چکیده یکی از انواع سنّتی رایج در ادبیّات منظوم غنایی، هجویه­سرایی است. این گونة ادبی، بخش قابل توجّهی از آثار شاعران پارسی و عرب را به خود اختصاص داده است و سهم مهمّی در ورود به دنیای ذهنی شعرا و شناختن اندیشه­ها، عواطف و رویکردهای آن­ها دارد؛ ضمن این­که می­تواند مخاطب را با شرایط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دوران شاعر نیز آشنا کند. بر این اساس و با توجّه به همین اهمّیّت، پژوهش حاضر بر آن است با استفاده ...

چکیدهاصطلاح و گسترة معنای «اندوه» در عرفان اسلامی ـ ایرانی، از جایگاهی رفیع برخوردار است و از میان آثار شاعران معاصر، در شعر سهراب سپهری نمود و جلوۀ بیشتری یافته و بسیار پربسامد است. آشکار است که اندیشۀ عرفانیِ سهراب در سروده‌هایش، او را از دیگر معاصرانش کاملاً متمایز می‌کند؛ لیکن یافتن مشرب و منشأ دیدگاه‌های عرفانی او به‌دشواری قابل درک و دست‌یابی است. در این جُستار، معنا و مفهوم «اندوه» در شعر س...

واژه حمد یکی از واژگان کلیدی در حوزه مفاهیم عبادی در قرآن کریم است. این واژه در فرهنگ لغات عربی و تفاسیر قرآن به لحاظ معنای صریح به ثناء و ستایش تفسیر شده است، اما به لحاظ معناهای جانبی در منابع سنتی رابطه آن با معنای شکر و سپاس و هم‌چنین معنای مدح محل بحث بوده است. به نظر می‌رسد با توجه به ابهام مطرح در معنای این ماده، خصوصاً در حوزه معانی جانبی (و نه معنای صریح) تدقیق معنای آن با روش‌های نوین ...

در این پژوهش با بررسی گذرای ادبیات تطبیقی و پیشینه ی آن ، سپس با بررسی سوگ سرود و موضوعات و پیشینه ی آن به چگونگی سوگ سرودهای متنبی و خاقانی پرداخته ایم و موضوعات این نوع ادبی را بررسی نموده ایم. این رساله در پنج فصل به سامان رسیده است. که در آن مضامین و موضوعات سوگ سرود را که در دیوان دو شاعر آسمان ادب پرور ادبیات عربی و فارسی، متنبی و خاقانی نمود بیشتری دارند بررسی شده و سپس همگونی و ناهمگونی...

یکی از مباحث جدید در علوم قرآنی،زبان‌شناسی تخصصی قرآن است که امروزه‌ شاخه‌ای مهم از اسلوب‌های فهم قرآن شمرده می‌شود.یکی از شعبه‌های زبان‌شناسی نیز معنی‌شناسی است که در آن به بررسی واژگان کلیدی قرآن می‌پردازند،منظور از واژگان‌ کلیدی آن دسته از مفرداتی هستند که اگر با روشی میدانی ارزیابی معنایی شوند می‌توانند در تفسیر آیه و وجوه معنایی آن نقش بالایی داشته باشند.در این مقاله با توجه به شاخهء معناش...

چکیده: در زمینه تربیت، روش های گوناگونی وجود دارد. یکی از مداخلات تربیتی غیر مستقیم، «تغافل» است که تا کنون کمتر معیارهایی برای تعیین شرایط مناسب و حدود و ثغور به کار گیری آن ارائه شده و در دسترس مربیان قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی مبانی انسان شناختی و اصول تربیتی زیربنایی «روش تغافل»، بررسی شرایط، حدود و ثغور و موارد کاربرد یا ممنوعیت کاربرد روش تربیتی تغافل است. روش پژوهش،‌...

پس از مدت‌ها درباره مفاهیم یکسان منظر و سیمای شهری و رفع اختلاط معنایی آن‎ها در قالب ساختمایه‌های عینی و ذهنی، نوبت به بحث در مورد سایر واژگان این حوزه رسیده است. همۀ ما با مفهوم منظر شهری آشنا هستیم. اما آنچه در این میان ابهام‌ بر‌انگیز است، کاربرد واژگان مشابه به زبان انگلیسی برای یک مفهوم است. آیا این واژگان همگی بر یک مفهوم مشابه و یکسان اشاره دارند؟ هدف این نوشتار کوتاه بررسی تطبیقی معانی ...

در میان محققان ادبیات تطبیقی دربارۀ نقش ترجمه در داد و ستدهای ادبی و همچنین امکان تکیه بر ترجمه در پژوهش های تطبیقی سخن بسیار است. به طور کلی پژوهشگران ادبیات تطبیقی ارتباط با زبان ها و متون های زبان مبدأ را ترجیح می دهند. آنان در همه احکام و نتیجه گیری هایی که براساس ترجمه پایه ریزی شده باشد، به دیدۀ شک و تردید نگاه می کنند. همچنان که ترجیح می دهند، محقق ادبیات تطبیقی به شناخت زبان ادبیات مورد...

سبک و مکتب ادبی چه تفاوتی باهم دارند؟ این دو مقوله ادبی در عین نزدیکی، گاهی از هم فاصله می گیرند. برای دریافت تفاوت سبک با مکتب قدیم ترین و جدیدترین تعاریف سبکشناسی از روی قابل اعتمادترین منابع انگلیسی استخراج شده...

یکی از حوزه­های پژوهشی و مطالعاتی مهم در ادبیّات تطبیقی، به بررسی سیر مکتب­ها، انواع و جریان­های ادبی و البتّه تبیین تفاوت­ها و همانندی­های سرگذشت و چگونگی ظهور و بروز و زوال این گونه­ها و جریان­ها و مکتب­ها در ادبیّات ملل مختلف اختصاص دارد. شعر حماسی، ادبیّات نمایشی، داستان و... در ادبیّات فارسی و عربی چه سیر و سرگذشتی داشته­اند؟ رمان تاریخی چگونه از ادبیّات اروپا به ادبیّات فارسی و عربی راه پیدا کرد...