به نظر اغلب پژوهشگران، داستان آرش در شاهنامۀ ابومنصوری و دیگر خداینامه ها نبوده است ، اما گروهی بر این باورند که این داستان در منابع شاهنامه وجود داشته، اما فردوسی آن را حذف کرده است. یافته ها نشان می دهند که ادعای وجود داستان آرش در شاهنامۀ ابومنصوری قطعیت ندارد. در متون پهلوی موجود نیز، جز یک اشاره چیزی از داستان آرش نیامده است. بررسی های ما نشان می دهد که داستان آرش اساساً نباید در خداینامه ه...

بهرام چوبینه سردار بزرگ ساسانی، نقش عمده ای در تحوّلات سیاسی و نظامی اواخر عهد هرمزد چهارم و اوایل عهد خسرو پرویز دارد و شرح ماجراجویی های وی در بخش تاریخی شاهنامه، زمینه مناسبی را برای خلق حماسه ای زیبا، فراهم کرده است. بررسی دقیق محتوای این داستان، بروشنی حاکی از حضور عناصر و شاخصه های سروده ای حماسی، به سبک حماسه های بخش پهلوانی شاهنامه است. شخصیت برجسته بهرام چوبینه نیز با وجود همه کاستی های...

در شاه‌نامه هر کدام از پهلوانان و جنگ آوران، پرچمی با نقش و نگار مخصوص به خود داشته اند که در حکم شناسنامه و نماد هر یک از آنان محسوب می گردیده و بسیار مقدس شمرده می‌شده است و چون نقش پرچم، با لیاقت و شخصیت هر پهلوان متناسب بوده لذا درفش کاویانی از همه مهم‌تر و مقدس تر بوده است. این پرچم نماد طغیان و نهضت حق طلبانه علیه ظلم و ستم است که ابتدا به دست کاوۀ آهنگر برافراشته گردید و طومار ستمگری ضحّا...

«دفتر دلگشا» نام منظومه‌ای‌است از صاحب شبانکاره‌ای که آن ‌را در قرن هشتم سروده است. شاعر در این منظومه، تاریخ ملوک شبانکاره‌ را از آغاز پیدایش تا اوان حملة مغول به نظم درآورده‌است. او در آغاز و انجام منظومة خویش مدّعی شده که فردوسی را در خواب دیده و به او سفارش کرده تا تاریخ شاهان عصر خویش را به نظم درآورد تا نام او نیز بدین روش جاودان بماند. بنابراین صاحب سرگذشت ملوک شبانکاره را منظوم می‌سازد و...

مردسالاری از مهم‌ترین موضوعات فمینیسم، است. فمینیست‌ها معتقدند فرودستی زنان، در روابط نابرابر مرد و زن ریشه دارد، تمدن بشری تحت کنترل مردان است و به‌گونه‌ای سازمان‌دهی می‌شود که زنان را در همه جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته می‌کند. این مسئله در متون ادبی بازتاب چشم‌گیری دارد. در حوزة ادبیات نمایشی، اغلب نمایش‌نامه‌های بهرام بیضایی با محوریت نقش زن نوشته شده است. هدف این مقاله بررسی ج...

پاره‌هایی از زندگی گرشاسپ، پهلوان ایرانی، ابتدا در اوستا و متن‌های پهلوی آمده و بعدها در قالب روایات دیگر بازگفته شده است. اصلی‌ترین پاره‌های زندگی گرشاسپ در متون کهن، به دلاوری‌ها و پاره اندکی به پیوند او با پری اختصاص دارد. با توجه به آنکه ادب عامیانه همواره نگهبان پاره‌های حذف‌شده از ادبیات رسمی است، واکاویسامنامه و تومار نقالی آن شیوه مناسبی برای بازیافت پاره‌های حذف‌شده این فرازِ زندگی گرشا...

یکی از مهم‌ترین ابعاد مبارزة پهلوانان و جنگجویان شاهنامه، «گواژه زنی» و رجز خوانی‌‌هایی است که در قالب نوعی جنگ نرم مطرح می‌شود. پهلوانان در بیش‌تر مبارزات تن به تن با بیان ویژگی‌های پهلوانانه و جنگجویانة خود، در برابر حریف، او را به استهزا می‌گیرند. این جدال کلامیِ هم‌راه با تحقیر و تمسخر گاهی خود شخص و گاه خانواده و نژاد او را در بر می‌گیرد. نکتة مهم آن‌که؛ فردوسی با مهارت خاص و با شگردهای متع...

چکیده قرآن کریم در آیات متعدّدی به صراحت بیان داشته که همه ی اسماء الحسنی تنها مخصوص ذات حق است از آن جهت که غیر او هیچ موجودی از موجودات نمی تواند دارای کمالی مطلق باشد. خداوند از طریق ذکر این اسماء نیکو، شناخت ذات وصف ناپذیرش را برای انسان ها میسّر می سازد. عرفا و حکما، آدم را به اعتبار آنکه همه ی اسماء را از خداوند آموخت، آیینه ی وجود حق و تجلّی اسماء و صفات او می شمارند. بنابراین وجود آدم،...

این پژوهش مقایسه ای از داستان های کوتاه آلیس مونرو و آنتون چخوف در رابطه با بن مایه ی زن می باشد که شامل بررسی نقش زن ، خودشناسی، نقش مکمل، در جست وجوی هویت بودن و همچنین مبارزه و آزمون و خطاهای وی در راه بدست آوردن پیشرفت نفس است. این پژوهش مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی را دنبال میکند که بر اساس مضمون شناسی است.داستان های انتخاب شده عبارت اند از زندگی دختران و زنان، فرار، خوشبختی در راه است اثر ...

تی. اس. الیوت در نگاه بسیاری از منتقدان به عنوان شاعری "سخت فهم" یا "مشکل گو" و بحث بر انگیز شناخته شده است، که اشعارش را به سختی می توان در قالب تفسیر مشخصی جای داد. با این وجود، منتقدان در تلاش برای حل کردن ماهیت معما گونه ی اشعار الیوت و برای بنا نهادن شالوده ای به منظور ارزیابی منتقدانه ی اشعار وی، تفاسیر بسیار مختلفی از آنها ارائه نموده اند، که با وجود راه گشا بودن، کار هماهنگ ساختن دیدگاه...