حافظ، شاعر و عارف قرن هشتم هجری، بی گمان یکی از مؤثرترین چهره های شکل دهنده به فرهنگ و ادبیات ایران به شمار می رود. غزلیات وی که حاوی نگاه عرفانی او به طبیعت است با رویکردی اختصاصی عناصر طبیعت را آیه های خداوند به شمار آورده است. بر خلاف دیدگاهی که معتقد به نگاه رمز آمیز هنرمندان مسلمان به طبیعت است، این مقاله در صدد توضیح مفهوم دقیق آیه نگری و نگاه طبیعت دوست هنرمند مسلمان است. در این نگاه، طب...

معماری منظر هنر و دانش جدیدی است که از همنشینی رشته های مختلف علم و هنر پدید آمده است. موفقیت آن در ساماندهی فضاهای بیرونی و توجه خاص به زیبایی فضا و ابعاد خاطره انگیز آن موقعیت ویژه ای برای آن در میان هنرهای رایج جهان کسب کرده است. در عین حال به دلیل آغاز دیر هنگام آن در جامعه ایران با نوعی سطحی نگری و بی مبالاتی در تعاریف علمی مواجه بوده است. منظر در تعریف امروز خود پدیده ای پویا شناخته می شو...

توسعه و گسترش شهرها به سوی مکانیزه شدن و خیابان سازی سبب از بین رفتن فضاهای باز و سبز، باغها، مناطق ارزشمند دره ها و کوهپایه ها و ایجاد تغییر و تحولاتی جبران ناشدنی در این محدوده شده است. در این میان برنامه ریزی سبزراه ها یکی از مهمترین ابزارهای برنامه ریزی درارتقاء کیفیت زندگی ساکنان شهر است. فضاهای سبز و سبزرا ه ها به علت دارا بودن نقش عمده در افزایش کیفیت آب و هوا و ایجاد تغییرات مثبت در اقل...

کاشی کاری به عنوان برجسته ترین تزیینات در معماری دوره اسلامی شناخته شده است و بسیاری را عقیده بر این است که ایران اولین کشوری است که از کاشیکاری به عنوان عامل تزئین و سپس استحکام بنا از آن بهره گرفته است. هر چند کاشیکاری در سده های نخست اسلام به دلیل تحولات عظیم سیاسی – فرهنگی- هنری و جا افتادن دین اسلام در میان ایرانیان روندی کند داشت، اما در دوره های بعدی اسلام به خصوص از دوره سلجوقی به پیشرف...

در تاریخ ایران پس از اسلام ظهور سلسل? صفویه نقط? عطفی برای این کشور محسوب می شود زیرا پس از سالها سلط? بیگانگان، ایران دوباره به کشوری قدرتمند و مستقل تبدیل می شود. این دولت مقتدر شهرهای مختلفی را به عنوان پایتخت فرمانروایی خود انتخاب کردند که یکی از این شهرها اصفهان است. پایتختی که به دلیل شاهکارهای معماری بسیار زیبایی که به فرمان پادشاهان صفوی در آن ساخته شده دارای جاذبه های توریستی فراوانی ا...

موضوعات انتقادی و سبکی حضوری چشم گیر در تذکره‏های دوره صفوی دارند. رویکرد اصلی و فراگیر تذکره‏‏نویسان این دوره رویکرد شمّی است؛ به این معنا که همانند پژوهش گران امروزی به شکل آگاهانه از مبنای نظری و شیوه عملی‏‏ خاصی بهره نبرده‏اند و توصیفات پشتوانه علمی مشخصی ندارد. بنابراین آرای سبک‏‏شناسی تذکره‏‏نویسان دوره صفوی دوران طفولیت خود را می‏‏گذرانده است؛ اما این بارقه‏‏های آغازین و هرچند غیرعلمی، به...

در گذشته، تکیه، به محل هایی با کاربری های متفاوت از جمله محل اقامت صوفیان، فقرا و نیز مکان برگزاری مراسم تعزیه گفته می شده است. یکی از مکان هایی که محل ساخته شدن تکایای متعددی بوده، تخت فولاد اصفهان است که به تدریج شکل قبرستان به خود گرفته و یکی از قدیمی ترین قبرستان های جهان اسلام، محسوب می شود. در این قبرستان تکایای متعددی از پیش از دوره صفوی تا دوره معاصر وجود دارد. کاربری عمده تکایای تخت فو...

رودخانه زرینه رود ( جغاتو ) ؛ یکی از مهمترین رودخانه های حیات بخش کشور عزیزمان ایران است . از نظر چشم اندار ، منظر و جنبه زیبایی شناختی و تاریخی ، به جرأت می توان زرینه رود را از بدیع ترین جلوه های ایران به حساب آورد . آیین و رسوم خاصی که در ایام مختلف سال در کنار آب این رودخانه بانجام می رسد ، بر اهمیت آن در منطقه افزوده است . آب در رودکنار هم حیات بخش است و هم آیینه تفکر بشر. هم سهولت دستر...

توجه ایرانیان به مناظر طبیعی خصوصاً آب همواره در شکل گیریسکونتگاههای آنها تأثیرگذار بوده که این توجه از نیاز ساکنین منطقه به آب نشأتگرفته است. در بین زرتشتیان و مسلمانان آب عنصری مقدس و لازمۀ طهارت بودهاست. ایرانیان گاه با شکل گیری سکونتگاه ها در اطراف آب و گاه با انتقال آب به درونسکونتگاه ها نظیر اتفاقی که در فات مرکزی می افتد، بر اهمیت آب تأکید می کنند.شهر شوشتر به عنوان نمونه ای از مجموعه سکو...

چکیده: مدرسة خان شیراز یکی از مهم‌ترین مدارس دورة صفوی است که از نظر معماری و تزیینات معماری، خصوصا کاشی‌کاری حائز اهمیت است. یکی از خصوصیات بارز در تزیینات کاشی‌کاری این بنا، وجود نقوش متفاوت با سبک‌های مختلف است. با توجه به تاریخ ساخت بنای این مدرسه و تنوع در نقوش و رنگ‌های استفاده شده در تزیینات کاشی‌کاری آن، این سوال مطرح می‌شود که آیا این تزیینات مربوط به دورة صفوی هستند و یا در دوره‌های ب...