چکیده بعد از انقلاب مشروطیت دومین تند باد دگرگونی اجتماعی در ایران نهضت ملی شدن نفت و تحولات مربوط به آن است. جنبش ملی شدن صنعت نفت، مهمترین حرکت ضد استعماری در دهه 1330 ش (1950 م) در منطقة خاورمیانه بود. ملی شدن صنعت نفت برگ زرینی در تاریخ معاصر ایران است. در این پیروزی عوامل متعددی نقش آفرینی کرده اند. چنان که می توان گفت که با ائتلاف همه نیروهای مذهبی و ملی، گروههای سیاسی و متحد در برابر است...

چکیده در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم ایران در مسیر تغییرات بنیادی گام می گذاشت. انقلاب مشروطیت و حکایت پیروزی اوّلیه و سپس شکست جنبش مشروطه خواهی، اوضاع نابسامان اقتصادی، فقر و تنگدستی و ظلم و فساد و اوضاع بد سیاسی، استبداد حکام محلی به تبعیت از سلاطین مستبد و خودکامه، در مجموع منجر به ظهور و حضور جنبش های آزادی خواهانه و عدالت طلبانه ای در پاره ای از نقاط کشور، از جمله تبریز به رهبری شی...

در طول تاریخ ایران، بنیانگذاران سلسله های حکومتی سعی نموده اند با استفاده از تمامی نیروهای بالقوه خود و اوضاع مساعد سیاسی و نقطه ضعف هیاتهای حاکمه وقت ، در پهنه سیاسی جامعه خود را مطرح کرده و قدرت را به دست گیرند. امکانات و عوامل دستیابی به قدرت در مقاطع مختلف تاریخی، نسبت به دوره های قبلی یکسان نبوده است ، زمانی خاستگاه قبیله ای و زمانی دیگر انگیزه های مذهبی و اقتصادی، زمینه ساز تشکیل حکومتها ...

چکیده : رساله حاضر می کوشد تا ابعاد بین المللی نهضت جنگل (1915 – 921 میلادی) در مناطق شمالی ایران (گیلان) را مورد بررسی قرار داد . نهضت جنگل یکی از مهمترین جنبش های تأثیرگذار و مردمی ایران است که بدلیل محتوای اعتقادی ، (ارزشهای اسلامی و دینی) ، بیگانه ستیزی (مقابل با روس و انگلیس) ، موقعیت تاریخی (بعد از انقلاب مشروطه) ، برهه حساس بین المللی (جنگ جهانی اول) ، خصوصیات ویژه و نوع مبارزات (مبارزا...

تحقیق حاضر در پی آنست تا با مطالعه ی موردی حرکت تبلیغ اسلامی معروف به جماعت تبلیغ، تصویری صریح و بدون ابهام از این نهضت و فعالیت هایش ارائه دهد. پژوهش برای شناخت و معرفی نهضت جماعت تبلیغ اسلامی، سعی نموده است اصول روش شناختی را که کاستلز برای شناخت نهضت های اجتماعی معرفی می کند، به کار گیرد. مهم ترین اهدافی را که پژوهش در پی دستیابی به آنهاست به این ترتیب هستند :1)هویت، ایدئولوژی و دشمن نهضت را...

دو روزنامه «روح‌القدس» و «صوراسرافیل» در صف مقدم مبارزان راه آزادی و دفاع از مشروطیت قرار داشتند. انتشار روزنامه‌های روح‌القدس و صوراسرافیل از پیروزی انقلاب مشروطیت شروع‌ شد و تا کودتای محمدعلی شاه قاجار به طول انجامید. در این مدت تعداد 28 شماره روح‌القدس و 32 شماره صوراسرافیل منتشر شد که با در نظر گرفتن معیارهای لازم برای تشخیص سرمقاله از سایر مقاله‌ها تعداد 13 سرمقاله در روزنامه روح‌القدس و ت...

با ورود اسلام به ایران و به موازات گسترش آن، زرتشتیان با محرومیت های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مواجه گردیدند. در نتیجه، تعدادی از آنان به دین اسلام گرویدند و تنها گروه اندکی به آئین خویش باقی ماندند و در سرزمین آبا و اجدادی خود اقامت گزیدند. با وجود کاهش تعداد زرتشتیان در ایران تا دوران قاجاریه، در اواخر این دوره آنان نقشی مهم را در امور اقتصادی کشور برعهده داشتند. بنیان تجارتخانه های مهمی چون جم...

تأثیر مسجد در انقلاب مشروطیت ایران[1] علی‌رضا علی صوفی[2] هوشنگ خسرو بیگی[3] حسن زندیه[4] فرهاد دشتکی‌نیا[5] چکیده این مقاله، به بررسی کارکردهای سیاسی مسجد در انقلاب مشروطیت ایران می‌پردازد. پرسش اصلی مقاله این است که مسجد در انقلاب مشروطیت چه تأثیری گذارد و چه عواملی سبب شد تا مسجد در انقلاب مشروطیت کارکرد سیاسی داشته باشد. مسجد در مراحل مختلف انقلاب مشروطیت، پیش از صدور فرمان مشروطه، در مرحلۀ...

مقاله با تکیه بر آن که در هر دور انقلاب مشروطیت و اسلامی، کاهش قدرت مرکزی منتهی به رشد فزاینده تعداد روزنامه ها شده است از طریق تحلیل محتوای سرمقاله نخستین شماره روزنامه های تازه انتشار در دو مقطع 891 روزه از انقلاب مشروطیت و 614 روزه از انقلاب اسلامی و با تکیه بر تعبیری از مفهوم ارزش که از نمونه تعاریف منعکس در منابع 1946 تا 2008 استخراج شده جستجو گر تفاوت ها و شباهت های دو انقلاب شد. نتایج نش...

نظام قضایی ایران در طول سلطنت پادشاهان قاجار تا قبل از مشروطیت براساس نهادهای بازمانده از عصر صفوی براساس تفکیک صلاحیت های شرع و عرف استوار بود.مطالعهء چندوچون این ساختارها و تعامل حکام شرع و عرف برای بررسی علل و عوامل جنبش عظیم مشروطیت و در نهایت صدور فرمان ایجاد عدالت خانه و مشورت خانه مفید بلکه ضروری است.مطالعهء شواهد و مصادیق متعددی که در دسترس است توأم با ملاحظات دیگر نشان می دهد که کاستی ...