دیدگاه دیونیسیوس مجعول در باب شر متأثر از سنت نوافلاطونی است. او همچون فیلسوفان نوافلاطونی، شر را فقدان و نقصان می‌دانست و بر این عقیده بود که شر فی‌نفسه و به ‌ماهو شر موجود نیست، چراکه هر موجودی برخاسته از خیر است و در آن مساهمت دارد. از این‌رو، هر آنچه فاقد خیر باشد، اصلاً امکان وجود نمی‌یابد. وی بر این مبنا، شر را همان فقدان کمال شایسته هر چیزی تفسیر می‌کرد و آن را با نزول نفس یا هبوط مرتبط م...

بررسی و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »جامع البیان عن تأویل آی القرآن« اثر محمد بن جریر طبری (310 ه .ق.( است. یکی از ویژگی های این تفسیر، بهره گیری گسترده از اسباب نزول است. هر چند طبری درباره اهمیّت اسباب نزول سخن نگفته، امّا تفسیر او نشان از تأثیر پذیری بسیار از اسباب نزول دارد. این تأثیر پذیری گسترده، از یک سو، به جهت اعتماد طبری بر نقلها و احادیث است و از سوی دیگر به جهت حجّیت قول صحابه...

بحث اختیار انسان و سوء استفاده وی از اختیار، یا گناه، یکی از آموزه های اصلی کتاب مقدس و همچنین اندیشمندان مسیحی بوده است. از این میان، ایرنائوس و ترتولیان- از نخستین آبای کلیسا- هر دو اختیار انسان را به منزله ضرورتی در آفرینش آدمی برای به کمال رسیدنش می دانند، اما انسان همواره اختیار خود را به درستی به کار نمی برد و چه بسا موجبات گناه خود را فراهم آورد. ایرنائوس هرچند به مفهوم بازدارنده گناه در...

هبوط که در لغت به معنای: به زیر آمدن؛ پست شدن و از وضعی به وضعی بدتر گشتن، آمده است؛ در اصطلاح به معنای خروج از بهشت و استقرار در زمین و ورود به زندگی پرمشقت دنیا تعبیر گردیده است. در این پایان نامه پس از بررسی هبوط در ادیان ابراهیمی – یهود؛ مسیحیت؛ اسلام. در آثار دو شاعر عارف مولانا و سهراب سپهری که در حقیقت مفسر عرفان مولاناست بررسی و تحلیل گردیده است. در این پژوهش به ذکر اصطلاحات عرفانی قدیم...

نزول قرآن در ماه رمضان، حاکی از آغاز نزول تدریجی آن بوده و پیامبر (صلی الله علیه وآله و سلّم) در بیست و هفتم رجب ـ بدون اینکه بر ایشان وحی قرآنی نازل شده باشدـ مبعوث شده اند و سپس مدتی بعد در ماه رمضان، قرآن نازل شده است. به علاوه پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) قبل از نزول قرآن، از محتوای کلی وحی باخبر بودند، اما نه به علت وجود نزول دفعی قرآن، بلکه بدان دلیل که به ایشان علمی لدنّی ـ اعم از قر...

داستان زندگی خلقت آدم سراسر معما و پر از رمز و رازهای فروان است. مسئله هبوط آدم و حقیقی بودن یا تمثیلی بودن آن مطلبی است که در میان مفسران و عرفا مورد بحث و گفتگو واقع شده است؛ به‌نظر می‌رسد بهترین راه برای درک معنای هبوط در حد توان فهم بشری خود قرآن است. بنابر این تفسیرهای بی‌مورد و نابه‌جا و تحمیل اندیشه‌ها و ذهنیت‌های پیش‌پرداخته، بر قرآن کریم امری ناپسند و غیر صحیح است. نویسندگان در این مقا...

قرآن حکیم مصداق بارز جامع الکلم است. تکلیم این جامع از خدای سبحان و استماع و دریافت آن از حضرت ختمی نبوت محمد بن عبدالله(صلی الله علیه و آله و سلم)  است، هوش و گوش پیروان آن حضرت از استماع و دریافت سروش آن جامع الکلم طرفی می‏بندد. معارف فراوان این جامع وحیانی به علوم قرآنی و معانی آن منقسم ‏اند. گسترش این دو فنّ مایۀ تدوین جداگانه رشتۀ قرآن‏شناسی و علم تفسیر قرآن است هرچند بخش مهم ادله قرآن ‏شنا...