شاهنامة حکیم فردوسی از جمله متون ادبیات فارسی به شمار می‌رود که با توجه به زیرساخت‌های اسطوره‌ای و اعمال نمادین بسیاری که در آن روایت شده‌است، بر اساس علم نظام‌های نشانه‌شناختی قابلیت بررسی دارد؛ زیرا در بسیاری از قسمت‌های این متن، با حوادثی روبه‌رو هستیم که در قالب یک نظام نشانه‌ای جلوه‌گر شده‌اند. از مواردی که از این منظر قابلیت بررسی دارند، آیین‌هایی است که شرح آن‌ها در شاهنامه ذکر شده‌است. ...

مجموعه فرهنگی مذهبی مجموعه ای است که به فعالیتهای فرهنگی مرتبط با معنویت یک جامعه، منطبق با عقاید و باورهای مذهبی افراد آن می پردازد.چنین مجموعه ای علاوه بر دارا بودن پتانسیل های بسیار قوی مذهبی، کارکردهای فرهنگی فراوانی را نیز ارائه خواهد داد تا درحقیقت بتوان نیاز جامعه صنعتی به تصفیه روحی و معنوی را در قالب این کارکردها پاسخ داد. باید گفت مجموعه فرهنگی و مذهبی در شکل صحیح خود در حقیقت چیزی جز...

آیین شیر، آیینی عاشورایی است که در برخی نقاط ایران به‌ویژه ایران مرکزی مانند یزد، شاهرود به‌طور گسترده اجرا می‌شود. در آیین شیر که در ایام عزاداری امام حسین (ع) اجرا می‌شود، فردی با پوشیدن لباس و زدن ماسکی به صورت به‌شکل شیر درآمده، با انجام حرکات و آواهایی در میان عزاداران حسینی به‌طور نمادین به عزاداری و سوگواری سید و سالار شهیدان می‌پردازد. این پژوهش به بررسی انسان‌شناختی این آیین در منطق‌ها...

  پاپ شدن نوحه؛ ابزار نرم تقدس‌زدایی از عزاداری (تحلیل تقارن محتوای نوحه پاپ)     اکبر طالب‌پور، استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی *     چکیده   عوامل زیادی در پاپ شدن نوحه دخالت دارند اما دو عامل از سایر عوامل مهم‌ترند؛ اولین عامل استفاده از موسیقی پاپ غربی در اجرای نوحه یعنی تغییر ریتم نوحه از ماژور به مینور است؛ این امر به معنای استفاده از اشعار و آهنگ‌هایی با ریتم تن...

مطالعه و بررسی آئین های سوگ در شاهنامه نشان می دهد که میان روایات داستانی شاهنامه و واقعیت های تاریخی درباره سوگ شباهت های بسیاری هست و آن رسوم هنوز هم در قسمت هایی از کشور باقی مانده است. در این مقاله سعی شده تا آئین های سوگ در حماسه را مطرح کرده و نشان داده شود که تا چه میزان این رسوم ها را بانوان اجرا می کردند، اساس کار بر پایه شاهنامه است که منبع اصلی در این موارد به شمار می رود. در بررسی آ...

پژوهش حاضر با هدف واکاوی کنش‌های احساسی – عاطفی در درمان اعتیاد و با استفاده از روش کیفی و استراتژی نظریۀ زمینه‌ای انجام شده است و مشارکت‌کنندگان در پژوهش، بیست و سه نفر از بهبودیافتگان شهر اصفهان هستند. برای گردآوری داده‌ها از تکنیک مصاحبۀ عمیق و مشاهدۀ مشارکتی و به‌منظور تحلیل اطلاعات از سه شیوۀ کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شده است. طبق یافته‌های مقاله، در درمان اعتیاد کنش‌های احساسی –...

بسیاری از مکتوبات حوزه خلقیات ایرانیان با تأکید بر تلازم میان ساختار استبدادی و ویژگیهای خلقی جامعه ایرانی، معتقد است حاکمیت‏های استبدادی در طول تاریخ این سرزمین، موجبات حاکمیت ارزش‌های خودمدار و عدم شکل­گیری ویژگی‏های مقوم توسعه از قبیل مسئولیت پذیری، مشارکت و روحیه جمعی و دیگرخواهی را سبب شده ‏است. آیا ریشه بسیاری از مشکلات امروز را باید در ریشه‌های تاریخی و خلقیات ایرانیان در گذشته جست؟ پاسخ...

چکیده: این پژوهش در 20 فصل در موضوعات مختلف از قبیل: پزشکی،نجوم، موسیقی،مشاغل،مراسم عروسی و عزاداری و میهمانی ها و جشن ها، ورزش ها و سرگرمی ها،علوم غریبه، باورهای مربوط به حیوانات، ضرب المثل ها،مباحث زنان و کودکان،خوراک،پوشاک، مسکن و معماری، ابزار زندگی و ابزارجنگ ،سنگ ها و باورهای عامیانه متفرقه و آداب و رسوم اجتماعی را در مثنوی کاوش قرار داده است و با تفکیک و تقسیم بندی و با توجه به موضوع هر...

پژوهش حاضر به بررسی مراتب تحریف درحماسه ی حسینی، ازطریق استخراج تحریفات از مراثی و مدایح برجسته ی دهه های 50-70 پرداخته است که با بررسی متون مختلفی اعم از : مقتل های معتبر(مطالعه- ی حدود20 مقتل، به عنوان منابع اصلی ) و نیز کتب مرتبط با بحث تحریفات عاشورا وآسیب شناسی عزاداری ها و مقالات مرتبط با این موضوع و نیز کتب علوم قرآنی و حدیثی (به عنوان منابع فرعی) که تا حدودی به بحث تحریفات عاشورا و زوای...

فعالیّتهای فرهنگی- آموزشی میسیونر‌های لازاریست فرانسوی، بخشی از تاریخ فرهنگی ناشناخت? دور? قاجار را تشکیل میدهد که بازتاب چندانی نیافته و مورد بررسی قرار نگرفته است. هیئتهای لازاریست (کاتولیکها) که از پشتیبانی سیاسی- اقتصادی دولت فرانسه نیز برخوردار بودند، پس از ورود به ایران، از دور? محمّدشاه (1264 -1250هـ .ق.)، به برپایی نهادهای فرهنگی و آموزشی خود پرداختند. این نهادها عبارت بودند از مدارس، کلی...