آنها نیز می کند. مؤلف برای توضیح نکات صرفی ولغوی آیات وقرائت وشأن نزول آنها به شعرهای دوران جاهلی واموی وعبّاسی استشهاد جسته امّا به شرح آنها نپرداخته وم...

bbbb

برخی از دانشمندان شیعه بر این باورند که ابن ابی عمیر جز از راویان ثقه نقل حدیث نمی‌کند؛ بنابراین در صورتی که واسطه را در زنجیره روایات حذف نموده، روایت را به شکل مرسل بیاورد، حکایت از وثاقت او دارد. بر این اساس بسیاری از محققان شیعی، مراسیل ابن ابن عمیر را همانند مسانید وی معتبر دانسته‌اند. برخی نیز حجیت مراسیل وی را انکار نموده و به عدم تسویه مراسیل او با مسانیدش قائل شده‌اند. امام خمینی معتقد...

قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی، همواره مورد توجه اندیشمندان مسلمان بوده و هر یک از آنان، تلاش کرده اند تا برداشت و تفسیر خود را به سبک خاصی به جامعه علمی خودشان ارائه دهند. در این میان ابوالفتوح رازی، رشیدالدین میبدی و علامه طباطبایی ازجمله کسانی هستند که در عرصه تفسیر قرآن، گام های بزرگی برداشته اند. ابوالفتوح رازی یکی از برجسته ترین واعظان منطقه ری در قرن ششم هجری است. این سمت موجب گردیده است...

معناشناسی واژه های قرآن یکی از اساسی ترین پایه های فهم و تفسیر دقیق قرآن است. دست یابی به معنای یک واژه در قرآن از ریشه شناسی آغاز می شود و پس از بررسی سیر تطور آن، مفهوم واژه در حوزه معنایی خاصی که در آن قرار گرفته، روشن می شود. اما صرف بررسی لغت برای تعیین مقصود قرآن کافی نیست چرا که معنای دقیق واژه در بافت خود قابل توصیف خواهد بود. لذا توجه به بافت زبانی و موقعیتی در تبیین معنای آیات از اهمی...

موضوع تناسب آیات از مباحث مهم علوم قرآنی است. لذا ضروری است بحث تناسب آیات از نگاه مفسران به صورت تطبیقی و تحلیلی بررسی شود. نگارنده در این تحقیق بر آن شد تا از میان مفسرانی که در کتب خود به بحث تناسب آیات پرداخته اند به بررسی نظرهای علامه طباطبایی و مرحوم طبرسی در کتب المیزان و مجمع البیان بپردازد. لذا در این مجموعه پس از بیان مباحث مقدماتی در خصوص تناسب و ویژگی های آن، تمامی آیاتی که هر دو مف...